6 Aandoeningen van het Hart
Vaatstelsel
6.1 De bloedsomloop
Primaire functie is transport van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen..
Tevens transport van elektrolyten en hormonen die nodig zijn voor de regulering
van de lichaamsfuncties.
6.1.1 Structuur en functie van het hart
Het cor (hart) bestaat uit 4 compartimenten. Linker en rechter atrium (boezem,
bovenin) en een linker en rechter ventrikel (kamer, onderin).
De wanden van de compartimenten bestaan uit hartspierweefsel (myocard)m dat
aan de binnenzijde is bekleed met een gladvlies (endocard). Het hart wordt
omgeven door een hartzakje of pericard, een vlies dat uit twee lagen bestaat.
De kleppen tussen de kamers en de boezems heten de AV-kleppen
(atrioventriculaire)
Klep tussen linker boezem en linkerkamer is de mitralisklep (2 slippen)
Klep tussen rechter boezem en rechterkamer is de tricuspidalisklep (3 slippen)
De AV-kleppen zijn gesloten wanneer de kamers samentrekken zodat het bloed
niet terugstroomt naar de boezems.
De pulmonalisklep of longslagaderklep bevindt zich tussen de rechterkamer en
de truncus pulmonalis (de stam van de longslagaders)
De valva aorta (aortaklep) bevindt zich tussen de linkerkamer en de aorta.
Deze kleppen zijn open wanneer de ventrikels samentrekken.
Iedere hartcyclus begint met de diastole ontspanning van de atria en ventrikels,
waarbij het bloed vanuit de longen en de rest van het lichaam het hart instroomt.
Daarna contraheren de atria en ventrikels en wordt het bloed naar buiten
gepompt, systole of actiefase.
De kransslagaders voorzien de hartspier van bloed.
De a. coronaria sinistra (linker kransslagader) ontspringt aan de achterzijde van
de aorta en splitst in een afdalende tak (r. decendens anterior) en de ramus
circumflexus, die zich naar links voortzet rond de achterkant van het hart. De a.
coronaria dextra ontspringt aan de voorkant van de aorta en heeft vertakkingen
naar de linker en rechterzijde van het hart.
,Samentrekking hartspier
Een groep gespecialiseerde cellen in de rechterboezem, de sino-atriale knoop (SA
knoop), fungeert als pacemaker voor het hart. De prikkel tot samentrekking
begint in de SA knoop, verspreidt zich over de boezems en passeert de annulus
fibrosus, via geleidend weefsel dat de AV knoop vormt. De prikkel vervolgt zijn
weg over de ventrikelspier via de bundel van His. Deze splitst zich in een linker
en rechterbundeltak en eindigt in de vezels van Purkinje
Parasympatisch vertraagt N.Vagus afgifte acetylcholine
Sympatisch stimuleert Nn Cardici afgifte adrenaline en noradrenaline
6.1.2 Structuur en functie van de bloedvaten
Arteriën zijn aan de binnenkant bekleed met glad endotheel.
,Venen hebben een veel dunnere wand dan arteriën, maar hun lumen (vaatholte)
is veel wijder. Venen kunnen collaberen als de druk in het vat te laag wordt,
6.2 Diagnostisch onderzoek bij hartaandoeningen
- Auscultatie; luisteren met een stethoscoop
- ECG; registratie van de door het har veroorzaakte elektrische
veranderingen
- Echocardiografie; hoogfrequente geluidsgolven
- Duplex onderzoek; richting en stroomsnelheid van het bloed onderzoeken
- Hartkatheterisatie; via bloedvat, drukbepaling in zuurstofgehalte in diverse
ruimte
- Angiocardiografie; contrastvloeistof in combinatie met röntgen
- Coronariografie; contrastvloeistof in de kransslagaders.
6.3 Hart en vaatziekten
Doorbloedingsstoornissen en afwijkingen van de bloeddruk zijn vaak het gevolg
van aandoeningen van het arteriële of veneuze vaatstelsel.
Hartafwijkingen betreffen aandoeningen van het pericard, coronaire hartziekten,
aandoeningen van het myocard en endocard, klapafwijkingen,
geleidingsstoornissen, hartfalen en hartaandoeningen bij kinderen.
6.3.1 Aandoeningen van het arteriële vaatstelsel
Hyperlipidemie
Verhoging van de lipiden in het bloed.
Cholesterol is een belangrijk onderdeel van den celmembranen en verschillende
hormonen. Cholesterol wordt in de bloedbaan vervoerd door de transporteiwitten
(lipoproteïnen)
- LDL = slecht cholesterol omdat het zich afzet op de vaatwand en zo
atherosclerotische plaques vormt.
- HDL = goed cholesterol omdat het cholesterol naar de lever vervoert, waar
het wordt afgebroken.
Hypercholesterolemie
Primaire hypercholesterolemie staat de afwijking op zichzelf
Secundaire hypercholesterolemie hangt het hoge cholesterol samen met andere
ziekten zoals DM.
Arteriosclerose
De arteriewanden verdikken en worden hard en onbuigzaam, gedeeltelijk door
afzetting van kalk. Arteriosclerose leidt tot een hoge bloeddruk omdat de vaten
niet meer kunnen vernauwen en verwijden onder invloed van de hartactie.
Atherosclerose
Is een vorm van arteriosclerose die samenhangt met beschadiging van de
vaatwand.
Risicofactoren; hypercholesterolemie, roken, hoge bloeddruk en DM.
Er kunnen drie soorten afwijkingen optreden
- Fatty streaks; vetstapeling in de tunica intima. Het begin van
atherosclerose
- Atherosclerotische plaques; wordt gekenmerkt door intracellulaire en
extracellulaire ophoping van lipiden in de vaatwand en de vorming van
litteken weefsel. De plaque leidt tot vernauwing van de arterie waardoor
de bloedstroom wordt bemoeilijkt. Bij volledige afsluiting is sprake van een
trombose.
Afhankelijk van de plaats treden klachten op (ernstige vernauwing dient
plaats te vinden
Kransslagaders; pijn op de borst en kortademigheid
, Carotiden; (halsslagaders) kans op beroerte
Slagaders naar de benen; kramp tijdens het lopen (evt ulcusvorming
en gangreen)
- Plaquerupturen
Verlaging van de bloeddruk en de cholesterolspiegel en leefstijlverandering
spelen een belangrijke rol bij de behandeling.
Perifere arteriële vaatziekten
Atherosclerose si de belangrijkste oorzaak van perifere arteriële vaatziekten. Het
tast vooral de arteriën distaal van de aortabifurcatie aan.
Symptomen; claudicatio intermittens, dunne (atrofie), bleke huid, verminderde
haargroei op de onderbenen en slecht genezende wondjes. Koude voeten perifere
arteriële pulsaties zijn zwam of afwezig.
Behandeling; leefstijladviezen, regelmatig rustig wandelen kan de circulatie rond
de stolsels bevorderen. Soms worden cholesterolverlagende medicijnen,
bloedverdunners of antihypertensiva voorgeschreven. In ernstige gevallen een
dotterbehandeling of een bypassoperatie. Soms atherectomie.
Ziekte van Raynaud
Wordt veroorzaakt door vasospasmen in de vingers en soms ook in de tenen.
Symptomen worden uitgelokt door kou of emoties, en zijn witte tot blauwe
verkleuringen van de vingers of tenen en een koud, doof of tintelend gevoel.
Oorzaak nog niet bekend maar heeft mogelijk te maken met hyperactiviteit van
het sympathisch zenuwstelsel.
Aneurysma van de aorta
Plaatselijke verwijding van de aorta, worden beschreven aan de hand van de
plaats en vorm.
- Fusiform (spoelvormig) aneurysma, de wand van de aorta over de gehele
omtrek symmetrisch verwijd
- Sacculair (zakvormig aneurysma), is slechts een deel van de wand verwijd
Atherosclerose is de belangrijkste oorzaak van een aneurysma van de aorta,
andere oorzaken zijn bindweefselziekten en trauma.
6.3.2 stoornissen van de arteriële druk
Hypertensie
Hypertensie is een bloeddruk van hoger dan 140/90
Oorzaken; hogere leeftijd, tekort aan beweging, overgewicht, te veel zout en
alcohol
Primaire hypertensie of essentiële hypertensie of idiopathische hypertensie;
geen aanwijsbare oorzaak; veroorzaakt zelden klachten
Secundaire hypertensie; sprake van een andere ziekte, zoals bij
nieraandoeningen
Symptomen kunnen samenhangen met de langetermijneffecten op nieren, hart,
ogen en bloedvaten
Pulmonale hypertensie
Bloeddruk in de longslagaders is verhoogd.
Pulmonale hypertensie gaat gepaard met de volgende veranderingen in het
pulmonale vaatbed: vaatvernauwing, proliferatie van endotheelcellen of gladde
spiercellen, en fibrose van de tunica intima en trombose in de capillairen en
arteriolen.
Symptomen; dyspneu (kortademig), vermoeidheid en syncope (flauwvallen),
naarmate de aandoening vordert, vermindert de pompfunctie van het hart en
reden de symptomen ook in rust op.
Behandeling; medicatie, zuurstoftherapie en longtransplantatie.
,6.3.3 Aandoeningen van het veneuze vaatstelsel
Veneuze bloedsomloop in de onderste extremiteiten
Bloed uit de huid en het onderhuidse weefsel verzamelt zich in de oppervlakkige
venen en wordt via de diepe venen naar het hart getransporteerd, via de
spierpomp.
Spataderen
Varices zijn verwijde, gekronkelde venen die worden veroorzaakt door stuwing
van het bloed in de venen wanneer de bloedstroom belemmerd wordt.
Oorzaken, niet werkende spierpomp, zwagerschap, tumor in de baarmoeder,
erfelijke factoren en obesitas.
Complicaties; ulcera en infecties als gevolg van slechte circulatie, en bloedingen
als gevolg van de verzwakte vaatwand
Behandeling:
- Elastische kous; bevordert de bloedomloop
- Voldoende bewegen
- Hoogstand van de benen bij langdurig zitten
- Crossectomie, strippen van de spataderen
- Sclerocompressietherapie, sterke zoutoplossing in de aderen spuiten,
waardoor de binnenbekleding van de wand beschadigd en aan elkaar plakt
bij compressie
Teleangiëctastieën en bezemrijsvarices (spider veins) zijn zeer kleine rode of
blauw gekleurde spatadertjes.
Chronische veneuze insufficiëntie
De veneuze terugvloed naar het hart is verminderd, meestal veroorzaakt door
varices. Andere oorzaken zijn diepe veneuze trombose en slecht werkende
spierpomp.
Risicofactoren; hogere leeftijd, obesitas, familiair voorkomen, zwangerschap een
staand beroep, weinig lichaamsbeweging.
Symptomen; pittig oedeem, atrofie van de huid, hyperpigmentatie, pijn en jeuk
en in een later stadium kunnen ulcera ontstaan.
Behandeling; steunkousen, veneuze kleppen vervangen, strippen spataders.
Veneuze trombose
Ontstekingsrespons in de vaatwand. Tot de risicofactoren voor veneuze trombose
behoren aandoeningen die veneuze stase veroorzaken, zoals beschadiging van
de vaatwand, veranderende samenstelling van het bloed. Ouderen en
postoperatieve hebben een verhoogd risico.
Symptomen, ontstekingsverschijnselen zoals pijn in het been, zwelling en een
warme, roodpaars verkleurde huid zijn aanwijzingen voor veneuze trombose..
Complicatie, longembolie indien veneus stolsel loslaat en via de bloedbaan in de
longcirculatie bereikt.
Medicatie; heparine of een andere bloedverdunner.
6.3.4 Stoornissen in de hartfunctie
Coronaire hartziekte
Wanneer het zuurstofaanbod minder si dan de zuurstofbehoefte van het hart kan
dit leiden tot ischemie, verminderde contractiliteit, aritmie, infarct of overlijden.
De bloedstroom door de kransvaten is verminderd meestal als gevolg van
atherosclerose.
Symptomen; angina pectoris (pijn op de borst), palpitaties (hartkloppingen),
duizeligheid, flauwvallen, vermoeidheid na inspanning en kortademigheid.
De ernstigste uiting van coronaire hartziekten zijn het myocardinfarct en
plotselinge hartdood..
,Medicamenteuze behandeling bestaat uit; bloeddrukverlagende middelen,
bloedverdunners, diuretica, nitraten en cholesterolverlagende middelen.
Coronaire angioplastiek (dotteren) een katheter wordt via de lies in de arteria
femoralis gebracht en naar de vernauwde kransslagader geleid. De ballon wordt
opgeblazen, zodat de slagader wordt verwijdt. Soms wordt een stent ingebracht,
deze zorgt ervoor dat de lumen openblijft.
6.3.5 Aandoeningen van het myocard
Myocarditis
Een ontsteking van de hartspier, veroorzaakt door een virus zoals coxsackievirus,
adenovirus en echovirus.
Diagnose op grond van klinische symptomen. ECG geleidingsstoornissen. Een
bloedkweek laat een toename van bepaalde hartenzymen zien.
Myocarditis verloopt asymptomatisch
Symptomen; koorts, kortademigheid, tachycardie of pijn op de borst.
Behandeling; symptoombestrijding en behandeling van de onderliggende infectie
met antibiotica. Daarnaast rust houden en vermijden van inspanning
Cardiomyopathie
Er zijn drie typen
Gedilateerde cardiomyopathie
Ook bekend als congestieve cardiomyopathie is de meest voorkomende en wordt
gekenmerkt door vergroting van de kamer, verminderde contractiliteit en
symptomen van hartfalen.
Oorzaken zijn infectie, myocarditis, toxische stoffen, stofwisselingsziekten,
erfelijke aandoeningen en immuunziekten.
Symptomen zijn dyspneu d’effort, orthopneu, gevoel van zwakte, vermoeidheid,
ascites (vochtophoping in de buikholte) en perifeer oedeem.
Behandeling; medicijnen en rust, harttransplantatie
Hypertrofische cardiomyopathie
Ventriculaire hypertrofie is het belangrijkste kenmerk. Treedt op bij
jongvolwassenen,
Behandeling, gericht op symptoombestrijding. Bij een operatie kan een deel van
het spierweefsel van het ventriculaire septum worden verwijderd.
Restrictieve cardiomyopathie
Minst voorkomend, en gaat gepaard met een verminderde vullingsgraad
(vanwege stijfheid ventrikelwand) en vorming van littekenweefsel in de wand van
het hart.
Oorzaak; amyloïdose, een groep aandoeningen waarbij eiwitten neerslaan in een
of meer orgaanstelsels
Symptomen; Pijn op de borst, dyspneu, orthopneu, perifeer oedeem, ascites,
gevoel van zwakte.
6.3.6 Aandoeningen van het endocard
Infectieuze endocarditis
Een infectie van het endocard en de hartkleppen. Kan door allerlei bacteriën
worden veroorzaakt.
Risicofactoren; reumatische hartaandoeningen, klepafwijkingen, degeneratieve
hartaandoeningen en intraveneus drugsgebruik.
,Acute infectieuze endocarditis ontwikkelen zich vegetaties op de hartkleppen.
Deze kunnen loslaten en in vitale organen nieuwe infecties veroorzaken. Tevens
kan het zorgen voor afsluiting en scheuring van een bloedvat.
Symptomen; koorts, koude rillingen, hartgeruis en verschijnen van een embolie.
Behandeling; na een kweek, zo snel mogelijk intraveneuze antimicrobiële
middelen toedienen
Reumatische hartaandoeningen
Deze zijn een gevolg van een infectie van de huid, keel of oren met hemolytische
streptokokken uit groep A.
Acuut reuma kenmerkt zich door koorts, ontstoken en pijnlijke gewrichten,
verminderde eetlust en soms huiduitslag. De mitralisklep kan ook aangedaan zijn.
Bloedstolsels slaan neer op de ontstoken kleppen en vromen vegetaties op de
rand van de slippen, waardoor deze met elkaar verkleven.
De opening vernauwt en er treedt stenose op. Schrompeling van de kleppen leidt
tot insufficiëntie.
Adequate behandeling van de streptokokken met antibiotica kan acuut reuma
voorkomen.
6.3.7 Hartklepaandoeningen
Klepstenose
Sprake van een vernauwde doorgang doordat de klep niet meer normaal kan
openen. Dit leidt tot verwijding van het hartcompartiment dat het bloed via de
aangedane klep moet uitpompen.
Klepinsufficiëntie
De kleppen sluiten onvoldoende en kan het bloed langs de klep terugstromen. Dit
zorgt voor verwijding en overbelasting van het hartcompartiment dat het bloed
via de aangedane klep moet uitpompen.
Mitralisstenose
Hierdoor heeft de bloedstroom van de linkerboezem naar de linkerkamer veel
weerstand. Waardoor hypertrofie in de atriumwand van de linkerboezem. Dit
bemoeilijkt de instroom van bloed vanuit de longvenen, wat tot verhoogde
bloeddruk in de longvenen leidt. Hierdoor lekt vocht uit de bloedvaten naar de
interstitiële ruimte en ontstaat longoedeem.
Hartfalen is de belangrijkste complicatie van mitralisstenose, daarnaast kunnen
trombo-embolische complicaties optreden als gevolg van klepafwijking.
Voornaamste oorzaak is acuut reuma.
Mitralisinsufficiëntie
Als de hoeveelheid bloed en de druk in de linkerboezem toenemen, stijgt ook de
bloeddruk in de kleine circulatie, wat tot longoedeem leidt. De insufficiëntie is het
gevolg van sclerose en verschrompeling van de kleppen, en van beschadiging
papillaire spieren (mitralisklep-prolaps, de slippen puilen uit in de boezem)
Deze aandoening levert geen klachten op. Bij een ernstige mitralisklep-prolaps
kan de klep operatief worden hersteld of vervangen.
Aortastenose
Een vernauwing van de aortaklep.
Ontstaat als gevolg van acuut reuma, bacteriële infectie, kalkafzetting of
aangeboren. De linkerkamer ondervindt veel weerstand bij het uitpompen, wat
tot hypertrofie van de linkerventrikel leidt.
Symptomen; Syncope (flauwvallen) vanwege onvoldoende bloedtoevoer naar de
hersenen.
Aorta-insufficiëntie
Wanneer de linkerkamer zich tijdens de rustfase van het hart ontspant, stroomt
bloed uit de aorta terug naar het hart. Dit leidt tot dilatatie van de linkerventrikel
en uiteindelijk tot hartfalen.
,Kan ontstaan als gevolg van endocarditis (een ontsteking van het hart) of
verwijding van de aorta.
Symptomen; ontstaat geleidelijk. Hartgeruis, diastolische druk wordt lager en de
linkerkamer zet verder uit. Er ontstaat hartfalen en patiënten krijgen last van
dyspneu.
6.3.8 Hartgeleidingsstoornissen
Hartritmestoornissen
Abnormale hartritmen of aritmieën ontstaan door afwijkingen in de
prikkelvorming en –geleiding.
Er kan onderscheid worden gemaakt tussen
- Supraventriculaire hartritmestoornissen; worden opgewekt door elektrische
afwijkingen in de Sinusknoop, de atriumwand, de AV-knoop en de AV-
junction
- Ventriculaire hartritmestoornissen; worden opgewekt in het ventriculaire
prikkelgeleidingssysteem of in de ventrikelwand.
Omdat de kamers het bloed naar het lichaam moeten pompen zijn de
ventriculaire aritmieën het ergst.
Tachycardie >100 slagen
Bradycardie <50 slagen
Hartblock; prikkelgeleiding door de wand is gestoord. De prikkels uit de atria
bereiken de ventrikels niet meer. De boezems en kamers trekken zich
onafhankelijk van elkaar samen.
Ectopische pacemaker een groepje hartspiercellen buiten de sinusknoop die in
staat zijn tot prikkelvorming, en kan extra slagen veroorzaken, die als prematuren
of voortijdige contractie waar te nemen zijn, of de normale pacemakeractiviteit
van de SA knoop overnemen.
Fibrilleren gevolg van ongecontroleerde prikkelgeleiding over de boezems of
kamers, waarbij het normale atrium of ventrikelcontractie verstoord is. Bij
ventrikelfibrilleren trilt de ventrikelwand, gecoördineerde contractie blijven uit, er
wordt geen bloed rondgepompt, dus in feite hartstilstand.
Symptomen; hartkloppingen, lichtgevoel in het hoofd, syncope, oedeem en
kortademigheid.
Mogelijke oorzaken; coronaire hartziekten, hartklepafwijkingen, myocardinfarct,
hoge bloeddruk, atherosclerose, stofwisselingsziekten, roken en
medicijnmisbruik.
6.4 Hartfalen
Decompensatio cordis , het hart kan niet genoeg bloed rondpompen aan de
vraag te voldoen.
Anamnese aandacht besteden aan oedeem, kortademigheid en vermoeidheid.
6.5 Shock
De bloeddruk is te laag om de vitale functies in stand te houden. Iedere
aandoening die het pompvermogen van het hart aantast of de veneuze
terugstroom vermindert kan shock veroorzaken. Vormen van shock zijn
- Cardiale ; hartritmestoornissen en myocardinfarct
- Hypovolemische; bloeding, trauma, operatie, ernstige brandwonden
- Anafylactische ; allergische reactie
- Septische; toxinen bij bacteriële infectie
- Neurogene; beschadiging van het centrale zenuwstelsel
,6.6 Hartaandoeningen bij kinderen
6.6.1 Foetale en perinatale circulatie
Prenatale bloedsomloop:
Zuurstofrijk bloed stroomt via de vena umbilicalis van de placenta naar het
foetale veneuze stelsel, dat via de vena cava inferior naar het rechter atrium
stroomt, vervolgens via het foramen ovale naar het linker atrium. Het restant
wordt vanuit de rechterkamer de longslagader ingepompt om via de ductus
arteriosus (Botalli) in de aorta decendens terecht te komen.
Zuurstofarme bloed komt via de vena cava superior terecht komt volgt dezelfde
weg. De aorta decendens
6.6.2 Aangeboren hartafwijkingen
In te delen in cyanotische en niet cyanotische hartafwijkingen. Cyanose wordt
zichtbaar indien de concentratie onverzadigd hemoglobine in het capillaire bloed
meer dan 3,13 mmol/l is
6.6.3 Aangeboren cyanotische hartafwijkingen
Tetralogie van Fallot
Een van de ernstigste aangeboren hartdefecten en bestaat uit vier afwijkingen
- Vertrikelseptumdefect
- Vernauwing of onderontwikkeling van de arteria pulmonalis met
pulmonalisstenose
- Plaatsing van de aorta over het ventrikelseptum heen (overrijdende aorta)
- hypertrofie van de rechter ventrikel
Transpositie van de grote vaten
Bij deze aandoening zijn de aorta en de longslagader met de verkeerde kamer
verbonden. De grote en kleine circulatie zijn hierdoor volledig van elkaar
gescheiden. Zuurstofarm bloed stroomt terug naar de rechterkant van het hart
en wordt vanuit de rechter ventrikel naar de aorta gepompt, de lichaamscirculatie
in. De linkerkant van het hart ontvangt het bloed van de longen en pompt het
weer terug naar de longen.
6.6.4 Aangeboren niet-cyanotische hartafwijkingen
Septumdefecten
Dee kunnen tussen de boezems (ASD) en de kamers (VSD) optreden.
Klein ASD geen klachten
Groot ASD aanzienlijke overbelasting en hypertrofie van de rechterkamer
VSD bloedstroom naar de longen vergroot zodanig dat pulmonale hypertensie
kan ontstaan. OP een bepaald moment is de druk zo hoog dar de oorspronkelijke
links-rechtsshunt omdraait en zuurstofarm bloed vanuit het rechter ventrikel naar
de linker ventrikel stroomt.
Open ductus arteriosus
Coarctatio aortae
Vernauwing in de aorta, meestal in de buurt van de ductus arteriosus. Door meer
moeite met pompen tegen de weerstand kan het hartfalen veroorzaken.
, 7 Aandoeningen van het bloed
7.1.1. Rode bloedcellen
Erytrocyten maken de helft uit van het bloedvolume. Ze bevatten hemoglobine dat bestaat uit
het eiwit globuline en 4 ijzer bevattende Heemgroepen
Erytropoëse (aanmaak rode bloedcellen) wordt gereguleerd door het hormoon erytropoëtine
uit de nieren
7.1.2 Witte bloedcellen.
Witte bloedcellen verdedigen het lichaam tegen infecties en vreemde stoffen
- Granulocyten
o Neutrofiele
o Eosinofiele
o Basofiele
- Monocyten
- Lymfocyten
7.1.3 Bloedplaatjes
Trombocyten worden door het beenmerg gevormd. Ze zorgen voor de eerste afsluiting van
een verwonding en voor de activatie van de stollingsfactoren. Hemostase (bloedstelping):
Bloedplaatjes, protrombine, trombine, vitamine K en Calcium.
7.2 Diagnostisch onderzoek van bloedziekten
7.3 Anemie (bloedarmoede)
Verlaagd aantal rode bloedcellen of het gehalte hemoglobine is verlaagd waardoor
zuurstofvoorziening van de cellen en weefsels tekortschiet.
Twee oorzaken
- aanmaak verstoord: voedingtekort of chronische ziekte
- Toegenomen verlies: bloedverlies of sterke afbraak rode bloedcel
Symptomen zijn het gevolg van hypoxie (gebrek zuurstof) in de weefsels. Gebruikelijke
klachten zijn vermoeidheid, zich niet lang kunnen inspannen, clyspneu (kortademig) en
hartkloppingen
Bij lichamelijk onderzoek is er sprake van bleekheid.
Icterus (geelzucht) en splenomegalie (miltvergroting) zijn verschijnselen als gevolg van
hemolyse (afbraak rode bloedcellen). Andere symptomen van anemie zijn tachycardie
(versnelde hartslag) en hartgeruis.
7.3.1 Anemie door ijzertekort (ferriprieve anemie)
IJzerverlies is enkel mogelijk via bloedverlies of het verlies van huid/darmcellen.
Eerste stadium; negatieve ijzerbalans ontstaat door
- bloedverlies
- verhoogde behoefte (zwanger; snelle groei)
- ijzertekort in de voeding
Tweede stadium; de ijzervoorraad raakt uitgeput waardoor er minder ronde bloedcellen
worden gemaakt.
IJzergebrek is wereldwijd de belangrijkste oorzaak van Anemie; gevolg is een algehele
zwakte en vermoeidheid.
