Dit document bevat een samenvatting van de hoofdlijnen van hoofdstuk 1, 3, 4, 6, 7, 17, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26 en 28.4.1 van het Basisboek integrale veiligheid. Deze hoofdstukken zijn relevant voor de theorievakken van de opleiding IVK aan de Haagse Hogeschool, en ongetwijfeld ook voor de a...
Inhoud
Hoofdstuk 1 – Integrale veiligheid ............................................................................................. 2
Hoofdstuk 3 – Werken aan risicoreductie .................................................................................. 4
Hoofdstuk 4 – Digitalisering en maatschappelijke veiligheid ................................................... 8
Hoofdstuk 6 – Samenwerken in de veiligheidsketen ............................................................... 10
Hoofdstuk 7 – De IVK-handelingscyclus ................................................................................ 12
Hoofdstuk 17 – De bestuurlijke inrichting van veiligheid in Nederland ................................. 13
Hoofdstuk 19 – Lokale en regionale fysieke veiligheid: brand ongevallen en crises .............. 15
Hoofdstuk 20 – Nationale veiligheid ....................................................................................... 21
Hoofdstuk 21 – Internationale samenwerking: onmisbaar voor nationale veiligheid .............. 23
Hoofdstuk 22 – Burgerparticipatie en zelfredzaamheid ........................................................... 26
Hoofdstuk 23 – Integrale beveiliging ....................................................................................... 29
Hoofdstuk 24 – Informatiebeveiliging ..................................................................................... 32
Hoofdstuk 25 – Managementsystemen en veiligheid .............................................................. 35
Hoofdstuk 26 – Arbeid en veiligheid ....................................................................................... 40
Hoofdstuk 28.4.1 – Actoren bij het ontwerpen van veilige systemen...................................... 43
Samengevat door: AMvE
Op basis van: Spithoven, et al. (2022). Basisboek integrale veiligheid.
,Hoofdstuk 1 – Integrale veiligheid
Introductie begrip veiligheid:
o Historische definitie omvat…
− Duurzame rust: bestendig antwoord op Hobbes’ oorlog van allen tegen allen
− Gebaseerd op trouw, liefde en vriendelijkheid
− Onbezorgdheid: minder onderdrukking
− Garantie op bescherming van lijf en bezit
− Overheid in steeds grotere mate begrensd door wetten
o Categorieën incidenten & crises:
1. Ramp
2. Crisis
3. Terrorisme
4. Openbare-ordeverstoringen
➢ Of hier sprake van is, wordt beoordeeld door burgemeester
5. Strafzaken met sterke publieke verontwaardiging
o Verandering/toevoegingen aan begrip veiligheid door de jaren heen:
− 1953: confrontatie met kwetsbare ligging ten opzichte van het water
− Jaren ’60: antiautoritaire rellen die uiteenlopen van activisme tot extremisme
− ’70s & ’80s: gijzelingen & aanslagen; grote branden; incidenten in industrie;
gijzelingen door georganiseerde misdaad
− ’90s: moordzaken; rellen; link tussen veiligheid en gezondheid wordt op de
kaart gezet door legionella-uitbraak; Bijlmer-vliegramp
− ’00s: internationaal terrorisme; aanslag Koninginnedag; aanslagen op bekende
personen (Pim Fortuyn, Theo van Gogh)
− ’10s: rampen; misdaad; vermissingen; terrorisme
− Toename cyberdreigingen
Dimensies van veiligheid:
o Objectief: mate van veiligheid vastgesteld op basis van waargenomen (on)veilige
situaties
o Subjectief: mate waarin mensen zich veilig voelen
o Kunnen zich los van elkaar ontwikkelen en vragen om een eigen benadering, maar
moeten wel in samenhang benaderd worden
Klassieke indeling van veiligheid:
o Fysieke veiligheid: mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen
tegen persoonlijk leed door ongevallen en onheil zonder menselijke intentie
− Ongevallen en rampen
− Interne veiligheid: arbeidsveiligheid en van consumenten/gebruikers en
externe veiligheid: veiligheid van omgeving
o Sociale veiligheid: mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen
tegen persoonlijk leed door misdrijven, overtredingen en overlast die meestal
intentioneel door anderen wordt begaan
, − Criminaliteit en leefbaarheid
− Misdrijven, overtredingen, overlast en leefbaarheidsproblemen
Beroeps- en opleidingsprofiel IVK:
o IVK’er: Iemand die…
− Alle relevante veiligheidsaspecten in samenhang benadert
− Gebruik maakt van cyclisch proces: signaleren & agenderen; analyseren;
maatregelen ontwerpen; implementeren; en evalueren
− Veiligheidsvraagstukken benadert vanuit dimensies tijd, ruimte, verschillende
kennisgebieden en sociale netwerken
, Hoofdstuk 3 – Werken aan risicoreductie
Risico:
- Effect van onzekerheid op (het behalen van) doelstellingen
- Bepalen door: risico = blootstelling x kans x gevolg
o Blootstelling: wanneer en waar het gevaar zich voordoet
o Kans: de waarschijnlijkheid dat de gevolgen optreden n.a.v. de blootstelling
o Gevolg: het effect of de consequentie van het optreden van een incident
- Omgaan met risico’s: vinden van een evenwicht tussen voor- en nadelen
Enkele gerelateerde definities:
- Gevaar/dreiging: iets dat schade kan veroorzaken
o Mogelijke gevolgen van belang voor risico
- Incidentverloop: beschrijving van de gebeurtenissen die kunnen leiden tot een incident
o Combinatie gevaar/dreiging met activiteit of persoon die kan leiden tot
incident
- Onzekerheid: niet weten of niet zeker weten
o Heeft vaak betrekking op de werking van maatregelen
- Maatregelen: manieren om het risico te verkleinen > risicoreductie
o AKA barrières; controls; Lines of Defense
- Veiligheid: dat mensen effectief beschermd zijn tegen de aantasting van hun
lichamelijke en geestelijke integriteit
o Net als bij “risico” is de focus vooral of negatieve aspecten: vertrek vanuit
onveiligheid
Typen risicoproblemen:
- Risico’s verschillen van elkaar op drie onderdelen:
o Complexiteit: hoe ingewikkeld het is om verbanden te leggen tussen oorzaken
en gevolgen
o Onzekerheid: hoe goed kans en gevolg te beschrijven zijn
o Ambiguïteit: mate waarin overeenstemming bestaat over de onderbouwing van
een risicoanalyse
- Verschillende risicoproblemen:
o Eenvoudige: er zijn weinig onzekerheden
▪ Grootte risico en belangen zijn bekend
▪ Discussie over hoe risico’s te beheersen
▪ Routinematige aanpak
o Complexe: moeilijk om de oorzaken van de gevolgen te bepalen
▪ Onderlinge verwevenheid van systemen
▪ Discussie nodig om kennis op te doen om risico’s te beoordelen en erop
te reageren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AMvE. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.47. You're not tied to anything after your purchase.
