Samenvatting van het vak religie, zingeving, levensbeschouwing, met notities van de lessen in verwerkt. Door deze samenvatting te gebruiken behaalde ik een 18/20 in eerste zit
Wetenschap, technologie en zingevende interesse (1)
Religie, zingeving en levensbeschouwing
Leefwereld, wetenschap en redelijkheid
Cosmic eye video:
- Leefwereld van de vrouw in het gras
- Herkenbaar element uit onze leefwereld herkenbaar, betekenisvol
- Inzoomen we zien haar niet meer als persoon
- Uitzoomen we zien haar terug als persoon
- Wetenschappelijk kijken vs in de leefwereld zijn
Edmund Husserl:
= Joodse filosoof die nadacht over de wetenschap
- Leefwereld = intersubjectief, persoonlijk en betekenisvol
└ Intersubjectief: we leven tussen andere mensen
└ Persoonlijk & betekenisvol: objecten en mensen hebben een betekenis
Bv. krijtjes hebben als betekenis lesgeven
Wetenschap:
- Elke tak van de wetenschap vertrekt uit een betekenisvol domein uit de leefwereld
- Maakt abstractie van de leefwereld: subject-object, afstandelijk, onpersoonlijk
- Is een ‘tijdelijke opschorting’ van de normale omgang met de leefwereld
- Keert terug naar de leefwereld
- Bv. anatomie
└ Buiten de wetenschappelijke context wordt een lijk niet gezien als een object
└ Binnen de wetenschappelijke context wordt een lijk gezien als een object
└ Na de les anatomie beschouw je het terug als een betekenisvol ding
- Redelijkheid en rationaliteit
De zingevende, cognitieve en manipulatieve interesses van de mens
3 interesses (verlangens, manieren van betrokken zijn) van de mens:
1. Cognitieve interesse = mensen zijn van nature geïnteresseerd in kennis
└ Bv. wetenschap, roddels, …
2. Manipulatieve interesse = alle manieren waarop we de wereld willen veranderen naar onze
verlangens
└ Bv. technologie, brood kopen
, 3. Zingevende interesse = alle manieren waarop we verlangen naar een betekenisvol leven
Deze 3 interesses overlappen elkaar
Het leven lijkt op het 1e zicht meer om cognitie en manipulatie te gaan, maar eigenlijk neemt
zingeving de bovenhand
Zingevend en cognitief
STELLING 1
Er zijn activiteiten in ons leven die lijken te gaan over een cognitieve interesse maar die eigenlijk
fundamenteel over zingeving gaan
- Bv. small talk: praten met de buurman over het weer
└ Je haalt er geen kennis uit, maar je geeft elkaar erkenning die je verdient als
buurman
- Bv. goede vriend(in) je gevoelens vertellen
└ Je communiceert geen kennis, maar erkenning van iemand als vertrouwpersoon
Het cognitieve is secundair
STELLING 2
Op het domein van de zingeving bestaat er redelijkheid en onredelijkheid. Wat ‘redelijk’ en
‘onredelijk’ is, is echter niet hetzelfde als wat vanuit cognitief oogpunt ‘rationeel’ en ‘irrationeel’ is
- Bv. je wil nagaan of je partner je bedriegt, hoe kan je dit nagaan?
└ Rationele manier: privédetective inhuren
└ Hierdoor schaadt je het vertrouwen van je partner: ‘je had het kunnen vragen’
└ Kennis die we opdoen in een relatie is bemiddeld op vertrouwen
Wat redelijk/onredelijk is in de leefwereld is niet rationeel/irrationeel in de wetenschap
STELLING 3
Wetenschappelijke (cognitieve) bevindingen, zijn vaak slechts van relatief belang voor de zingevende
relaties in de leefwereld
, - Bv. liefde en chemie
└ Feromonen zorgen ervoor dat we aangetrokken worden door iemand
└ Het inzicht dat het allemaal chemie is = onbelangrijk voor ons
- Bv. religieuze mensen
└ Neurologen konden bewijzen dat religie iets is dat in de hersenen zit
└ Mensen die religieus zijn vinden het onbelangrijk
- Bv. straf Richard Dawkins
└ Neurologen: misdrijven worden bepaald door hersenprocessen mensen zijn niet
verantwoordelijk voor hun daden geen straf nodig, maar behandeling
- Bv. schilderij
└ Leefwereld: windmolens en schepen te zien
└ Wetenschap: het zijn gewoon strepen verf
Zingevend en manipulatief
STELLING 1
Er zijn zaken in ons leven die lijken te gaan over onze ‘manipulatieve interesse’, maar die eigenlijk
fundamenteel over zingeving gaan (en die niet kunnen bereikt worden door manipulatief handelen)
bv. geluk en erkenning
- Bv. zoeken naar geluk
└ Gedachtenexperiment: ervaringsmachine geeft alle ervaringen die jij wil
Geluk = het hebben van aangename ervaringen
└ Maar: geluk heeft te maken met reëel verbonden zijn met dingen en mensen in de
werkelijkheid
Wanneer je het volledig onder controle hebt verliest geluk zijn waarde
Bv. het geluk van kinderen hebben is het op de wereld zetten van een wezen
die zichzelf kan ontwikkelen waarbij jij geen controle hebt
- Bv. zoeken naar erkenning en waardering
└ Stel er bestaat een pilletje waardoor iedereen jouw fantastisch vindt
Deze erkenning heeft geen betekenis, want je hebt het volledig
gemanipuleerd
Hoe meer controle we hebben over anderen, hoe minder waarde de waardering en
erkenning heeft
, STELLING 2
De focus op de manipulatieve interesse kan uiteindelijk de zingevende dimensie aantasten
- Bv. persoon in de aula komt altijd naast jou zitten en is altijd heel vriendelijk, maar
uiteindelijk blijkt het dat ze dit doen door een manipulatieve interesse (bv. jouw notities)
- Bv. burgerschap
└ Ze zoeken een plaats om het radioactief afval op te bergen in Zwitserland
└ Vragen aan de bevolking of het in hun dorpen mag: positieve reactie mensen
willen iets doen voor hun land = zingeven aan hun burgerschap
└ Ze willen het percentage verhogen en bieden de mensen een geldsom aan willen
het niet meer
Geen geld geven: mensen redeneren uit burgerschap
Geld geven: begonnen te rekenen over de waarde van hun huis tov van de
vergoeding en kregen zo manipulatieve gedachten
Conclusie
Mysterie Probleem
- Kan je niet oplossen - Kan je oplossen
- Zingeving heeft te maken met perplexiteit
(verwondering, verontwaardiging
- Je moet leren omgaan met deze dingen
Bv. dood heeft een negatieve waarde voor ons en
roept gevoelens op
Betrokkenheid Afstandelijkheid
- Betrokken op een mysterie - Door nuchtere kennis over de dingen
- Geraakt worden door dingen, gevoelig
zijn voor bepaalde waardevolle zaken
Afhankelijkheid Controle
- Je bent afhankelijk van een mysterie - Nooit volledige controle over zingevend
- We hebben geen controle over wat domein
betekenis heeft voor ons, we zijn er wel
afhankelijk van
Bv. kinderen hebben
Traditie Innovatie
- Zingeving zit in het omgaan met
betekenisvolle zaken als traditie
- Gebruik ervan kan men op geen enkele
manier rationeel te verantwoorden
Bv. valentijn als traditie om je relatie als iets
waardevols te vieren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ankevanwesenbeeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.81. You're not tied to anything after your purchase.
