Samenvatting van hoofdstuk 9 tot en met 19, 22 van het boek Biology: Life on earth with physiology, pearson international edition. Verschillende onderwerpen komen te pas, zoals cellulaire reproductie, erfelijkheid, DNA, populaties, soorten, diversiteit en het begin van het leven.
Hoofdstuk 9 De contnuïteit van het leven: Cellulaire Reproducte
9.1 Waarom delen cellen zich?
Cellen reproduceren zich door celdeling een cel deelt zich in twee dochtercellen.
De erfelijke informate van levende cellen is DNA, bestaande uit een of meer chromosomen.
Een molecuul van DNA bestaat uit een lange ketng met nucleotden als bouwstenen.
Elke nucleotde heef fosfaat en een suiker en een van vier bases.
De DNA in een chromosoom heef twee stroken van nucleotden die om elkaar zijn gedraaid.
Genen: delen van erfelijkheid, zijn delen van DNA van 100 tot 1000 nucleotden lang.
Om te overleven moet een cel een complete set van genetsche instructes hebben. Daarom moet het DNA
worden gekopieerd, dan krijgt een dochtercel een complete set.
Mitotsche celdeling: celdeling in eukaroote cellen waarbij de dochtercel hetzelfde is als de moedercel.
Een dochtercel verdeeld zich weer, of hij onderscheidt zich: specialiseren in speciale functes.
Cel cyclus: delengroeien(onderscheiden)opnieuw delen
Drie soorten cellen, gebaseerd op verdelen en onderscheiden:
1. Stamcellen
Ze kunnen zichzelf vernieuwen en ze kunnen zich onderscheiden in verschillende celtopen. Een van de
dochtercellen is meestal weer een stamcel.
2. Andere cellen in staat tot deling
Veel cellen van embroo’s, jongeren en volwassenen kunnen ook delen, maar zich onderscheiden in maar 1
of 2 topen.
3. Blijvend gespecialiseerde cellen
Sommige cellen onderscheiden zich en delen zich nooit meer. (brein- en hart cellen)
Seksuele reproducte in eukaroote cellen ontstaat als de nakomelingen worden geproduceerd door gameten
(zaad en eitjes) van volwassenen.
In cellen in het voortplantngssosteem vindt een bepaald soort deling plaats: meiotsche celdeling.
Met de helf van de genetsche informate van de moedercel worden dochtercellen gemaakt. In dieren
vormen deze cellen zaad en eitjes. Bij de bevruchtng smelten de twee helfen samen.
Aseksuele reproducte: een nakomeling maken die genetsch identek aan de ouder is. Bacteriën en eukaroote
eencelligen reproduceren zich via aseksuele celdeling.
Prokaroote en eukaroote cellen hebben een coclus met groeien, metabolische actviteit, DNA kopiëren en
celdeling. De cellen hebben veel verschillen
9.2 Wat ontstaat er tjdens de prokaroote celcoclus?
Het DNA van de prokaroote cel zit in één rond chromosoom.
De coclus bestaat voor het grootste gedeelte uit groeien en kopiëren van DNA, gevolgd door de celdeling:
binaire deling.
Het chromosoom (ring ligt in nuceloid) is gehecht op één punt op het plasmamembraan.
Tijdens het groeien, wordt het DNA gekopieerd waardoor er twee chromosomen ontstaan, die zich op aan
één punt op membraan hechten.
Wanneer de cel verder groeit, komt er een nieuw plasmamembraan tussen de chromosomen
waardoor ze uit elkaar worden geduwd.
Als de cel dezelfde groote heef bereikt, groeit het membraan tussen de twee kanten.
De membranen zijn samengesmolten en er zijn twee dochtercellen, met elk een van de
chromosomen.
Onder ideale omstandigheden kunnen ze zich heel snel delen. Maar gelukkig is dit niet altjd zo,
anders zouden ze ons lichaam overnemen.
,9.3 Hoe is het DNA in eukaroote cellen georganiseerd?
Chromosomen van de eukaroote cel ziten in de celkern. Ze hebben altjd dubbele chromosomen. Ze bevaten
veel meer DNA dan prokaroote cellen.
Een chromosoom bevat een DNA dubbel helix, helemaal in elkaar gerold.
De DNA is gewonden om eiwiten: histonen. Deze gaan in een rijtje achter elkaar.
Als de cel genetsche informate moet lezen, bevrijdt hij wat van die proteïnen.
Als de cel wordt verdeeld, vouwen meer eiwiten zich in een compacte structuur.
Gen: deel van DNA, bezet een speciale plaats op het chromosoom.
Elk chromosoom heef speciale regio’s belangrijk voor de structuur en functe.
Telomeren: het uiteinde van een chromosoom, bedekt met eiwiten. Ieder mens
heef daar dezelfde nucleotde volgorde
Zonder de telomeren zou het eind worden weggehaald door enzomen, of ze zouden vastkleven.
Centromeer: 1. Houdt tjdelijk twee zusterchromatden bij elkaar.
2. tjdens de anafase hecht de microtbuli zich aan de kinetochoren van het centromeer.
Na het DNA kopiëren, heef een verdubbeld chromosoom twee dezelfde DNA dubbele helices:
Zusterchromatden. Ze ziten aan elkaar vast in het centromeer.
Tijdens de celdeling, scheiden ze van elkaar en worden zelfstandig.
De chromosomen van een eukaroote cel hebben een eigen vorm, groote en kleurpatroon.
Karyotype: hele set van alle chromosomen van een cel.
Chromosomen komen in paren voor: diploïde.
Chromosomen die dezelfde genen dragen heten homologe chromosomen/homologen
(gemeenschappelijke voorouders). De chromosomen hebben dezelfde opbouw maar niet
precies dezelfde volgorde: de allelen zijn verschillend.
Mutates: veranderingen in de volgorde van nucleotden. (door bijv. uv-straling)
Ze kunnen erg zijn of niet, ze kunnen ook het DNA verbeteren.
Autosomen: chromosomen uit een paar (zie fguur) die hetzelfde zijn, dezelfde DNA-verschijning heef en is
gepaard in diploïde cellen van beide geslachten.
Sekschromosomen: het X en Y-chromosoom. Ze zijn verschillend en zijn niet homoloog.
Tijdens seksuele reproducte, ondergaan cellen in de eierstokken meiotsche celdeling tot gameten.
Haploïde: cellen die alleen één tope van chromosomen heef. (vaderlijke en moederlijke chromosomen)
n= haploïde - getal= getal van topen chromosomen in een soort. Voor mensen is n=23 en dus 2n=46.
Diploïde cellen hebben 2n chromosomen.
9.4 Wat ontstaat er tjden de eukaroote celcoclus?
De celcoclus is verdeeld in twee hoofdfasen: de interfase en de celdeling.
Tijdens de interfase, krijgt de cel voedsel van omgeving, groeit en verdubbelt zijn chromosomen.
Celdeling verdeelt een kopie van elk chromosoom en de helf van het
cotoplasma dochtercellen.
De interfase bestaat weer uit drie delen: G1 (eerste groeifase), s (DNA
samenvoegen) en G2 (2e groeifase)
G1: cel groeit + specialiseert zich + gevoelig voor signalen om te delen.
Als het signaal positef is, gaat het in de s-fase.
G2: groeit en voegt eiwiten samen.
Veel cellen worden van de scheiding fasen teruggeroepen in de
deelstaat.
, Mitotische celdelinc
Deelt atomen (mitose) gevolgd door het delen van cotoplasma (cytokinese).
De dochtercellen zijn identek aan elkaar en aan de moedercel en hebben dezelfde hoeveelheid cotoplasma.
Het vindt plaats in alle topen eukaroote organismen: eencellig en meercellig.
Meiotische celdelinc
Seksuele reproducte in eukaroote organismen. In dieren gebeurt dit alleen in eierstokken en teelballen.
Meiose: speciale deling van atomen. Ze hebben twee ronden van cotokinesis, zodat er vier dochtercellen
komen die gameten worden.
Na de interfase, als de chromosomen zijn vermeerderd, kan de deling beginnen:
De mitose is verdeeld in vier fasen:
Profase
Er gebeuren drie dingen:
- chromosomen maken zich kleiner:
De chromosomen zijn al verdubbeld en de chromatden ziten al vast in een centromeer. De chromosomen
rollen zich op. De nucleolus verdwijnt.
- er vormen spoel microtubili:
Ze komen uit een deel van de cellen: centriolen. Tijdens de interfase, komt er een nieuw paar centriolen
dichtbij het bestaande paar. Er ontstaan spoelpolen: centrale punten tussen de microtubili.
- de chromosomen worden cevancen door de spoel microtubili.
Als de microtubili een mandje om de celkern hebben gevormd, vervalt de kernenvelop: de chromosomen
komen vrij.
Kinetochore: eiwit structuur om de centromeer. De kinetochore van één zusterchromatde bindt zich aan de
spoelpool en de andere aan de andere spoelpool.
De kinetochore microtubili binden zich aan de kinetochore. De andere polaire microtubili hechten zich niet.
Metafase
Elk chromosoom is verbonden met elke spoelpool. De microtubili verlengen of verkorten zich: tot elke
kinetochore tot een spoelpool gericht is.
Anafase
De zusterchromatden scheiden zich en worden onafankelijke dochterchromosomen.
De polaire microtubili van elke pool rekken zich uit en duwen tegen elkaar: ovale vorm
Telofase
Als de chromosomen de polen bereiken, begint de telofase. De spoel microtubili verdwijnen en er vormt zich
een kernenvelop. Nucleolus begint te vormen. Cotokinese gebeurt ook in deze fase.
Cytokinese
Een ring van microflamenten trekken samen: de cel deelt in tweeën.
In een plantencel is het anders:
er zijn daar blaasjes met koolhodraten verdrijven het Golgiapparaat en gaan ziten in
het midden van de cel.
De blaasjes fuseren en maken de celplaat.
Als er genoeg blaasjes zijn gefuseerd, vormen beiden kanten van de celplaat een
nieuwe celwand. De koolhodraten ziten in de celwand.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amazingbiosamenvatterrr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.
