Vragen spijsvertering:
1. Leg de begrippen endocrien, paracrien en neurocrien uit aan de hand van telkens 2
voorbeelden uit de gastro-intestinale tractus.
- De gastrointesntnale tractus wordt geregeld op verschillende manieren en een manier
is hormonaal. Hormonaal gaat via 3 manieren: endocrien, paracrien, neurocrien en
autocrien.
o Endocrien betekent eigenlijk gewoon dat een cel een stof produceert die dan
in de bloedbaan komt en zo naar doelwit orgaan gaat
§ Hier zeggen we dat endocriene mediatoren gi hormonen zijn die door
de gi tractus (door entero endocriene cellen) worden vrijgeteld en in de
bloedbaan komen en gaan circuleren naar de weefsels maar enkel op
hun doelwitorgaan dmv specifieke receptoren gaann inwerken. Ze
kunnen zo een effect hebben op de secretie, motiliteit, groei, absorptie,
vrijstelling van andere hormonen ,… hebben. Hoe worden die
hormonen vrijgelaten: door neurale acitviteit, distensie of chemische
stimuli kunnen ze vrijgesteld worden.
§ De gi tractus is het grooste endocriene orgaan
§ Voorbeelden van endocriene mediatoren zijn:
• Gastrine
o Wordt vrijgesteld thv maag antrum en beetje door
dunne darm en pancreas
o De trigger is hoge maag ph
o Wordt dus vrijgesteld door de G cellen =
eneteroendocriene cellen => komt in het bloed => gaat
dan naar doelwitorgaan: parietale cellen of
enterochromaffiene cellen
§ Ga op parietale cellen binden en ga zo de
zuursecretie bevorderen
§ Kan dus ook op ecl cellen binden en zo de
vrijstelling van histamine bevordereren die dan
op zijn beurt op parietaal cel kan binden en dus
de zeersecretie kan bevordereren
o Naast bevordereren van de zuursecretie heeft het ook
een groeihormooneffect thv maagmucosa
• Secretine
o Productie door eec thv dunne darm
o Trigger = acidificatie duodenum
o Effecten:
§ Inhibitie maagzuursecretie
§ Inhibitie maaglediging
§ Bevordereren pancreasssecretie: vocht en
bicarbonaat
o Paracrien: hormonen die vrijgesteld worden door endocriene cellen maar gaan
ni in het bloed en zo naar doelwit ma gaan inwerken op naburige cel => beperkt
effect itt tot endocriene mediatoren
§ Somatostatine
, •Productie door d cellen maag dunne darm en pancreas + ook
door enterische neuronen
• Trigger: lage maag ph en darminhoud
• Effecten:
o Inhibitie gastrine vrijstelling door g cellen (paracrien
effect)
o Remt de maaglediging, stimuleert dunne darm trasnit
o Remt pancreassecretie
o Reductie splanische bloeddoorstroming
§ Histamine
• Wordt vrijsteld in de enterochromaffiene cellen door
decarboxylatie van histidine
• Histaminevrijstelling onder invloed van gastrine
• Stimuleert de maagzuursecretie door parietale cellen en
potentieert de actie van ach en gastrine op de maagzuursecretie
o Neurocrien
§ Gi peptiden in zenuwen (moeten synaps overbruggen)
§ Gaan de vrijstelling van endocriene of paracriene mediatoren inhiberen
• Grp (gastrine relasing peptide)
o Vrijgesteld door zenuwen na vagale stimulatie of door
eiwitafbraakproducten in darmlumen
o Ga inwerken op de g cel: stimuleert de gastrine
vrijstelling
• Vip: vasoactive intestinal polypetide
o Door neuronen van entrisch en czs
o Trigger is hoge maag ph
o Effect:
§ Relaxatie gsc => potente vasodidlator
§ Stimuleert vocht en elektrolietensecretie
,2. Beschrijf hoe algemeen de gastro-intestinale tractus bezenuwd wordt.
- Autonoom Zenuwstelsel
o Extrinsiek Zenuwstelsel
§ Moduleert de motiliteit van de gastro-intestinale tractus
§ Coördineert de activiteit van de GI-reflexen
§ Vormt de basis voor pijnlijke en niet-pijnlijke gevoeligheid
§ OS
• Belangrijkste neurotransmitter is NA
• Inhibeert activatie gi systeem
• N. splanchnicus major-minor-lumbales-sacrales
• Efferent: thoracolumbaal segment ruggenmerg – prevertebrale
ganglia
• Afferent: thoracolumbale ganglia spinalia
§ PS
• Belangrijkste neurotransmitter is ach
• Zorgt voor activatie en stimualtie van gi systeem
• N. vagus (X)
o Efferente vezels in: dorsale motor nucleus
o Afferent: ganglion nodosum –
o nucleus tractus solitarius - DMNV
o = vagovagale reflexen
• NN. Splanchnici pelvici (pelvicus)
o Efferent: sacrale regio ruggenmerg
o Afferent: ganglia spinalia
•
o Intrinsiek zenuwstelsel
§ = Enterisch Zenuwstelsel
• = the little brain
o Heeft intrinsieke activiteit, kan op zichzelf functioneren
(bv peristaltisch reflex gebeurt basaal autonoom dus
geen controle voor nodig) => maar moet afgeseld
worden naar context! We willen niet als je bijvoorbeeld
ga sporten dat uw gi stelsel heel actief wordt => dus er
moet contact zijn met de hersenen => verbinding tussen
hersenen en enterisch zenuwstelsel gebeurt door azs en
dit noemen we the gut brain axis
• Submucosale plexus
o Tussen epitheel en circulaire spierlaag
o Reguleren secretie en absorptie
• Plexus myentericus
o Tussen circualire en longitudinale spierlaag in
o Perislaltiek, motaliteit regualtie
• Sensorische neuronen à Interneuronen à Secreto-
Motorische neuronen
o Excitatoire motorneuronen à contractie
, o Inhibitoire motorneuronen à relaxatie
• Nauw contact met effector systemen: interstitiële cellen van
Cajal, gladde spiercellen, bloedvaten, secretoire epitheliale
cellen
- Willekeurig Zenuwstelsel
o XII (hypoglossus) – IX (glossopharyngeus)
o N. pudendus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller igeneeskunde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.18. You're not tied to anything after your purchase.
