1 a De mensen in de middeleeuwen vonden het erg belangrijk dat zij na
hun dood in
het paradijs terecht zouden komen. Dan moesten zij zo min mogelijk
hebben
gezondigd of voor de zonden die ze hadden begaan, zo veel mogelijk boete
hebben
gedaan. Dit is precies wat Puccio doet.
b Ook hij heeft als monnik zijn leven aan God gewijd, maar hij wil met
genieten niet wachten tot hij dood is, maar al tijdens het leven in het
'paradijs' leven, zelfs als hij daarvoor zondigt (overspel pleegt).
c Via Don Felice en Isabetta wil hij de streng gelovige houding van Puccio
belachelijk maken. [Dat hangt samen met de waardering in de renaissance
van het aardse leven zelf.]
Basistekst 1
2 a In deze afbeelding staat de mens letterlijk centraal; hij is getekend
op basis van
kennis uit de klassieke oudheid.
b Als je goed kijkt zie je dat Da Vinci voor de cirkel inderdaad de navel
heeft gebruikt als middelpunt, maar voor het vierkant is het geslachtsdeel
het middelpunt. Da Vinci heeft dus eigen anatomische inzichten
toegevoegd.
c Leonardo da Vinci bewonderde de klassieke auteurs en volgde hen na,
maar bracht ook verbeteringen aan.
3 Bijvoorbeeld: Palladio gebruikt klassieke elementen als de
zuilengalerijen, het timpanon (de driehoek met beeldhouwwerk boven
de zuilen) en symmetrie, maar maakt op basis daarvan wel nieuwe
ontwerpen. Zo gebruikt hij tempelfagades om een niet-religieus gebouw
(een villa) te decoreren; een antieke tempel had maar één fagade,
Palladio heeft de tempelfagades hier in één gebouw viermaal toegepast
om de villa op deze specifeke plek uitzicht te geven naar alle
windrichtingen.
4 In de renaissance waardeerde men de menselijke vermogens en de
eigen creativiteit. Een zelfportret past bij deze erkenning van het
individu.
5 Dat is niet geheel juist. Machiavelli stelt wel dat stabiliteit in een staat
een doel is dat vele middelen heiligt, maar hij zegt niet dat elk doel
legitiem is.
6 Het gaat hier om een mentaliteitsverandering die enige eeuwen
duurde. Stukje bij beetje werd het nieuwe gedachtegoed zichtbaar.
De mentaliteit van mensen in een gesloten samenleving als die van
de middeleeuwen verandert niet plotseling. Er is hier geen sprake
,van revolutie, maar van evolutie.
, Basistekst 2
7 De opkomst van de handel en ambacht en het herleven van de
agrarisch-urbane
samenleving. Door handel en ambacht ontstond er een groep van rijke
burgers die
geld had om kunst en cultuur te ondersteunen.
De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende
zelfstandigheid van de steden. Steden werden later centra van de
renaissance.
De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de
vorm van kruistochten. Door de expansie kwamen in het westen verloren
gewaande geschriften van klassieke auteurs voor studie beschikbaar.
8 Men stelde de mens zelf en de kwaliteit van het leven op aarde
meer centraal, in
plaats van het leven te zien als voorbereiding op het hiernamaals.
De Griekse en Romeinse cultuur ging een veel grotere rol spelen en dat kon je
zien in
de steden.
Men ging de rol van de kerk kritischer bekijken.
Historisch denken
9 a Het boek gaat over het verwerven en behouden van politieke macht
door vorsten,
b Hij legt uit dat je door enkelen wreed te strafen kunt voorkomen dat
velen in een
staat, vorstendom of leger onveilig zijn.
c Machiavelli heeft de politiek van de klassieke oudheid onderzocht en is
daar voorbeelden tegengekomen die dit laten zien (in de bron citeert hij
een voorbeeld uit de klassieke geschiedenis, namelijk het leiderschap van
Hannibal). Machiavelli had in zijn beroep direct te maken met oorlogen in
Italië en dus met het probleem hoe je macht verovert en behoudt.
10 a Zij verwaarlozen de gelovigen en zijn alleen uit op geld; net als
wereldlijke vorsten
zorgen ze alleen goed voor zichzelf.
b Hij doet dat om de lezer eraan te herinneren dat de huidige praktijk
afwijkt van die van het vroege christendom, toen de titel 'bisschop' werd
bedacht om aan te geven dat een bisschop voor zijn gelovigen moest
zorgen.
c Je eigen antwoord. Bijvoorbeeld: Erasmus is heel fel en veroordeelt het
gedrag van de machthebbers, terwijl Machiavelli afstandelijk is en het
gedrag van de machthebbers alleen beschrijft. Of: Erasmus is idealistisch
(hij wil de wereld met zijn kritiek verbeteren), terwijl Machiavelli cynisch is
(hij registreert alleen).
11 Beiden onderzoeken menselijk gedrag en gebruiken daarbij hun kennis
van de
klassieke oudheid. Daarmee passen ze bij de renaissance. Machiavelli past
daar
misschien iets meer bij, want hij doet dat zonder naar het christelijke
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Isabelletje20. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.