Summary
Samenvatting - Actuele maatschappelijke problemen
- Course
- Institution
Samenvatting van 42 pagina's voor het vak Actuele maatschappelijke problemen aan de UGent (prof. Piet Bracke)
[Show more]
Seller
Follow
nissavannuffel
Content preview
actuele maatschappelijke problemeninleiding
over de studie v maatschappelijke of sociale problemen
wat is een maatschappelijk of sociaal probleem?
1. geen maatschappelijke consensus omtrent wat een sociaal probleem is
○ vb: Tabak
■ WHO ziet dit als maatschappelijk probleem
■ Cubaanse volk ziet dit probleem op andere manier
○ vb: armoede
■ universeel beschouwd als maatschappelijk probleem, toch geen
consensus over wegwerken
○ vb: Trumpisme
■ republikeinen: Trump is geen sociaal probleem
■ democraten: Trump is een sociaal probleem
○ vb: opwarming vd aarde
■ wetenschappers vinden dat het zich omzet tot maatschappelijke
problemen (Libië: corrupte samenleving)
○ sociale problemen voreger en nu
■ vroeger: homoseksualiteit als sociaal probleem
● homoseksualiteit het probleem of houding ernaar toe?
■ nu: geluidsoverlast en rondhangende jongeren (kinderen) als sociaal
probleem
● jongeren het probleem of kolonisatie openbare ruimte door
commerciële sector
2. onderscheid tussen een sociologisch en een sociaal probleem
○ vb: winkeldiefstal
■ vanuit perspectief winkel is het een probleem
■ vanuit sociologie niet, er w afgevraagd waarom mensen geen
afwijkend gedrag vertonen (waarom w er niet gestolen?)
○ vb: the case of the disseappearing teaspoons
■ tragedy of the commons: mensen handelen egoïstisch
■ indien gemeenschappelijke keuken: theelepels verdwijnen zeer snel
■ toepassen op bvb gezamenlijke wateren
3. toch ligt de sociologische studie v sociale problemen voor de hand
○ historische redenen
○ sociologische benadering
4. evenwel, geen sociologie v maatschappelijke problemen
,een sociaal probleem: algemene definitie
★ a social problem is “an alleged situation that is incompatible with the values of a
significant number of people who agree that action is needed to alter the situation”
★ een sociaal probleem is een situatie die als problematisch w ervaren door een
belangrijke groep v personen, omdat ze een bedreiging vormt voor hun centrale
waarden en belangen en waar v w verondersteld dat ingrijpen noodzakelijk is om tot
een aanvaardbare oplossing te komen
essentiële kenmerken ve sociaal probleem
1. de situatie w als problematisch ervaren
○ objectief: kan effectief probleem zijn
■ vb: Smog
○ subjectief: kan vermeend probleem zijn
■ vb: vandalisme
○ evolutie v probleem en ervaring vh probleem staan los v elkaar
○ vb: klimaat als sociaal probleem
■ objectief: via satellieten cijfers kunnen vaststellen over
■ subjectief: waarom en wie die satellieten in de lucht gedaan
○ vb: ADHD, armoede en terrorisme in wereldpers
■ ADHD en armoede: hot topic
■ Terrorisme: verdwenen in pers maar nog steeds probleem
■ hoe w iets als problematisch ervaren?
■ discussies zijn fluïde
2. situatie w gedefinieerd als sociaal probleem in functie vd waarden en belangen v
groepen v personen
○ vb: muziek downloaden vs terrorisme
3. vooral de waarden en belangen v sociale groepen met economische, politieke en
sociale macht fungeren als criterium voor de definitie van een situatie als
problematisch
○ ze kunnen visie doorduwen op de rest vd samenleving
○ houding sociologie? geef de onderdrukte groepen in de samenleving een
stem (kant kiezen vd zwaktste positie)
○ overnemen vd definities v dominante groepen
■ vb: alcoholmisbruik en USA
○ tegenbeweging: sociale problemen definiëren los vd culturele definitie
■ probleem
● waarden vd intellectuele middenklasse
○ vb: gebrek aan cutureel kapitaal in arbeidersklasse
● studie v triviale onderwerpen
○ vb: caffeïneverslaving
, 4. situaties w als problematisch omschreven als middelen voor handen zijn om eraan
te verhelpen en als men wil dat de situatie wijzigt
○ w de situatie corrigeerbaar ervaren?
■ vb: risicogedrag v mannen
○ sociale situaties w soms als problematisch gedefinieerd als groepen over
vermeende srategieën beschikken om eraan te verhelpen
○ vb: viagra voor vrouwen
■ voordien bereik: helft vd bevolking -> voor vrouwen “nieuwe” ziekte
(female sexual disfunction)
★ techno-solutionisme
○ maatschappelijk probleem waarvoor oplossing gevonden w
○ onze samenleving zit vol met dit soort problemen en oplossingen
○ neiging bij wetenschappers om eenvoudige, technische oplossingen te
formuleren bij diepgaande maatschappelijke problemen
theoretische perspectieven
de sociologische studie v sociale problemen
benaderingen
sociale pathologische benadering
★ ontstaan: 19de eeuw
★ kernideeën vanuit biologie en geneeskunde
★ samenleving is lichaam (met organen en cellen/instituties)
○ economie, juridisch systeem, …
○ sociaal probleem = ziekte vh lichaam
★ hedendaagse versie vd “frenologie”
○ > criminologie
○ frenologie: schedelonderzoek
■ persoonlijkheidskenmerken linken aan concrete maatschappelijke
problemen (biologisch bepaald)
■ hedendaags: uiterlijke gezichtskenmerken linken aan
persoonlijkheidskenmerken
★ het verlichtingsdenken
○ menselijk gedrag en natuurwetten
■ verlichtingsfilosofen: mens is maakbaar
■ instituties kunnen omgeworpen w
○ filosofie vd vooruitgang
■ ontwikkeling in stadia in de richting v beter -> kwaliteitsvolle
maatschappij
● mens en samenleving gaat erop vooruit
● optimisme
, ○ individualisme: nadruk op individuele motieven
○ IR 19de eeuw
■ problematisch
■ verbeteren vd stabiliteit
■ conflict = slecht en stabiliteit = goed
■ alles wat afwijkt v social enorm = ziek of moreel verwerpelijk
★ Sociaal-Darwinisme en organische analogie
★ 19de eeuwe socio-historische context: industrialisatie, urbanisatie als aanslag op de
“natuurlijke grondslag” v menselijk bestaan
★ gevolgen
○ maatschappelijke transformatie is bron v sociale problemen
○ stabiliteit is na te streven natuurlijke stadium ve samenleving
○ wat afwijkt vh status-quo is ziek of moreel verwerpelijk
★ definitie ve sociaal probleem: een schending v morele of ethische verwachtingen
★ eerste generatie
○ oorzaken: gebrek aan socialisatie (verkeerde opvoeding) of gebrekkige
socialisatie wegens biologisch inferieur en/of moeilijk socialiseerbaar
○ gevolg: individueel moreel verval
○ oplossing: survival of the fittest, eugenetische oplossingen of morele
opvoeding in de middenklassenwaarden
★ tweede generatie
○ oorzaken: immorele sociale condities, die adequate socialisatie bemoeilijken
○ gevolg: meer algemeen verspreid maatschappelijk moreel verval
○ oplossing: maatschappelijke instellingen veranderen, via morele opvoeding
waarden vd mensen wijzigen
○ vb: the persuit of loneliness
■ hoogmoderne samenleving: economie en zakenleven verwijdert
mensen v elkaar door de nadruk op individuele competitie
■ gevolg: eenzaamheid en gebrek aan verbondenheid
■ lokale gemeenschappen en families zijn laatste oases v gemeenschap
en relatiegerichtheid
■ individualistische reacties op behoefte aan verbondenheid leiden
evenwel tot verdere afbraak van deze oases van verbondenheid
● vb: ontkenning van nood aan gebondenheid door
afhankelijkheid v anderen te verminderen (zelfbediening,
privetuintjes, …)
○ gevolg: contact met anderen als stoorzender gezien
● vb: gekwetst zelfbeeld (als gevolg v eenzaamheid) w
artificieel opgekrikt langsheen individualistische zoektocht
naar status en zelfwaarde
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nissavannuffel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.72. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now