CONTEXTBEGELEIDING
DEEL 1:BETREKKEN EN BEGELEIDEN VAN GEZINNEN EN
CONTEXTEN
1. SITUERING
Is erg belangrijk om rekening te houden met de context van iemand. Als we mensen in kwetsbare
levenssituaties willen ondersteunen zullen we ook rekening moeten houden met de mensen rondom
hen en deze relaties mee ondersteunen. à relaties hebben een invloed op mensen.
1.1 VAN BESCHERMING VAN HET INDIVIDU NAAR BEGELEIDING VAN DE CONTEXT
Maatschappelijke evoluties en evoluties in wetgeving en hulpverlening gaan hand in hand.
Diverse wetgevingen en maatschappelijke evoluties waren van belang waardoor context
rond individu groter werd. à Zo gingen ze context betrekken in hulpverlening
BELANG VAN HET GZIN MAAR OOK BESCHERMING VH KIND (EIND 19 E EEUW-1950)
Afschaffing kinderarbeid (1889) + ontstaan moderne gezinsmodel à ontstaan wetten
kinderbescherming.
Gezin werd geprivatiseerd, werd hierdoor gezien als opvoedomgeving.
Van eind 19e eeuw tot midden 20e eeuw: gezin vormt hoeksteen samenleving. Goede
gezinnen zorgen voor gezonde kinderen.
Gezin = opvoedomgeving (gezonde gezinnen zorgde voor gezonde kinderen.)
De klassieke, duidelijke & vaste waarden & normen (christendom), gezinnen dragen deze
normen over aan kinderen. (bv niet scheiden, moeder zorgt voor kids)
Als men niet aan deze waarden en normen kon volgen, gezin functioneerde niet, door sociale
problemen (vb armoede, gebrekkige huisvestiging etc) à kind werd uit gezin genomen
(uithuisplaatsingen) (kwam door wetgeving kinderbescherming (1912)
1950-1990: BIJSTAND EN GEZINSGERICHTE HULPVERLENING (NA WOII)
Invloeden: Bowlby, WOII, jeugdbeschermingswet 1965, wetgeving, systeemtheorie, ontkerkelijking &
emancipatie.
Na WOII Vlaanderen alles in teken van wederopbouw + ontstaan gezinsgericht werken.
Bowlby met hechtingstheorie: belang van een warm/hecht gezin, komt centraal, want is
belangrijk voor goeie ontwikkeling.
o Als er problemen zijn, het gezin maximaal ondersteunen. Uithuisplaatsing vermijden.
o Als er geen andere oplossing is, het kind wordt uit gezin wordt genomen. à ouders
moeten betrokken zijn!! (ouderparticipatie)
Jeugdbeschermingswet van 1965: het gezin moet worden ondersteunt in functie van de
opvoeding van het kind. ( verschuiving van bescherming vh kind àbijstand vh gezin) à
gezinsgerichte hulpverlening
Naast ger. jeugdbescherming ook buitengerechtelijke of sociale bescherming als preventieve
maatregel (BGB enkel op vrijwillige basis) à opnieuw ouders betrekken.
1
,Samenvatting contextbegeleiding Athina Beschuyt
Systeemtheorie (+/- 2e helft; 20e eeuw): zorgde voor meer focus op belang van
gezinsbehandeling vanuit geloof dat problemen zich niet enkel afspelen binnenin individu,
maar ook tussen individuen binnen het gezin.
Concept ‘gezin’: wordt uitgedaagd door seksuele revolutie en emancipatie werden de
bestaande rollenpatronen in vraag gesteld. (moeders willen niet meer thuis blijven)
Moraal van christendom verliest zijn greep en secularisering (ontkerkelijking),
democratisering en egalisering gelijke kansen vinden meer plaats.
o Gevolg: meer echtscheidingen en verschillende gezinsvormen.
Emancipatie van vrouwen komt op: gevolgà kinderen gaan naar opvang, want beide ouders
gaan werken.
1990 TOT HEDEN: CONTEXTBEGELEIDING EN VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG
Gezinnen worden kleiner, kind en z’n ontwikkeling wordt belangrijker. (‘baby on board’)
Eerste opvoeding winkels in Vlaanderen/opkomst internet: heel veel informatie over het
opvoeden. (zorgt wel voor veel onzekerheid + spontane/ouderlijke intuïtie gaat verloren)
(opvoedingsadviezen)
Modern family: diversiteit als norm. (samengesteld gezin) à wegvallen van ‘vaste’ waarden en
normen vh christendom zorgen voor meer keuzemogelijkheden, maar ook ONZEKERHEID.
à IVRK, EVRM en de wetgeving op de integrale jeugdhulp. = hier nadruk op de ouder als belangrijkste
partner in opvoeding en rol van overheid in ondersteuning van ouders
Vanaf jaren 90 worden eerste stappen gezet naar contextbegeleiding hoe we deze vandaag kennen:
Decreet van maart 1990: gezinsgericht werken wordt basisbeginsel.
Beleidsnota bijzondere jeugdhulp 1999: eerste stappen richting een integrale jeugdhulp.
(hervorming integrale jeugdzorg met meer contextgerichte hulpverlening, banden met familie
moet blijven)
Vlaams Beleid: ijvert al 10 jaar voor het inzetten en betrekken van informele zorg (zorg verleend
door niet professionelen) en het appelleren van sociale netwerken bij de hulpverlening aan
cliënten, onder de ruime vlag van vermaatschappelijking.
Begrippen kennen zie hieronder.
Belangrijke punten! Allebei examen kennen, eigen volledige woorden.
Contextbegeleiding veel ruimer bekijken dan enkel de ouders. Ook
de hulpverleningscontacten met school, CLB,
sociaal werker, trainer van sportclub etc.
Vermaatschappelijking vd zorg meer nadruk op buurtgericht werken.
Verschuiving binnen de zorg waarbij men
streeft om menen met beperking, kwetsbare
ouderen, etc met al hun mogelijkheden en
kwetsbaarheden een eigen zinvolle plek in de
samenleving te laten innemen, hun hierbij te
ondersteunen en die zorg zoveel mogelijk in
2
, Samenvatting contextbegeleiding Athina Beschuyt
geïntegreerd in de samenleving te laten
verlopen.
Beroepsgeheim daarom vaak niet met de context/ naasten
werken, maar fout! Je kan hun wel betrekken
zonder beroepsgeheim te schaden!
POSITIEVE GEVOLGEN VAN CONTEXTGERICHT WERKEN
Context is belangrijker en duurzamer voor cliënt
Welzijn mensen.
Relationele veerkracht
Vergroting omgeving
Buffer omgaan met stress door goede context
Verandert rol van hulpverlener: moet samenwerkingsverband met alle betrokkene dient op te
bouwen en actief dient te werken aan sociaal vangnet om cliënt of gezin heen.
NEGATIEVE GEVOLGEN/KRITIEKEN VAN CONTEXTGERICHT WERKEN
Wat als er weinig/geen netwerk is? Geraken ze zelf niet overbelast als je teveel vraagt aan
netwerk?
Rechtvaardiging van bezuinigingen
Inzetten op het netwerkgericht werken mag geen vervanging zijn voor hulpverlening.
Zie samenvatting hieronder
Maatschappelijke evolutie Wetgeving
Moderne gezin als hoeksteen van de Wet op kinderbescherming van 1912: belang
samenleving en opvoedomgeving. van het gezin maar ook uithuisplaatsing als
Christelijke (gezins)moraal met duidelijke bescherming.
waarden en normen.
Systeemtheorie en hechtingstheorie drukken Wet op kinderbescherming van 1965: reeks aan
hun stempel op de inzichten rond het maatregelen om het gezin te ondersteunen,
begeleiden van individuen en gezinnen. meer gezinsgerichte hulpverlening en ook
Emancipatie en seksuele revolutie: het buitengerechtelijke ondersteuning.
(langzaam aan) ontstaan van meer
verschillende gezinsvormen.
Verhoogde aandacht voor de ontwikkeling en Integrale jeugdhulp: contextbegeleiding als
opvoeding vh kind en druk op ouders. centrale module.
Postmoderne gezinnen en wegvallen van de Vermaatschappelijking: inzetten en betrekken
‘zekerheden’ van informele zorg en sociale netwerken.
Individualisering en globalisering.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller athinabeschuyt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.86. You're not tied to anything after your purchase.