Bedrijfskunde .............................................................................................................................................................................. 8
Stelling 1: bedrijfskunde is een integrale, multidisciplinaire benadering .............................................................................. 8
Stelling 2: bedrijfskunde focust op praktijk-gerichte vraagstukken van bedrijven ................................................................ 9
Hoofdstuk 1: Inleiding tot management en organisatie ....................................................................................................... 10
1.1 Wie zijn de managers ......................................................................................................................................................... 11
1.2. Wat is management? ........................................................................................................................................................ 11
1.3. Wat doet de manager?...................................................................................................................................................... 12
1.3.1. Managementfuncties en -processen .......................................................................................................................... 12
1.3.2. 10 managementrollen van Mintzberg ........................................................................................................................ 12
1.3.3. Managementvaardigheden ........................................................................................................................................ 13
1.3.4. Omgaan met veranderingen ...................................................................................................................................... 13
1.4. Wat is een organisatie? ..................................................................................................................................................... 13
Hoofdstuk 2: De veranderende wereld van het management .............................................................................................. 15
2.1. De veranderende wereld ................................................................................................................................................... 15
2.2. De klassieke benadering .................................................................................................................................................... 15
2.2.1. Klassieke benadering .................................................................................................................................................. 15
2.2.2. Gevolgen voor het managen van organisaties ........................................................................................................... 15
2.2.3. TAYLOR = scientific management ............................................................................................................................... 16
2.2.4. Fayol = administratieve organisatie ........................................................................................................................... 16
2.2.5. Weber = bureaucratische organisatie ........................................................................................................................ 16
2.3. De kwantitatieve benadering ............................................................................................................................................ 17
2.4. De gedragsbenadering ...................................................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 3: De speelruimte van de manager ..................................................................................................................... 20
3.1. De cultuur binnen een organisatie .................................................................................................................................... 20
7 waarden van de organisatiecultuur................................................................................................................................... 20
Organisatieculturen vergelijken ........................................................................................................................................... 21
Waarom moet je een organisatiecultuur begrijpen? ........................................................................................................... 21
Hoe ontstaat een organisatiecultuur?.................................................................................................................................. 22
Hoe blijft een organisatiecultuur voortbestaan? ................................................................................................................. 22
Hoe medewerkers zich een cultuur eigen maken ................................................................................................................ 23
1
Lauren Temmerman Ugent
, Hoe cultuur managers beïnvloedt en vice versa .................................................................................................................. 23
Sterke vs zwakke culturen .................................................................................................................................................... 24
3.3. De invloed van de manager ............................................................................................................................................... 25
De werkelijkheid: een compromis ........................................................................................................................................ 25
3.4. Management in de wereldwijde omgeving ....................................................................................................................... 26
Reden cultuurverschillen ...................................................................................................................................................... 26
Belang van cultuurverschillen .............................................................................................................................................. 26
Modellen om culturen te beoordelen .................................................................................................................................. 26
cultuurshock ......................................................................................................................................................................... 28
Mondiaal management en turbulentie ................................................................................................................................ 28
4.1. Wat is MVO?...................................................................................................................................................................... 29
Wat is MVO?......................................................................................................................................................................... 29
True price ............................................................................................................................................................................. 30
Stakeholdersbenadering ...................................................................................................................................................... 30
Wat is MVO?......................................................................................................................................................................... 31
MVO benaderingen .............................................................................................................................................................. 32
4.3. De vergroening van management ..................................................................................................................................... 34
De vergroening van management ........................................................................................................................................ 34
Hoe organisaties groener worden ........................................................................................................................................ 34
MVO: cynisme of opportuniteit? .......................................................................................................................................... 35
Greenwashing....................................................................................................................................................................... 35
De vergroening van management evalueren ....................................................................................................................... 35
4.5.Maatschappelijk verantwoord handelen ............................................................................................................................ 36
Definitie van ethiek .............................................................................................................................................................. 36
Omgaan met maatschappelijke dilemma’s .......................................................................................................................... 36
Wat bepaalt maatschappelijk handelen? ............................................................................................................................. 36
De invloed van het niveau van morele ontwikkeling ........................................................................................................... 37
Wat bepaalt spiekgedrag? .................................................................................................................................................... 37
Stimuleren van maatschappelijk verantwoord handelen .................................................................................................... 38
Hoofdstuk 5: innovatie en verandering ................................................................................................................................ 39
5.1. Het veranderingsproces ..................................................................................................................................................... 40
Wat is verandering? ............................................................................................................................................................. 40
Drijfveren voor verandering: ................................................................................................................................................ 40
2 zienswijzen van verandering: ............................................................................................................................................ 40
Kalme zee/rivier ................................................................................................................................................................... 40
De wilde bergrivier ............................................................................................................................................................... 40
5.2. Innovatie stimuleren .......................................................................................................................................................... 41
Creativiteit vs innovatie........................................................................................................................................................ 41
2
Lauren Temmerman Ugent
, Business model innovation .................................................................................................................................................. 41
Kern van innovatie? .............................................................................................................................................................. 41
Myths of innovation ............................................................................................................................................................. 41
Business model ..................................................................................................................................................................... 42
Value innovation .................................................................................................................................................................. 42
Innovatie stimuleren en ondersteunen ................................................................................................................................ 42
5.5. Hedendaagse vraagstukken over veranderingsmanagement ........................................................................................... 47
Veranderen van organisatiecultuur...................................................................................................................................... 47
Omgaan met stress van werknemers ................................................................................................................................... 47
Omgaan met stress van werknemers ................................................................................................................................... 47
Het besluitvormingsproces ....................................................................................................................................................... 48
De managers als beslisser ........................................................................................................................................................ 50
Vertekeningen en fouten in besluitvorming ............................................................................................................................. 53
Wat is planning?....................................................................................................................................................................... 56
Het belang van strategisch management ................................................................................................................................ 62
Het strategisch-managementproces ........................................................................................................................................ 63
De externe omgeving (= stap 2 strategisch managementproces) .................................................................................... 67
de specifieke omgeving ....................................................................................................................................................... 67
de algemene omgeving ....................................................................................................................................................... 70
Hoe de omgeving invloed heeft op strategische keuzes ...................................................................................................... 71
Interne omgeving ................................................................................................................................................................. 72
Soorten organisatiestrategieën ................................................................................................................................................ 73
Strategieën op concernniveau = ondernemingsniveau ...................................................................................................... 73
Strategieën op business unit niveau ................................................................................................................................... 75
Strategieën op functioneel niveau ...................................................................................................................................... 76
Strategisch management in de huidige omgeving ................................................................................................................... 76
Strategisch leiderschap gevraagd ......................................................................................................................................... 76
Strategische flexibiliteit ........................................................................................................................................................ 77
Nieuwe stromingen in bedrijfsstrategieën ........................................................................................................................... 77
3
Lauren Temmerman Ugent
Ontwerpen van de organisatiestructuur .................................................................................................................................. 80
De organisatiestructuur ............................................................................................................................................................ 85
De mechanische en organische organisatie ......................................................................................................................... 85
Mechanisch of organisch: welke factoren spelen een rol? .................................................................................................. 86
Wie zijn de leiders en wat is leiderschap? ................................................................................................................................ 90
Vroege theorieën over leiderschap ........................................................................................................................................... 91
Contigentietheorieën over leiderschap ..................................................................................................................................... 93
Moderne ideeën over leiderschap ............................................................................................................................................ 96
Transformationeel en transactioneel leiderschap ............................................................................................................... 96
Charismatisch en visionair leiderschap ................................................................................................................................ 96
Teamleiderschap .................................................................................................................................................................. 97
Moderne ideeën over leiderschap ....................................................................................................................................... 97
Flexibel leiderschap .............................................................................................................................................................. 98
Hedendaagse vraagstukken over leiderschap .......................................................................................................................... 99
Teloorgang van gevierde leiders ........................................................................................................................................100
Alternatieven voor leiderschap ..........................................................................................................................................101
De rol van procesmanagemant ..............................................................................................................................................102
Dienstverlening en productie .............................................................................................................................................102
Processen managen ...........................................................................................................................................................102
Strategische rol van procesmanagement ...........................................................................................................................103
Value chain management (= managen van procesketens) .............................................................................................103
Value chain management: het managen van de waardeketen ..........................................................................................103
supply chain management: het waardesysteem managen ................................................................................................104
voorwaarden voor procesmanagement .............................................................................................................................105
Actuele vraagstukken over procesmanagement ....................................................................................................................105
De rol van technologie in e-manufacturing (electroninc manufacturing) ..........................................................................105
Integraal beheersen en besturen van de (goederen)stroom .............................................................................................106
Geïnvidvidualiseerde massaproductie ...............................................................................................................................107
Hoofdstuk 17: beheersing van kwaliteit ............................................................................................................................. 108
Wat is controle .......................................................................................................................................................................108
Het belang van controle .........................................................................................................................................................108
Controle van organisatieprestaties ........................................................................................................................................109
Wat zijn organisatieprestaties? ..........................................................................................................................................109
Meting van de organisatieprestatie ...................................................................................................................................109
Het controleproces .................................................................................................................................................................110
Vormen van controle ..............................................................................................................................................................112
, Informatiecontrole als instrument .....................................................................................................................................114
Benchmarking van best practices .......................................................................................................................................114
Hedendaagse controlevraagstukken ......................................................................................................................................117
Problemen op de werkplek ................................................................................................................................................117
Interactie met klanten beheersen ......................................................................................................................................117
Corporate governance........................................................................................................................................................118
5
Lauren Temmerman Ugent
, 6
Lauren Temmerman Ugent
,INLEIDING BEDRIJFSKUNDE EN MANAGEMENT
HOOFDSTUK 0: INLEIDING
OVERZICHT LEERSTOF SEMESTER 1
MANAGEMENT
4 BOUWSTENEN
1. Plannen en beslissingen maken
2. Organiseren
3. Controle
4. Leiding
MANAGEMENT
Management = aansturen van organisaties
= proces waarbij inspanningen van organisatieleden en de middelen van de organisatie gecoördineerd en gestuurd worden in
de realisatie van het gemeenschappelijk doel
Effectiviteit/efficiëntie
Kennis en vaardigheden Managementwetenschap
Rollen/functies
7
Lauren Temmerman Ugent
,→ Plannen, organiseren, structureren…
→ Doel: organisatie in bedrijf
→ Taak manager: mensen samenbrengen om doelen te realiseren
→ Moeilijk in de realiteit:
Vb. beslissen om samen op vakantie te gaan
→ Doelen stellen: vb. duur of goedkoop?
→ Plannen en organiseren: vb. ene vliegticket andere hotel…
→ Controle: vb. aan bureau opvolgen wat
anderen doen
→ Leiding: vb. iemand die leiding neemt
Grotere organisatie = minder informeel, meer formeel management
→ Studie management moeilijk: wat je bestudeert verandert constant
- Disruptive technologies = veranderen structuur-werking van sector
Vb. auto’s worden opeens elektrisch
- Environmental jolts = businessmodel werkt niet meer omdat er plotse verandering is
Vb. corona → thuiswerk/online les behouden?
→ Management normatieve wetenschap (=geanalyseerd en zo moet je het doen)
zelf kijken hoe het evolueert en zo beslissingen maken
→ Contingency theory: organisatie is open systeem → organisatievorm afhankelijk van omgeving waarin ze actief is
→ Strategic fit: organisatie afstemmen op de omgeving
→ Management = metawetenschap (= veel uit andere wetenschappen lenen zoals sociologie en psychologie)
BEDRIJFSKUNDE
Bedrijfskunde = volledige werking van organisatie bestuderen
= de tak van de wetenschap die zich bezighoudt met de organisatie en marktomgeving van bedrijven. Bedrijfskunde kent een
integrale, multidisciplinaire benadering waarin op een wetenschappelijke manier aandacht wordt besteed aan
praktijkgerichte vraagstukken van bedrijven, zowel intern als extern.
STELLING 1: BEDRIJFSKUNDE IS EEN INTEGRALE, MULTIDISCIPL INAIRE BENADERING
Waardeketen van Porter
→ Als je succes (winst) wil als bedrijf moet je alle
blokjes onder de knie hebben
8
Lauren Temmerman Ugent
,Generalistische managementdomeinen Kennis, vaardigheden en vakgebieden
→ Strategisch-/organisatie-/cultuurmanagement → Contracten tussen verschillende personen
= regels kennen om te handelen (recht)
STELLING 2: BEDRIJFSKUNDE FOCUST OP PRAKTIJK -GERICHTE VRAAGSTUKKEN VAN BEDRIJVEN
Vb. Olivier Strelli (kledingswinkel)
- Specifieke kleuren en stoffen gebruiken gericht op een doelgroep
- Strategie: nieuwe stores, nieuw ontwerpteam → nieuwe doelgroep aanspreken
- Omzet daalt elk jaar, schuld €10 miljoen
o Manager: afvragen waarom?
o Bedrijfskundige: bijsturen en proberen verbeteren
- Reorganisatie: nieuw strategie, nieuw commercieel team, nieuw gedelegeerd bestuurder
- Faillissement: personeel? Gehuurde winkels? Juridische procedures? Schulden?
KERNPROCESSEN
- Hoe handelen zodat je bedrijf zich
onderscheidt van andere concurrenten?
- Innoveren
- …
Ideale proces: 2 driehoeken (OM en BM)
overlappen, kloof zo klein mogelijk
9
Lauren Temmerman Ugent
, VALUE ENGINE
= beginnen met iets dat succesvol is
→ Winst investeren in product om het te
optimaliseren
ORGANISATIEMODEL
- Hoe structureren we de organisatie?
- Hoe financieren we de organisatie?
- Hoe volgen we alles op in de organisatie?
HOOFDSTUK 1: INLEIDING TOT MANAGEMENT EN ORGANISATIE
- Organisaties aansturen op basis van 2 vragen:
o Wat zijn de doelen?
Vb. innoveren als bedrijf
o Hoe gaan we de doelen bereiken?
Vb. per jaar 3 nieuwe producten uitbrengen
- Bestaansreden van organisaties/bedrijven
o Primaire doel: eigen doelen realiseren
vb. aandeelhouders tevreden stellen,
klantentevredenheid, winst maken…
→ winst maken = grootste doel
Voor wie zet je welk product in de markt om welk probleem op te lossen tegen welke prijs?
→ welke behoeften bij welke doelgroep invullen?
Vb. goedkoopste blijven tov concurrenten
VOORBEELD:
- Doel = winst, klanttevredenheid
- Manier: kijken hoe tevreden klanten zijn en daarop werken voor uiteindelijk winst te maken
(winst = lagging indicator = resultaat komt pas als laatste)
= investeren met winst en klanttevredenheid als doel
VOORBEELD (niet kennen)
→ discussie tussen broers: tabak en sigaretten
→ bedrijf in 2 gesplitst (elk eigen doelen realiseren)
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hogeonderscheidingxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.72. You're not tied to anything after your purchase.