Dit document is een samenvatting van de lessen cultuurgeschiedenis, bestaande uit map 1 en 2 (map 3 heb ik niet samengevat).
Bekijk ook mijn profiel voor o.a. een lijst met de te kennen schilderijen.
Cultuurgeschiedenis
0 Cultuurgeschiedenis
- Cultuurgeschiedenis is een specifiek gebied binnen de geschiedschrijving.
- Cultuurgeschiedenis tracht een samenhangend beeld te bieden van een historische periode of
van een evolutie. Gegevens uit zeer diverse gebieden van de cultuur (de kunst, de literatuur, het
politieke denken, economie…en de architectuur) worden hierbij samengebracht in een
gemeenschappelijk verband
- Zowel de bebouwde ruimte als de voorstelling van ruimte en architectuur (= de imaginaire ruimte)
kunnen ons veel leren over het individu en de maatschappij in een welbepaalde historische
context.
- Bv: hoe burgerlijk interieur vd 19de eeuw in elkaar zit en w weergegeven in kunst, lit, fotografie →
burger = bewoner v/e intimistisch/voyeuristisch interieur (<> publieke ruimte), Die
weerspiegeling bestaat in een spel van wederzijdse projecties tussen interieur en bewoner die
vervolgens kunnen worden geanalyseerd. Door die analyse kunnen we het ‘burgerlijke individu’
als bewoner van een huiselijke omgeving, van de stad, van de openbare ruimte etc. beter
begrijpen.
- Bv: bos was vroeger private ruimte → na Fr revolutie: publieke ruimte
TWEE VOORBEELDEN
(let op: groot tijdsverschil tss de 2)
1. Bebouwde ruimte
Otto Wagner, psychiatrische instelling Am Steinhof (1901-1909)
→ een van de belangrijkste voorbeelden van de modernistische architectuur toegepast op de
psychiatrische instelling
→ bestaat nog steeds
→ materieel
→ evenwaardig voor ons: geven ons info over maatschappij in gegeven tijd en plaats
→ Revolutionair in die tijd
, → Articulatie van nieuwe manier waarop men kijkt nr psychiatrische zorg/ patiënt
→ Hiervoor: patiënt w gelinkt als zonde, crimineel
→ Na: decriminalisering; patiënt moet in maatschappij gezien worden
→ Slaapzaal luchtig, georganiseerd, … → een van de revolutionaire ideeën
→ Wat verstopt was proberen in het licht te zetten
belangrijke elementen:
- Het gebouw vormt een architecturale compositie die een panoptische (= alomvattende) blik en
optische transparantie verbergt
→ de kijker controleert in feite: zien = controle
→ het gebouw is geconstrueerd vanuit de fictie van een kijker die een zo volledig mogelijk
overzicht heeft
Deze architecturale compositie kan ons heel veel leren over:
1. opvattingen over psychiatrie: psychiatrie gaat over hygiëne, controle, decriminalisering v,
ordening (cfr. foto van de slaapzaal: orde, lucht, transparantie)
2. opvattingen over de patiënt: geen ‘gevangene’ of misdadiger
3. opvattingen over wat een ‘gezonde’ maatschappij is: een maatschappij die niet verborgen is:
hygiënisch en gecontroleerd = die gezien wordt.
Ruimtelijk concept van transparantie ???
2. Imaginaire ruimte
Antoine Watteau, Les plaisirs du bal (ca. 1715-1717)
→ Imaginair, pastoraal, fictief, literair
→ zeer representatief voorbeeld van de rococo schilderkunst, aansluiting bij het thema van de
zogenaamde ‘pastorale literatuur’ (= literatuur waarin herders en het geïdealiseerde
boerenbestaan een centrale rol spelen) die heel populair was in adelijke kringen.
→ Inhoud: sociaal gebeuren v adelijke leven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 1ntrieurarchitectuur. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.36. You're not tied to anything after your purchase.
