Summary
Samenvatting Recht
- Course
- Institution
Volledig vak samengevat
[Show more]
Seller
Follow
vanrompaeyfran
Content preview
Overheden en instellingenDeel 1: enkele
basisbeginselen uit het recht
1. Zijn regels noodzakelijk?
- Samenleven = regels stellen
- Dynamisch
Evolueert mee met samenleving
- Consensus
Algemene overeenstemming, universeel
Slavernij, foltering, mensenrechten, ..
2. Het ontstaan en de ontwikkeling van recht
2.1. Evolutie
1. Ongeschreven regels en gewoonterecht
2. Geschreven regels, sinds ontstaan schrijft (3500 v Chr.)
3. Codex Hammoerabi (Mesopotamisch rijk)
Recht heeft Goddelijke oorsprong
Gods wil, is de wet
Oog om oog, tand om tand (Taliowet)
4. Internationaal niveau (Na WO II)
Globalisering van rechten
Nood aan mensenrechten
Nood aan rechtsbescherming
2.2. Gevolgen
- Recht is complex (Ingewikkeld)
Juridisering van samenleving
Emancipatie
Streven naar volwaardige plaats
2.3. Verschillen
Religie/ godsdienst Recht
- Goddelijke oorsprong - Neutraal
- Opgelegd door overheid
- Geseculariseerde samenleving
strikte scheiding recht en religie
geen absolute scheiding, er zijn 6 erediensten
katholiek, protestants, …
- Niet geseculariseerde samenleving
geen strikte scheiding recht en religie
Moraal Recht
- de bron is de mens zelf - geldt voor alle burgers
- ethisch pluralisme - geschreven en afgekondigd
verschillende opvattingen - kunnen gesanctioneerd worden
abortus, euthanasie …
1
, Overheden en instellingen
3. een definitie van het recht
- Recht
Het recht is een geheel van bindende regels, opgesteld door de samenleving, waardoor
de belangen van de enkelingen die in de gemeenschap leven, geordend worden, door
middel van sociale dwang.
Geen universele definitie
Recht is het product van een samenlevingsverband
3.1. Een geheel van bindende regels
- Bindende regels
(on)geschreven
(inter)nationaal
- Soorten
Een verbod
Diefstal, moord, geen 2 huwelijkspartners, …
Een gebod
Schade vergoeden, iemand in nood helpen, …
Handeling
Schenking
3.2. Opgesteld door de samenleving
Democratie: (komt uit het Grieks)
- Vrije verkiezingen
Volk heerst
Vertegenwoordigers
Stemplicht (België = opkomstplicht)
Je moet naar stembureau, kan blanco stemmen
Gerechtelijke instellingen in België:
Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechtelijke macht
- Nieuwe regels maken - Toepassen van regels - Overtredingen beoordelen
- Parlement - Regering - Hoven en rechtbanken
3.3. Het doel en functies van het recht
- Orde en organisatie creëren
- Conflicterende belangen
Chaos, rebellie, wanorde, … vermijden
- Samenleving leiden
- Maatschappelijk verdrag/ sociaal contract
Samenleving kan enkel in stand komen door onderlinge afspraken
Wordt begeleidt door legitimatie van overheid
3.4. Afdwingbaarheid van het recht (rechterlijke macht)
vroeger:
- Taliowet: wraak en weerwraak
Oog om oog, tand om tand
Begrenzing van straffen
Escalatie van geweld
- Middeleeuwen
2
, Overheden en instellingen
Feodale oversten nemen recht op sanctionering over
Via geweld
- Democratische samenleving
Rechtelijke macht oordeelt over conflicten
4. Indeling van het recht
4.1. Privaat en publiek recht
Privaat recht Publiek recht
- Burgers onderling - Verhouding met en tussen overheid
Arbeidsrecht, personen en (instellingen)
familierecht, handelsrecht, … Burger neemt inherent
onderschikte positie aan ten
opzichte van overheid
Strafrecht, grondwettelijk recht,
staatrecht , …
Arbeidsrecht kan ook bij publiek recht
Privaat: werkgever <-> werknemer
Publiek: arbeidsverhoudingen
Nachtwakerstaat (interne en externe veiligheid, collectieve basis infrastructuur) sociale
verzorgingsstaat (ruim takenpakket; onderwijs, subsidiëring, tegen klimaatopwarming, …)
4.2. Nationaal en internationaal recht
Nationaal recht Internationaal recht
Regelt verhouding tussen burgers in een Regelt verhouding tussen naties onderling
welbepaalde staat
Privaat Publiek Privaat Publiek
- Regelt bevoegdheid - Afspraken tussen
van rechter verschillende staten
- Burgers van onderling
verschillende
nationaliteit
onderling
Internationaal recht:
- Soevereiniteit
recht van een land om binnen haar eigen landsgrens macht uit te oefenen
softdrugsbeleid in Nederland
- Intergouvernementele samenwerking
Lidstaten zijn gebonden aan het verdrag van organisatie. Regels die voor elk land
hetzelfde zijn.
VN, WHO
- Supernationale samenwerkingen
Lidstaten staan deel van soevereiniteit af aan de organisatie. Land wordt beperkt in haar
onafhankelijkheid
EU
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vanrompaeyfran. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now