Samenvatting Social Psychology II: Relations (geslaagd eerste zit!)
13 views 1 purchase
Course
Social psychology II: Relations
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit is een volledige uitgebreide samenvatting van het vak Social Psychology II (Vrije universiteit Brussel). De samenvatting bevat alle lessen (modules) met de PowerPoints en de lesnotities erin verwerkt (hoorcolleges). Geslaagd in 1tse zit!
Hoofdstuk 1: Evolutionaire
psychologie
- Evolutionaire psychologie is geen andere discipline dan sociale psychologie, maar eerder een
andere manier van naar de zaken kijken binnen hetzelfde domein
o Het onderzoekt de evolutionaire oorsprong van gedrag en de gevolgen van de
huidige psychologische mechanismen.
- Evolutionaire psychologie = een benadering van de psychologie gebaseerd op natuurlijke
selectie. De nadruk wordt meer gelegd op de psychologische mechanismen. Het onderzoekt
de evolutionaire bronnen van gedrag en consequenties voor tegenwoordige psychologische
mechanismen
- Sociobiologie = toepassen van de principes van Darwins theorie van survival of the fittest
om herkomst en continueren van gedrag te verklaren
o Het is een verschillend perspectief op alles van de sociale psychologie en dus niet
gewoon een ander gebied binnen de sociale psychologie
- Twee vragen opgelost volgens principe evolutionaire psychologie
o Hoe coöperatief of altruïstisch gedrag zou kunnen zijn ontstaan door natuurlijke
selectie
▪ Coöperatief = samenwerken, altruïstisch = helpen zonder eigen belang
o Hoe het principe van seksuele selectie een verschil in psychologische verschillen
tussen mannen en vrouwen kan verklaren
1. Altruïsme en natuurlijke selectie
- Helpen is een deel van ons DNA, nochtans zorgt het principe van survival of the fittest voor
competitie
- Altruïstisch gedrag: elkaar helpen, ook als het nadelig kan zijn voor de eigen fitness
o Vb. we gaan sneller mensen helpen die een er ‘baby-achtig’ uitzien
1.1 Natuurlijke selectie en gedrag
- Natuurlijke selectie komt voor omdat sommige soorten door bepaalde eigenschappen beter
overleven en reproduceren in een bepaald milieu.
o Beter geschiktheid zorgt ervoor dat het wordt doorgegeven aan de volgende
generatie
o De goede genen worden door gegeven = fitness en deze soorten kunnen zich beter
aanpassen aan de omgeving = adaptatie
- Uw kinderen nemen uw genen over, als deze zeggen dat je jouw kinderen
moet helpen, zullen deze doorgegeven worden aan hun kinderen enz
- Geschiktheid of the fittest = capaciteit om een groter deel van de genen
door te geven aan de volgende generatie dan andere individuen
o Betere aanpassing aan het milieu
o Survival of the fittest: het best aangepaste organisme zal beter overleven en steeds
meer de overhand nemen in een populatie
, - Adaptatie in fysieke bouw en gedrag: men gaat beter kunnen overleven dan de mensen die
deze kenmerken niet hebben
- Samenwerken is goed voor de groep
- Natuurlijke selectie: het proces waarbij individuen met bepaalde kenmerken meer aanwezig
zijn in volgende generaties als gevolg van een betere aanpassing aan de omgeving
- Adaptatie: het bezit van kenmerken die het organisme in staat stellen te overleven en zich
beter te reproduceren dan die met andere kenmerken. Deze kenmerken zijn beter
ontworpen voor de specifieke omgeving dan andere kenmerken
- Fitness: het vermogen van een organisme om een groter deel van zijn genen in
opeenvolgende generaties achter te laten dan andere individuen (individuen die beter
aangepast zijn/ een betere fit vormen, kunnen zich meer succesvol reproduceren, gevolg:
graduele verandering van types van organismen in de populatie)
DEMO: Wie help je het eerst als er een stevige wind is die kinderen uit de boot gooit?
1. Je kind?
2. Het kind van je buren?
Iedereen antwoord hierop: je eigen kind omdat er een speciale band is tussen het kind en de ouders.
Ouders zijn bezorgd om hun kinderen en geven veel om hen, als het kind in gevaar is, is het dan ook
logisch dat het kind gaat vragen naar hulp van de ouders omdat ze liefde, warmte.. krijgen van hun
ouders. Dit komt door natuurlijke selectie, je creert een attachment bond dit wordt geactiveerd als
het kind in gevaar loopt.
DEMO: Wie zou jou het meest helpen?
- De vrouw rechts of links? De meeste gaan de vrouw helpen links omdat ze grote ogen heeft en een klein neus.
Ze ziet er baby achtig uit.
1.2 Altruïstisch gedrag
- Altruïsme = anderen helpen hun geschiktheid te verbeteren, ook al is het schadelijk voor de
eigen geschiktheid vb. geld geven aan daklozen
- Hoe kan men dit verklaren?
o Darwin = focus op de overleving van het individu
o Na 1960: geschiktheid van groep en overdracht van genen naar volgende generatie
▪ Men moest in eerste instantie zorgen voor de nakomelingen en de daarop
volgende generaties en zichzelf op de tweede plaats zetten (Je kijkt dus niet
alleen naar je eigen fitness, maar ook die van je kinderen en de generaties
die na u komen)
➢ Bv: Mensen worden prematuur geboren. Moeders moeten hun
focus leggen op de zorg van hun kind, zodat het kind kan overleven.
Gen dat zegt ‘help je kinderen’ wordt doorgegeven. Gen dat zegt:
‘help je kinderen niet’ sterft uit.
o Empathie en kijken vanuit perspectief van de ander
o Prosociaal gedrag in sociaalpsychologische context gelinkt aan altruïsme, maar enger
▪ Bedoeling om situatie van de ontvanger te verbeteren
▪ De gever moet de ontvanger niet helpen
1.3 Inclusieve geschiktheid en verwantschap
- Betere geschiktheid van de volgende generatie door familieleden te helpen
o Snellere andere helpen met gedeelde genen
- Het verwantschapscoëfficiënt: de proportie van gedeelde genen boven de genen die gedeeld
worden met verwante individuen met andere woorden de mate van verwantschap
o Ouder-kind of sibings van dezelfde ouders = genetische overlap van 50%
, Neven/nichten van dezelfde grootouders = genetische overlap van 12,5%
- Beter eigen kinderen dan neven want kinderen hebben meer genetische overlap
- Inclusieve geschiktheid = representatie van genen van individu in volgende generaties als
gegeven hulp in balans is met voortplanting ➔ zelf helpen + doorgeven naar DNA kinderen
- Hechting van kinderen bij ouders om overlevingskansen te verhogen
o We worden prematuur geboren door te groot brein, andere zoogdieren lopen
meteen na geboorte
o Een sterke band tussen ouders en kinderen beschermt het kind in noodgevallen
- Burnstein et al, 1994: bij problemen zijn we meer geneigd om verwanten te helpen
dankennissen of vrienden
- Daly & Wilson, 1988: Stiefouders geven minder om de kinderen dan biologische ouders, zo
iser twee keer zoveel mishandeling door stiefvaders dan door biologische vaders.
Genetische similariteit heeft dus een duidelijk invloed.
1.4 Wederkerig altruïsme (reciprocal altruism)
- “Ik help u als jij mij helpt”
- Dit is enkel mogelijk als:
o De persoon die helpt kan worden geïdentificeerd
o Profiteurs kunnen worden gestraft, zo kunnen ze de stam beschermen
▪ Zijn succesvol in het begin, gaan niet snel uit de samenleving gefilterd
worden
▪ Hun zaad is al verspreid tegen dat mensen doorhebben dat ze profiteren
- Gebeurd enkel in intelligente soorten: primaten en mensen (om te herkennen moet men
intelligent zijn)
- Enkel met kleine groepen/stammen en bekenden, deze geven een zekerheid van de
wederkerigheid. Iedereen neemt een deel van de taken op, de
- De samenleving beschermt de sociale regels ➔ politie en wetgeving krijgen veel
belanstingsgeld
- Evolutionaire oorsprong is dus: we verwachten wederkerigheid in persoonlijke relaties en we
reageren negatief als het afwezig is
o Dit heeft voordelen voor de hele groep: leden kunnen aan taakverdeling doen +
bescherming van de groep
- Wat verklaart hoe hulpgedrag is geëvolueerd uit het egoïstische proces van natuurlijke
selectie
o Inclusieve fitness
o Wederkerig altruïsme
1.5 Groepselectie
- Haidt: Selectie van sociale eigenschappen gebeurt eerder op groepsniveau dan op het niveau van
het individu. Beste selectie criteria is de groep, ze zijn de unity die aangeven hoe de volgende generatie gaat
ontwikkelen.
- Experimenten met kippen
o Als de kippen een goede groepsrelatie hebben
zijn ze meer op hun gemak
o Als kippen op hun gemak zijn, leggen ze meer
eieren
- Hoe groter de groepen van onze voorouders, hoe groter
hun brein werd
o Een van de meest sociale wezens
3
, o Een van de meest intelligente wezens
o Om samen te werken, moeten we elkaar kunnen begrijpen en daarvoor is er een
groter brein nodig
o Voorbeeld: wij kunnen samen in een aula zitten zonder elkaar te kennen en
gaan elkaar ook niet aanvallen. Chimpansees zouden niet zomaar met elkaar in
een ruimte kunnen zitten als ze elkaar ook niet kennen. Wij zijn tam omdat we
sociaal zijn.
De mens is geëvolueerd tot het meest sociaal
dier. Mensen zijn aan de top, met het grootste
hersen ratio in vergelijking met andere dieren.
We zijn intelligent geworden naast taal maar
ook door de behoefte om een groter
hersenvolume te hebben zodat we beter met
elkaar kunnen communiceren. We hadden een
sociale behoefte.
- Groter sociale netwerken zorgen voor een groter sociaal brein, maar negatieve correlatie
tussen de grootte van sociale netwerken en de breinactiviteit bij het ontmoeten van nieuwe
mensen
- De grootte van ons sociaal netwerk correlereert met het volume van locaties in het frontale
brein die verantwoordelijk is voor het begrijpen van het sociale
o We zijn hierin getraind bij een groot sociaal netwerk
o Minder moeite nodig om gedrag van andere te begrijpen
- Soms is er ook aangeleerd gedrag, niet alles heeft te maken met evolutie
o Aap leert om stenen te gebruiken voor het openen van noten
o Andere apen gaan dit gedrag nadoen en kunnen dit dan ook
▪ Zijn al te oud om aanpassingen door te voeren in gedrag
- De grootte van ons sociaal netwerk correleert met de activiteit van het
frontale brein, deze is verantwoordelijk voor het coderen van onze naaste
relaties en vrienden: hoe groter het netwerk, hoe minder mentale inspanning
er nodig is om de gedragingen van naaste familieleden en vrienden te begrijpen
- Mensen met een groot netwerk hebben minder activiteit in dat deel van de
Hersenen om dat het brein hierin al getraind is. Dus smaller size is dus more
activation in the brain because they didn’t use it enough.
geleerd gedrag: sommige dingen worden tijdens de ontwikkeling geleerd. Op een gegeven moment kon
het sociaal brein niet meer evolueren en ontstond taal, cultuur en religie. Mensen konden in grotere
groepen samenleven omdat ze in hetzelfde geloven en ze eigenlijk dezelfde normen en waarden moeten
volgen. Religie geeft de goede en slechte normen aan mensen om te volgen.
Bij chimpansees zagen ze dat ze hun aardappelen gingen wassen. Dus 1 aap had het idee om
aardappelen te wassen voor een betere smaak. De andere apen zagen de ‘Einstein’ aap, de jongere
generatie ging dit overnemen. Sommige dingen zijn geëvolueerd en andere dingen veranderen meteen.
Dus niet al het gedrag is evolutionair bepaald maar sommige dingen veranderen door vb cultuur.
1.6 Coöperatie en competitie
- Evolutinoaire psychologie verklaart
o Competitie: natuurlijke selectie in een gevecht voor schaarse goederen (food)
o Samenwerken: gemeenschappelijke belangen, individuen helpen,
natuurlijke selectie en gelijke interesses
▪ Familieleden: inclusieve geschiktheid
▪ Bekenden: wederkerig altruïsme
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hafsal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.71. You're not tied to anything after your purchase.
