Samenvatting Examenvragen Geschiedenis van België (Dr. Guy Vanthemsche)
375 views 10 purchases
Course
Geschiedenis van België
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Bevat belangrijke termen die tijdens het examen werd gevraagd, maar ook die gekend moeten worden uit het boek. Ook bevat deze samenvatting een verzameling van alle open vragen uit de vorige examens. Ik heb hiermee een 15/20 gehaald. Succes! :-)
1. Zoe Gattide Gamond & Isabelle
o 1830
o Uitbouw van lekenscholen voor meisjes in de omgeving van Brussel
2. Comission enquete du travail
o Oproer van 1886: klachten van arbeiders zorgde voor een publieke erkenning in de
commission d”enquête du travail (parlementaire onderzoekscommissie)
o Regering wou het socialisme beperken door tegemoetkomingen aan legitieme klachten
arbeiders
3. Congres van Gotha
o 1875 in Duitsland
o Belgisch socialisme: invloed van duitse reformistische model
o Het reformisme kreeg de bovenhand op revolutionaire stroming
4. Rerum Novarum
o 1891
o Door de Paus om situatie van arbeiders te verbeteren
o Belangrijke hefboom in de nieuwe socialere houdingen van de katholieken
o Sociale leer met antimoderne inspiratie verzoening met de moderniteit
o Ultramontanisme: nieuwe zingeving
o Beroepsverenigingen, sociale wetgeving = de materiële lotsverbetering
o Inspiratie van de coöperatieven (organisatievorm waarbij de werkgever en werknemer
samen in harmonie overleg plegen)
o Coöperatief referentiekader = cruciaal voor christendemocratie
o Christendemocratie getekend door de spanning tussen antimoderniteit en moderniteit
5. Algemeen Christelijk Vakverbond
o 1912: ontstaan van nieuwe aparte christelijke organisaties
o Arbeiders mochten belangen verdedigen: binnen de geest van klassenverzoening met
hun werkgevers
o Vrijer de belangen van arbeiders vertegenwoordigen
o Leefde nog sterk onder de bevoogding van de katholieke kerk (kerk = kiezen voor de
posities van de machthebbers)
6. Belgisch boerenbond
o 1890
o Coöperatieve ideologie van christendemocratie inspireerde overkoepelende organisaties
waardoor nieuwe inspireren zich hierop inspireren
7. Adolf Daens
o 1890
o Christendemocratie: klassenverzoenend standpunt waren minder radicaal dan de
sociaaldemocratie
o Ontstond dus dissidente christendemocratische beweging: Daensisme (Aalsterse priester
Adolf Daens)
o Opkomen voor het algemene stemrecht en radicale sociale maatregelen
o Kwam in botsing met Aalsterse katholieken
o Daensisme kwam tot een einde toen de priester uit zijn ambt ontzet werd door de
paus
,8. CCI (comité central industriel)
o Richting van het comité central du travail industriel later comité central industriel
(cci)
o Spreekbuis voor een machtige groep van waalse grootindustriëlen zwaar wegen op
regeringsbeleid
o Weinig weten van dialoog met de vakbonden
9. Nationale vrouwenraad
o 1905
o Pogingen om vrouwenorganisaties over partijen heen te organiseren
10. Ligue Belge du Droit de femmes
o 1892
o Sticher: Popelin
o Milderen van de discriminerende wetgeving ten aanzien van vrouwen in het onderwijs
11. Vlaams handelsverbond (Vlaams economisch verbond)
o 1908
o Vereniging van Vlaamsgezind patronaat
o Herdoopt in 1926 tot Vlaams Economisch Verbond (VEV)
12. Lodewijk de Raet
o Begin 20ste eeuw
o Verruiming van de Vlaamse beweging
o Verbeteren van de economische positie in Vlaanderen
o Het vernederlandsen van de universiteit van Gent
13. Solvay
o Begin 20ste eeuw
o Ontwikkeld productiviteitsdiscours
o Langzaam wijzigende houding tegenover arbeid en sociale kwestie
o Uitbuiting van arbeidersklasse diende plaats te maken voor efficiënte organisatie
o Opvoeren van de arbeidsproductiviteit = belang van gezonde, goed uitgeruste en
gelukkige arbeiders
Baanbrekende initiatieven:
o Werknemerspensioen
o Beperking van de arbeidstijd tot 8 uur
o Betaald vakantie
Oog voor een maatschappij die werkt volgens de wetten van de thermodynamica:
maximale rendement bereiken door inzet van alle eenheden en een rationeel gebruik
van energie
14. Julius Mac Leod
o Begin 20ste eeuw
o Verlichte flamingant die geloofde in de vooruitgang door kennisoverdracht en
volksverheffing
o Vlaams volk die in zijn eigen taal aan zijn eigen universiteit een intellectuele elite moest
vormen sociaaleconomische achterstand inhalen
o Verfranste bovenlaag in Vlaanderen = hielden geestelijk en materiële armoede in stand
hielden
15. Frans Van Cauwelaert (katholiek), Louis Franck (liberaal), Camille Huysmans
(Socialist)
, o 1910
o Bondgenootschap van de “drie kraaiende hanen”
o Leidde tot 1911 tot een eerste taalvoorstel
16. Jules Destrée
o 1912
o Frontman van de Waalse beweging
o Vlaanderen: tweetalig / Wallonië: eentalig
17. Internationale geografische conferentie in Brussel
o 1876
o Oprichting van de “Association Internationale Africaine”
18. Assocation Internationale Africaine
o 1876
o Privé- filantropische organisatie ging Centraal-Afrika “verkennen” en “openen voor de
beschaving” + afschaffen van de slavenhandel
o Ontdekte gebieden commerciële wingewesten van maken (lijn imperialistische logica)
19. Henry Morton Stanley
o Wou de Britten interesse opwekken voor de gebieden rond de Congostroom Ideale
kans voor Leopold
o Deed de ontdekkingsreiziger terugkeren naar de monding van de Congo om
nederzettingen te vestigen en verdragen te sluiten met inlandse machthebbers
o Gebeurde in naam van de privéorganisatie van de Koning “Comité d’Etudes du Haut-
Congo en zijn opvolger de “Association Internationale du Congo”
o Belgische soeverein oefende een totale controle uit op de nieuwe organisaties
20. Comité d’Etudes du Haut-Congo en zijn opvolger Association Internationale du
Congo
o 1878
o Was één van de organisaties waarmee Leopold II van België op sluikse wijze zijn
koloniale plannen vooruithielp
21. Union Minière du Haut-katanga, Forminière en de Chemins de Fer du Bas- Congo au
Katanga
o 1906
o Leopold II: uitbouw van Congolese netwerken van privéondernemingen
22. King Leopold’s Soliloquy Van Twain
o 1905
o Twain
o Het is een bijtende politieke satire over de privékolonie van koning Leopold II van België,
de Kongo-Vrijstaat. Twain gebruikt ooggetuigenverklaringen, missionarisberichten,
statistieken, krantenartikelen... en laat ze in een fictieve monoloog becommentariëren
door een geërgerde Leopold.
23. Vandervelde
o Begin 20ste eeuw
o Socialistische BWP politicus Vandervelde interpelleert in het parlement over de wandaden
in Congo
24. Koloniaal Charter
o 1908
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller VUB1995. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.