Lekenpsychologie: volkswijsheden, ‘iedereen weet toch dat..’
Pseudopsychologie: vorm van pseudowetenschap wetenschap die
pretenderen iets onderzocht te hebben maar eigenlijk helemaal niet.
Bv grafologie: op basis van jouw handschrift jouw persoonlijkheid bepalen.
Wat dan wel?
Psychologie = wetenschap van het gedrag en de mentale processen
Externe gedrag kunnen we meten (wordt bestudeerd)
Gedragsevidentie: gebruikt om interne processen te begrijpen die aan dat
gedrag ten grondslag liggen (onmeetbaar)
Bv: intelligentie
a. Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk gemaakt hebben
Geschiedenis:
Lang verleden:
Wortels in de filosofie
Geen gericht onderzoek maar nadenken over menselijke geest
Officiële start 1879: oprichting eerste psychologisch laboratorium
(Wundt)
Eerste onderzoeksexperimenten
Waarom zo laat?
Wetenschappelijke studie van de geest vorderde veranderingen in
mensbeeld.
Van immateriële ziel naar studieobject
1
, Van filosofisch nadenken over werking van geest, tot onderzoek van de geest
in de traditie van de natuurwetenschappen.
Ontwikkeling in de filosofie:
Oud-Griekse filosofen:
Aristoteles:
Geocentrisme: kosmologisch model aarde staat in het midden en planeten
draaien errond
Dualisme Plato: geest en lichaam geest was los van het lichaam
Kennis = resultaat van rede, intuïtie,..
Tot en met 15de eeuw:
Vertaling van Griekse geschriften door theologen
God (Bijbel) staat garant voor de waarheid
Kennis = vanuit het geloof de mens proberen te begrijpen via de rede.
Wetenschappelijk revolutie 16de eeuw:
Ideeën die we hadden over de mens, universum,.. leken niet helemaal te kloppen.
Copernicus:
Geocentristisch model was verkeerd. Het is eigenlijk de zon die het
centrum vormde. heliocentrisme
Alle oude wijzingen werden veranderend boekdrukkunst, ontdekkingsreizen,..
(zoals nu internet)
Klassieke religieuze ideeën: maken plaats voor modern wetenschappelijk
denken
Kennis = product van wetenschappelijke studie = observatie en experimenten
Rationalisme 17de eeuw:
Descartes:
Als je de waarheid achterhaald, moeten we die rede afleiden.
Nativisme: kennis is aangeboren breidt zich daarop verder via de rede.
2
, Dualisme: Lichaam als machine, en geest apart
Toepassing wetenschappelijk onderzoek op mens MAAR enkel beperkt tot de
lichaam.
Empirisme 17de – 18de eeuw:
Locke:
Wij (onze kennis) zijn product van onze zintuigelijke ervaringen (niet aangeboren!)
Geest = tabula rasa
Door verband te leggen tussen die ervaringen kennis van geest ervaren
(observatie).
Geest kan ook wetenschappelijk onderzocht worden.
Nature vs nurture:
Rationalisme vs empirisme
Bv komt onze persoonlijkheid van onze ouders of van onze omgeving?
19de eeuw: Darwin
Vanuit evolutietheorie mens is ook veranderd door evolutie (aap mens)
Gedrag en geest kan dus worden bestudeerd op een wetenschappelijk
manier.
19de eeuw maatschappij is klaar om geest te beschouwen als studieobject
dat kan bestudeerd worden op wetenschappelijk wijze.
psychologie
07/10/2022
b. De beginjaren van de psychologen
(timetabel dia 32 kennen maar niet de jaartalen!)
Wundt beschouwt als de grondlegger van academische psychologie
Startdatum: 1879
Eerste experimenten: menselijke geest/bewustzijn
Introspectie = naar jezelf kijken
Kijken naar eigen bewustzijn door objectieve, nauwkeurige rapportering
gevoelens, gedachten, herinneringen.
Simpele prikkels aanbieden om te zien welke prikkel een gevoel/gedachte bij
jou opbrengt. Bv snel tikken van metronoom
School ontstaan gebruikten Structuralisme
Titchener, Külpe:
Onderzoek structuur bewustzijn.
Uit welke deelelementen/bouwstenen bestaat menselijke geest?
Afgeleid via introspectie = opdelen van waarnemingen in
deelelementen/bouwstenen.
Tabel met alle deelelementen. Wat zijn we daarmee?
Intravariabiliteit: iedereen zegt iets anders,…
School van functionalisme (Amerika)
Onderzoek functie bewustzijn.
Geïnspireerd door James (schreef veel,..) “stream of consciousness” bewustzijn
is niet één vast gegeven, maar verandert.
Tegenreactie op het structuralisme.
Evolutietheorie
Onderzoek moet nuttig zijn voor de maatschappij.
Hoe kan geest optimaal functioneren in zijn omgeving?
Bv. Intelligentie Kan intelligentie verklaart worden door omgeving?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Firda0us. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.