Met dit document, samen met de andere documenten, behaalde ik voor het vak een 19/20. De samenvatting is volledig zelf gemaakt samen met de lessen en powerpoints.
→ We gaan kijken naar pasgeborenen tot de laatste jaren van het leven want dat is wat
ontwikkelingspsychologen ook gaan onderzoeken
Ontwikkelingspsychologie: Specialisme in de psychologie dat groei, verandering en consistentie
doorheen de levensloop bestudeert vanuit verschillende perspectieven (lichamelijk, emotioneel,
cognitief, socio-cultureel)
Hoe verklaren psychologen ontwikkeling?
Ontwikkeling is een proces van groei en verandering dat wordt aangestuurd door de interactie tussen
erfelijkheid en omgeving
▪ Belangrijkste woord is de interactie
▪ Erfelijk en aangeboren en omgeving vormen een geheel → het gaat altijd om een interactie,
de enige vraag die er is wat op welk moment de grootste bijdrage heft maar ze gaan altijd
beide een bijdrage hebben
De interactie tussen aangeboren en aangeleerd
Waar ligt de verhouding tussen aangeboren aangeleerd?:
Aangeboren – aangeleerd (nature - nurture) controverse: Meningsverschil over de vraag of erfelijkheid
dan wel omgeving de meeste invloed heeft op ons gedrag en psychische processen
▪ Er is vaak een meningsverschil wat wanneer de meeste invloed heft op ons gedrag
▪ Erfelijkheid bepaald u potentieel maar u ervaring bepaald hoe je dat potentieel gestalte geeft
Syndroom van Down: genetische aangeboren afwijking veroorzaakt door extra 21e chromosoom
➢ geen genezing mogelijk
➢ kan leiden tot zwakzinnigheid, agressief gedrag en problemen op sociaal-emotioneel gebied
1
,Het aangeleerde deel speelt ook een rol ondanks dat de ziekte is aangeboren, je kan nog altijd
vaardigheden gaan ontwikkelen, ze kunnen door specifieke training een groot aantal alledaagse
vaardigheden aanleren.
Gevaar ‘self-fulfilling prophecy’: verwachting die uitkomt omdat ze het gedrag van mensen stuurt
▪ Als je ervan uitgaat dat het alleen maar erfelijk is ga je niet meer proberen om het gedrag aan
te passen
Erfelijkheid en omgeving gaan altijd samenwerken en in interactie staan als het gaat over gedrag en
psychische kenmerken. Men gaat proberen op zoek te gaan wat de verhouding is.
Tweelingonderzoek: Vergelijkend ontwikkelingsonderzoek bij tweelingen, in het bijzonder eeneiige
(identieke) tweelingen, in de zoektocht naar aangeboren en aangeleerde eigenschappen
▪ Men gaat zoeken naar wat aangeboren en aangeleerd is
▪ Belangrijk bij zo’n onderzoek is dat je u ook bij tweelingen zeker niet laat lijden door
gevalstudie
Er is een gekende gevalstudie, namelijk de boktweeling. Twee broers groeiden op zonder van
elkaar te weten: beide lieten hun snor staan, waren ingenieur, rookte een pijp en waren
getrouwd met een lerares genaamd Brenda. Het is onwaarschijnlijk dat ze allemaal zouden
veroorzaakt zijn door erfelijke factoren. Er is onderzoek nodig op grote groepen.
Onderzoeken bij grote aantallen tweelingen (cf. Minnesota Twin Study, 115 apart opgevoede
tweelingen)
Bv. Bouchard en collega’s aangetoond dat: Bepaalde kenmerken op zijn minst een genetische basis
hebben omdat tweelingen meer op elkaar lijken dan gewone siblings wat betreft intelligentie,
persoonlijkheid, interesses, gezichtsuitdrukkingen, gebaren en snelheid van spreken
▪ De omgeving spelt ook een rol bij gelijkheid, als het gaat over identieke tweelingen die ook
uiterlijk op elkaar lijken heeft men ook het gevaar dat men ze identiek gaat behandelen. Al
van in de baarmoeder gaat er een verschil zijn, er gaat ook een verschil zijn in grootte en IQ
ook al is er dezelfde erfelijke potentieel achter.
2
, Adoptieonderzoek: Onderzoek waarbij de eigenschappen van het geadopteerde kind vergeleken
worden met de eigenschappen van de biologische gezinsleden en die van de adopterende gezinsleden
▪ Overeenkomsten met biologische gezinsleden wijzen op de invloed van de erfelijkheid
▪ Overeenkomsten met gedrag wijzen op de invloed van de omgeving
Bv. onderzoek Plomin en collega’s: Erfelijkheid lijkt een rol te spelen bij psychische stoornissen zoals
schizofrenie, depressie, paniekstoornissen, etc.
De genetische basis van psychologische eigenschappen
Psychologische eigenschappen worden bepaald door een interactie tussen erfelijkheid en omgeving,
bepaalde eigenschappen hebben een sterke genetische basis
▪ Als we het hebben over fysieke aspecten dat is zuiver genetisch bepaald maar psychologische
eigenschappen worden nooit enkel en alleen door genen bepaald. Een aantal eigenschappen
hebben wel een aanzienlijke genetische basis. Er zijn bewijzen dat genen gaan bepalen wat
voor temperament en dus later welke persoonlijkheid je hebt. Het is mogelijk da gewelddadig
gedrag gerelateerd kan worden aan de genen.
▪ Aantrekkelijke zowel als minder aantrekkelijke psychologische kenmerken kunnen
samenhangen met genen maar het is nooit alleen dat, het is ook een interactie waarbij ons
gedrag ook altijd wordt bepaald door de omgeving
1. Kernvraag: Wat kan een baby?
Pasgeborenen hebben aangeboren vaardigheden/gedragspatronen (reflexen) voor het vinden van
voedsel, om met anderen contact te maken en om gevaarlijke situaties te vermijden; zo wordt het
overleven bevordert
▪ Pasgeborenen komen niet hulpeloos ter wereld. Naarmate een baby ontwikkelt gaan
vaardigheden complexer worden en speelt leren ook een belangrijke oorzaak.
7..1.1) Prenatale ontwikkeling
Prenatale periode: Ontwikkelingsperiode voorafgaand aan de geboorte
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RECHTENVUB1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
