Summary
Samenvatting Van Republiek tot natiestaat: Nederland in de 18e en in het begin van de 19e eeuw
- Course
- Institution
Van Republiek tot natiestaat: Nederland in de 18e en in het begin van de 19e eeuw samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
jordanoffermans
Reviews received
Content preview
20212022
Van Republiek tot
natiestaat: Nederland in
de 18e en in het begin
van de 19e eeuw
TENTAMENSTOF
MODULE 2.1.4
DRIESTAR EDUCATIEF | LVO Geschiedenis 2
,Inhoud
Verplichte literatuur (tentamenstof) ...................................................................................................... 2
Geschiedenis van de Nederlanden | Blom & Lamberts | Samenvatting ................................................ 3
Deel IV | De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ................................................................ 3
Hoofdstuk 7 – Een grote mogendheid in verval .............................................................................. 3
Hoofdstuk 8 – De Naderende crisis ................................................................................................. 4
Deel VI: Revolutie in Noord en Zuid (1780-1830) ............................................................................... 6
Hoofdstuk 1 – Revoluties in de Nederlanden.................................................................................. 6
Hoofdstuk 3 – Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden ............................................................. 11
De lage landen. Twee eeuwen Nederland en België | Kossmann, E.H. | Deel I Hoofdstuk 2 en 3 |
Gescand ................................................................................................................................................. 17
Oriëntatie op geschiedenis | Riessen & Wilschut | Samenvatting ....................................................... 53
Hoofdstuk 7: De tijd van pruiken en revoluties................................................................................. 53
7.1 De verlichting........................................................................................................................... 53
7.2 Het ancien regime (de oude orde in samenlevingen, voorafgaand aan democratische
revoluties)...................................................................................................................................... 53
7.3 De democratische revoluties ................................................................................................... 53
7.4 Kolonialisme en slavernij ......................................................................................................... 54
Kennisbasis | Tijdvak 7 | De tijd van pruiken en revoluties .................................................................. 55
1
,Verplichte literatuur (tentamenstof)
• J.C.H. Blom, E. Lamberts red., Geschiedenis van de Nederlanden, herziene uitgave Amsterdam
2014. Deel IV/7-8 Een grote mogendheid in verval/ De naderende crisis/ Deel VI Revolutie in
noord en zuid.
• E.H. Kossmann, De Lage Landen 1780-1980. Twee eeuwen Nederland en België, Deel I: 1780-
1914, negende druk Amsterdam, 2012. I De revolutionaire achtergrond/ II De grote
omwenteling/ III De Groot-Nederlandse hypothese
• Collegestof, inclusief uitgereikte kopieën en de presentaties van studenten
• Het betreffende gedeelte uit de Kennisbasis docent geschiedenis bachelor.
• Marcel van Riessen, Frits Rovers, Arie Wildschut (red.), Oriëntatie op geschiedenis, uitgeverij
Van Gorcum, Assen 2011: Hoofdstuk 7, De tijd van pruiken en revoluties.
De college aantekeningen zijn niet opgenomen.
2
, Geschiedenis van de Nederlanden | Blom & Lamberts | Samenvatting
Deel IV | De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
Hoofdstuk 7 – Een grote mogendheid in verval
Het tweede stadhouderloze tijdvak
Het overlijden van Willem III (1702) had een nieuw stadhouderloos tijdperk ingeluid,
want de regenten waren de stadhouderlijke voogdij hartelijk moe. De leiding zal vanaf nu
onder Heinsius en Van Slingelandt, beide Hollandse raadpensionarissen, gebeuren. Zo
kunnen we stellen dat het tweede stadhouderloze tijdperk feitelijk een periode is waarin de
regering geen welomschreven politieke doelstelling had. Na het overlijden van Anthonie
Heinsius, die de Republiek door de successieoorlog heen geloodst had, is er in dat lange
stadhouderloze tijdperk slechts een man geweest die boven de gewone man uitsteeg, en dat
was Simon van Slingelandt.
Politieke achteruitgang
In 1702 was de Republiek betrokken in de Spaanse Successieoorlog (1701-1713). Dit
kwam omdat de Spaanse koning kwam te overlijden zodat een nazaat van het huis Bourbon de
troon kon bestijgen in het jaar 1700. In 1701 werden als gevolg Staatse troepen verdreven uit
de barriéresteden. Met de vrede van Utrecht (1713) markeerde het einde van de Republiek
als een grootmacht. Haar veiligheid trachtte zij twee jaar later (1715) te vergroten door met
een de nieuwe Oostenrijkse heren van de Zuidelijke Nederlanden een overeenkomst aan te
gaan, waarbij de Republiek het recht kreeg garnizoenen te leggen in een aantal
vestigingssteden langs de Franse grens. Dit zogenaamde Barrier traktaat zou dan haar
veiligheid bij een nieuwe Franse aanval moeten garanderen. Deze defensie heroriëntatie van
de Haagse buitenlandse politiek was echter niet de financieren naarmate jaren vorderde. In
1747 bleek ze zelf niet meer in staat om hun garnizoenen te onderhouden. Dit kwam vooral
dat ze de kosten na de Spaanse Successieoorlog niet te boven kwam.
Op cultureel vlak was er ook een zekere achteruitgang. Een eeuw voordien was Nederland
een fashionmaker, maar nu een fashiontaker: vooral de assimilatie van Franse elitecultuur was
opmerkelijk.
De Zeven Provinciën van het tweede stadhouderloze tijdperk vormden een nachtwakerstaat.
Van de bestuurders werd er niet meer verlangd dan dat ze wakker bleven. Als een regering
geen program heeft en de bestuurders hun tijd soepel en geroutineerd besteden aan het
waarnemen van lopende zaken, bestaat steeds het gevaar dat uitoefening van publieke macht doel
op zichzelf gaat worden. Een functie geeft aanzien en een inkomen, twee aangename
zaken. Dat genot moet niet verloren gaan, en de goede huisvader zal zijn best doen daar straks
ook zijn kinderen in te laten delen. Men kan dus zeker en vast spreken over een regentenoligarchie.
Sinds de dood van Johan Willem Friso, was er niemand van de Oranjes
die zich in Den Haag kon laten gelden. Er was een zekere kritiek onder de burgerij tegen het
lakste bewind onder de huidige regering, maar zonder een Oranjepartij was het ook moeilijk
om druk te zetten op de Hollandse regenten.
De jonge prins die later Willem IV zou gaan heten werd terstond bij zijn geboorte
stadhouder van Friesland, in 1718 van de Stad en Lende, en in 1722 Gelderland. Bovendien
vervulde hij dienzelfde functie in Drenthe. Vanaf 1722 had dus de halve Republiek een
stadhouder, maar dat telde voor weinig meer dan nul, zolang Holland tot de andere helft
behoorde.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jordanoffermans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now