Class notes
staatsrecht
- Course
- Institution
- Book
Mijn aantekeningen van het vak staatsrecht die tijdens de lessen en hoorcolleges zijn gemaakt.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
iristerhaar2
Content preview
Staatsrecht aantekeningenWat leer je?
• Kennis over de achtergrond en werking van het recht
• Het herkennen van maatschappelijke, soms ethische
vraagstukken in het recht
• Het herkennen van het verband tussen recht en moraal
• Vanuit verschillende invalshoeken naar juridisch-
maatschappelijke onderwerpen kijken en een standpunt
innemen
• Vanuit de eigen beroepsrol in een morele kwestie je positie
kunnen bepalen, een beslissing kunnen nemen en de
beargumenteren.
Leerdoelen week 1
• Week 1: De Nederlandse staat
• Inleiding Hoofstuk 1 (1.2 alleen lezen) en 3.2
• 1. De student kan de kenmerken van een staat weergeven en kan de
staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden beschrijven;
(Statuut, Grondwet)
• 2. De student kan bronnen van staatsrecht benoemen en kan beschrijven wat
de Grondwet is en wat erin geregeld wordt;
• 3. De student kan de vier pijlers van de rechtsstaat beschrijven
(grondrechten, machtenscheiding, legaliteitsbeginsel, onafhankelijke
rechtspraak);
Leerdoel 1: Kenmerken van de staat
• Juristen kijken voornamelijk naar de volkenrechtelijke
definitie van het begrip staat. Deze definitie bevat 3
kenmerken:
• Grondgebied
• Gemeenschap van mensen (bevolking)
• Gezag
• Soms wordt nog een 4e kenmerk genoemd: erkenning
door andere staten
,Leerdoel 2: De bronnen van staatsrecht
-Bronnen van constitutioneel recht (staatsrecht)
-Geschreven staatsrecht;
-Ongeschreven staatsrecht (staatsrechtelijk gewoonterecht);
-Rechtspraak (jurisprudentie).
Geschreven staatsrecht:
-Verdragen (bijv. Handvest van de VN, EU-Verdrag; EVRM, etc);
-Statuut (voor het Koninkrijk der Nederlanden);
-Grondwet (voor het Koninkrijk der Nederlanden);
-Organieke wetten en overige wetten in formele zin;
-AMvB’s, waaronder het Reglement van Orde voor de Raad van
Ministers;
-Ministeriele regelingen
-Vergaderreglementen van de Eerste en Tweede kamer (RvO-EK/RvO-
TK);
(Organieke wet = Als de grondwet bepaalt dat iets nader geregeld
moet worden in een wet in formele zin)
Leerdoel 3: De vier pijlers van de rechtsstaat
Scheiding der machten
Legaliteitsbeginsel
Grondrechten
Onpartijdige en onafhankelijke rechters
Scheiding der machten naar een idee van Montesquieu
• Wetgeving
• Bestuur – Uitvoerende macht
• Rechtspraak
,Scheiding der machten in Nederland; Trias politica
Wetgevende macht:
Staten-Generaal (Tweede en Eerste Kamer), maar maakt de wetten samen met
de regering.
Art. 81 Gw.
Uitvoerende macht:
Regering, maar ook politie, leger, brandweer...
Regering mag ook zelfstandig regels maken (AMvB).
Art 89 Gw.
Rechtspraak:
Door de rechterlijke macht, maar ook door organen die niet tot de rechterlijke
macht behoren (bv. sommige bestuursrechtspraak)
, Hoorcollege staatsrecht week 2
13/9
Rechtsstaat:
- Scheiding der machten
- Legaliteitsbeginsel
- Onpartijdige en onafhankelijke rechters
- Grondrechten
Grondrechten voor de Nederlandse situatie
Klassieke grondrechten (artt. 1 t/m 18 lid 1 en 23 lid 2 Grondwet):
- Waarborgnormen (creëert een staatsvrije sfeer)
- Overheidsingrijpen in beginsel niet toegestaan, tenzij uitdrukkelijke
grondslag om te beperken in de Grondwet zelf vermeld staat;
- Directe werking en afdwingbaarheid bij de rechter;
- Naast verticale werking (relatie overheid en burger) vaak ook horizontale
werking (relatie burgers onderling)
-
Werking van grondrechten:
Van oorsprong uitsluitend in verticale verhoudingen (=bescherming van de
burger tegen de overheid):
Overheid
Burger
Vanaf de Grondwetsherziening van 1983 ook in horizontale verhoudingen
(=bescherming van de burger tegen een andere burger):
Burger Burger
Grondrechten, voor wie?
-De meeste (nationale en internationale) grondrechten zijn
rechten die aan het individu als zodanig toekomen. Het zijn
van mens is dan meestal al voldoende als voorwaarde voor
werking.
-In enkele gevallen gelden grondrechten alleen voor
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iristerhaar2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48756 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now