Omschrijving Het ontwikkelen van een voorkeur voor bepaalde boeken.
Toelichting Door leerlingen veel verschillende literaire genres aan te bieden, ontwikkelen ze hun eigen
voorkeur voor bepaalde genres, voor bepaalde onderwerpen en voor bepaalde schrijvers. Ze
kunnen die voorkeur ook uitleggen aan anderen. Door een breed aanbod van teksten en door
ook ‘het goede kinderboek’ te promoten, verbreden leerlingen hun horizon en lezen ze boeken
die ze uit zichzelf minder snel zullen kiezen. Dankzij de ontwikkeling van geletterdheid kunnen
leerlingen steeds beter op een kritische wijze deelnemen aan het culturele leven.
7.1.2 Leesplezier
Omschrijving De mate waarin een leerling plezier beleeft aan het lezen van boeken.
Toelichting Het bevorderen van het leesplezier is een belangrijke doelstelling, maar ontstaat alleen in een
stimulerende leesomgeving. Leerlingen zijn intrinsiek gemotiveerd wanneer ze plezier beleven
aan activiteiten met geschreven taal en wanneer ze ervaren dat lezen en schrijven
sleutelactiviteiten zijn voor communicatie en kennisverwerving. Creatief schrijven (van
bijvoorbeeld poëzie) kan het leesplezier versterken, evenals het lezend genieten van poëzie een
stimulans kan zijn voor creatief schrijven.
5.1.1; 7.1.3 Leesdoel bepalen
Omschrijving De verschillende doelen die de lezer kan hanteren.
Toelichting De lezer moet zich van tevoren afvragen met welk doel hij de tekst wil lezen. Voorbeelden van
doelen zijn:
- Hij wilinformatie zoeken over een bepaald onderwerp en vraagt zich bijvoorbeeld af hoe hij zijn
cavia moet verzorgen.
- Hij wil weten hoe iets in elkaar gezet moet worden en vraagt zich bijvoorbeeld af hoe hij een
auto van lego moet maken.
- Hij zoekt naar meningen en emoties over bijvoorbeeld een bepaalde film en vraagt zich af of
die film de moeite waard is om naar toe te gaan.
- Hij zoekt naar argumenten voor bijvoorbeeld een bepaalde stelling en vraagt zich af of hij voor
of tegen die stelling is.
- Hij wil zich ontspannen en vraagt zich bijvoorbeeld af of dit een leuk boek is om te lezen.
Om deze doelen te realiseren, kiest de lezer een passende leesstrategie. Lezen vraagt dus om
, actief leesgedrag.
7.1.4 Literaire genres
Omschrijving Teksten die tot dezelfde groep kunnen worden gerekend, omdat ze bijvoorbeeld hetzelfde
thema, hetzelfde doel of dezelfde vorm hebben.
Toelichting Er bestaan verschillende genre-indelingen.
- Van Coillie (2007) onderscheidt op basis van thema’s de genres: hier-en-nu-verhalen,
historische verhalen, oorlogsverhalen, andere culturen, detectiveverhalen, sprookjes,
fantasieverhalen, griezelverhalen, sciencefiction, dierenverhalen.
- Een indeling op grond van woord en beeld levert als genres op: prentenboeken, stripverhalen,
informatieve teksten en poëzie.
- Een indeling op grond van doelstelling geeft bijvoorbeeld: verhalende teksten en informatieve
teksten.
- Een indeling op basis van de vorm geeft de genres: proza, drama en poëzie. Proza kan op
grond van het werkelijkheidsgehalte worden ingedeeld in fictie (= verzonnen) en non-fictie (waar
gebeurd).
Als er één genre typisch is voor jeugdliteratuur, dan is het wel het prentenboek; de uiterlijke
vorm is hier het doorslaggevende criterium. Kenmerkend voor het prentenboek is dat het beeld
even of meer bepalend is dan het woord. Het prentenboek kan zelf ook weer worden
onderverdeeld in genres, zoals het dierenprentenboek, het informatieve prentenboek of het
prentenboek in dichtvorm. Er zijn tal van prentenboeken die ook oudere kinderen en
volwassenen uitnodigen tot kijken en lezen.
Het begrip ‘literair’ in ‘literaire genres’ moet ruim worden opgevat en omvat alle teksten die
geschikt zijn voor de basisschool.
4.1.6; 7.1.5 Niveaubepaling van teksten
Omschrijving Teksten worden gelabeld en ingedeeld in verschillende niveaus, meestal naar het
leestechnische niveau, maar ook vaak naar thema, leeservaring en complexiteit van het
verhaal.
Toelichting De bekendste indeling van teksten is die van de jeugdafdeling in openbare bibliotheken,
namelijk in A, B en C voor leeftijdsopbouw en J voor informatieve kinderboeken.
Voor het onderwijs in aanvankelijk en technisch lezen zijn veel leesboekjes geschreven,
meestal ingedeeld op AVI-niveau (AVI-0 tot AVI-9 oud of AVI-start tot AVI-plus, sinds 2006). Bij
de nieuwe niveaus zijn de woordfrequentie en de woordlengte de bepalende factoren voor de
technische leesmoeilijkheid. De oude zijn gebaseerd op woordlengte en zinslengte. Bij het
BAVI-lezen wordt gebruikgemaakt van de AVI-niveaus, maar leesbeleving (B = beleving) staat
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merylvanalfen49. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.