Summary
Kunstgeschiedenis samenvatting alle stromingen
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van alle kunststromingen van Kunst op Niveau voor examen Tekenen / Handvaardigheid VWO.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
3 reviews
By: mickydejong51 • 1 year ago
By: withyaguillot • 2 year ago
By: rvandermeulen2001 • 3 year ago
Seller
Follow
danielle1908
Reviews received
Content preview
Klassieke oudheid 800 voor Chr. - 400 na Chr.Door de veroveringen van Alexander de Grote werden de Griekse taal en cultuur over een
groot gebied verspreid. De beeldende kunst raakte beïnvloed door de diverse culturen die
met elkaar in contact kwamen in dit rijk. Na de dood van Alexander de grote werd het rijk
opgesplitst in kleinere koninkrijken. De hoofdsteden zoals Alexandrië werden grote centra
van handel, industrie, wetenschap en kunst.
In de Griekse oudheid speelt godsdienst een belangrijke rol in het dagelijks leven van de
Grieken. Er werden sculpturen gemaakt van de goden en ze werden geschilderd op vasen.
De Griekse mythologie heeft grote aantrekkingskracht gehad op latere generaties
kunstenaars die zich hierdoor steeds lieten inspireren.
Naast de Griekse beschaving komt er een andere beschaving op die steeds machtiger
wordt, de Romeinen. De kracht van de Romeinse veroveringspolitiek lag in het respecteren
van de cultuur van de overwonnen volken. Na de val van het Romeinse rijk gaat het
oosterse gedeelte van het rijk verder als Byzantijnse Rijk. Deze cultuur staat bekend om
haar grote rijkdom en heeft een grote invloed gehad.
Tegen het einde van het romeinse Rijk komt het christendom sterk op.
Grieken
In de kunsten van de oude Grieken ligt de nadruk op schoonheid en harmonie. Ze zoeken in
al hun kunstuitingen naar de ideale verhoudingen en streven naar perfectie. In de
beeldhouwkunst wordt het menselijk lichaam bestudeerd en in de architectuur zoekt men
naar de juiste maatverhoudingen. De Grieken bouwen openluchttheaters, tempels,
concertzalen, raadszalen, badhuizen, markthallen, sportscholen en zuilenhallen voor
rechtspraak en het houden van toespraken.
De oude tempels en beeldhouwwerken werden kleurrijk versierd en in huizen werden
muurschilderingen aangebracht. Toch kennen we veel van de Griekse werken, doordat de
Romeinse kunstenaars veel Griekse beelden hebben gekopieerd.
Architectuur
De Griekse tempels werden op een podium gebouwd, dat via enkele hoge treden bereikbaar
is. Op het podium staan zuilen, die bekroond worden met kapitelen. De ruimte tussen de
verschillende zuilen wordt overbrugd door architraven (liggende balken). De bouwkundige
constructie van deze tempel wordt daarom architraafbouw genoemd. De voor en achterzijde
van het dak zijn afgesloten met een driehoekig gevelveld, het timpaan.
De oudste tempels zijn van hout gemaakt. De zuilen bestaan oorspronkelijk uit
samengebonden rietstengels. Sommige elementen uit de marmeren tempels herinneren nog
aan deze eerste tempels. Bijvoorbeeld de trigliefen, de stenen met verticale groeven onder
het zadeldak, doen denken aan de uiteinden van de balken.
Kenmerkend voor de Griekse tempels is de eenvoud en de harmonie van de bouwwerken.
Ze gaan bij het bepalen van de maten uit van vaste maatverhoudingen. Deze komen
overeen met de verhoudingen van het menselijk lichaam. Uit de verhoudingen van het
menselijk lichaam leidden de Grieken de gulden snede af.
In de Griekse bouwkunst onderscheiden we verschillende stijlen of orden. Met name in de
tempelbouw komen de verschillen tot uitdrukking. Als volgt:
- Dorische stijl. Dit is de oudste. De vorm van de gebouwen komen tamelijk zwaar en
massief over. De zuilen hebben geen voetstuk.
- Ionische stijl. Deze zijn sierlijker. het kapiteel bestaat uit twee gekrulde vormen.
(voluten), die de zul omklemmen. De zuilen staan op een voetstuk.
- Korintische stijl. Kenmerkend voor deze bouworde is het kapitaal dat bestaat uit een
, samengesteld geheel van bladvormen. De architraaf bestaat uit drie lagen steen
boven elkaar.
Schilderkunst en toegepaste vormgeving
Behalve verhalen uit de Griekse mythologie en heldensagen, worden ook taferelen uit het
dagelijks leven steeds vaker gebruikt. De oudste vazen zijn beschilderd met mens- en
dierfiguren en geometrische motieven. Kenmerkend voor de geometrische, archaïsche stijl
zijn de hoekige mens- en dierfiguren. De schilderkunst staat bij de oude Grieken in dienst
van het dagelijks leven of de godsdienst. Amfora's (eivormige vazen met 2 oren) maken deel
uit van het Griekse gebruiksaardewerk. De vorm van de vaas bepaald welke functie deze
heeft.
Beeldhouwkunst
Behalve gewone mannen en vrouwen figuren worden ook goden en helden uit de
mythologie in de beeldhouwkunst afgebeeld. Na verloop van tijd gaat de afbeelding van de
mens als individu een steeds belangrijker plaats innemen in de Griekse beeldhouwkunst. De
afbeeldingen worden steeds meer levensecht.
Beelden uit de archaïsche periode (zesde eeuw) zijn gestileerde (vereenvoudigde)
afbeeldingen en zijn frontaal weergegeven. Het statische zijaanzicht van de beelden
benadrukt de stramme houding. Kenmerkend zijn de starende ogen en bevoren glimlach.
Later maakt deze stramme houding plaats voor een veel soepelere houding: de contrapost.
Kenmerkend is het gestrekte been waar het lichaam op rust een licht gebogen been dat
losjes in neergezet. De fase waarin dit toegepast werd is de Hellenistische periode. De
houdingen in de figuren zijn dynamisch en dramatisch. De gezichten drukken emotie uit. Aan
de anatomie van de lichamen is veel aandacht geschonken. De goden beelden zij uit als
onsterfelijke mensen met perfecte vormen en verhoudingen.
Kenmerken Griekse kunst:
- nadruk op schoonheid en harmonie
- zoeken naar ideale verhoudingen
- bestudering van het menselijk lichaam
- verhoudingen in de architectuur komen overeen met verhoudingen van het
menselijk lichaam
- vormgeving van beelden wordt steeds realistischer en dynamischer
- Griekse mythologie, dierfiguren en geometrische vormen zijn uitgangspunten
bij vaasschilderingen
Invloed op latere stromingen
De Romeinen hebben de Korintische stijl verder uitgewerkt en maakten combinaties van de
drie bouwstijlen. De Griekse beeldhouwkunst heeft de Romeinse beeldhouwkunst sterk
beïnvloed. Verschillende Griekse beeldhouwers verhuizen naar Italië en werken daar in
opdracht van de Romeinen.
Romeinen
Het Pantheon met haar enorme koepelconstructie is één van de gewelfsoorten die de
Romeinen toepasten in hun architectuur. In eerste instantie namen ze de architraafbouw van
de Grieken over, maar het nadeel hiervan is dat er veel ruimte verloren gaat aan de
dragende zuilen. Bovendien is er een grote kans op een breuk in de liggende balk die op
twee zuilen rut. De Romeinse architecten nemen daarom van de Etrusken het tongewelf
over. Hierbij wordt de druk naar de zijwaartse muren verlegd. Omdat hiervoor veel dikke
,muren nodig zijn, construeren de Romeinen het kruisgewelf.
In tegenstelling tot de Griekse bouwkunst, waar het accent vooral op de schoonheid van de
gebouwen ligt, valt in de Romeinse architectuur meer de nadruk op de praktische functie van
het gebouw.
Schilderkunst
Het fresco (muurschildering) is typisch in de Romeinse schilderkunst. Verschillende
onderwerpen zijn mythologie, stillevens, landschappen en taferelen uit het dagelijks leven.
De mensfiguren en portretten in de Romeinse schilderkunst maken een levensechte indruk.
Het fresco is tot stand gekomen door het aanbrengen van kleurstoffen op de natte kalk van
de muur. De Romeinse schilder heeft ernaar gestreefd de werkelijkheid zo realistisch
mogelijk weer te geven. Men noemt dat ook wel trompe l’oeil. De functie van de
schilderkunst is voornamelijk verfraaiing.
Beeldhouwkunst
In de Romeinse beeldhouwkunst worden portretbustes of complete figuren gemaakt van
voorouders en belangrijke personen. De grote invloed van de Griekse beeldhouwkunst is te
verklaren uit het feit dat diverse beeldhouwers uit Griekenland afkomstig waren. In
vergelijking met de Grieken zijn de beelden van de Romeinen iets echter en iets minder
geïdealiseerd. De beelden worden in marmer uitgehakt of in brons gegoten. Aan de
stofuitdrukking wordt veel aandacht besteed. De beelden waren bedoeld om het volk te
imponeren.
Kenmerken Romeinse kunst
- gebaseerd op Griekse voorbeelden
- in de architectuur ligt de nadruk op de praktische functie van gebouwen
- romeinen maken gebruik van het tongewelf en kruisgewelf
- gebruik van koepelconstructies
- schilderkunst dient ter verfraaiing
- schilderijen maken een levensechte indruk
- beeldhouwers maken portretten van prominente figuren
- beeldhouwers besteden veel aandacht aan de weergave van het gezicht en de
stofuitdrukking
Invloed op latere stromingen
In de vroegchristelijke kunst zijn verschillende culturele verworvenheden van de Romeinen
toegepast. De architectonische constructies als tongewelven en rondbogen worden
overgenomen in de Romaanse kerken. Tijdens de Renaissance vindt een bestudering en
, herwaardering van de oudheid plaats.
Vroegchristelijke kunst 50-500
Schilderkunst
De thema’s voor de fresco’s zijn meestal ontleend aan de geschiedenissen uit de Bijbel. De
religieuze gedachte achter de voorstelling is voor de kunstenaar belangrijker dan de uiterlijke
verschijningsvorm van de afbeeldingen. De mensfiguren zijn vereenvoudigd en gestileerd.
Daardoor doet deze gelovige wat onbeholpen en stijf aan. De figuren zijn zonder
nadrukkelijke plasticiteit weergegeven. De vroegchristelijke kunstenaar streeft echter niet
naar een hoge graad van realisme of technische perfectie. Het doel is de gelovigen tot
mediteren aan te zetten. De voorstellingen hebben een symbolische betekenis.
Beeldhouwkunst
De vroegchristelijke beeldhouwkunst treffen we vooral op sarcofagen aan. De reliëfs stellen
personen en taferelen uit de Bijbel voor. De primitief aandoende vormgeving heeft niet te
maken met technisch onvermogen van de vroegchristelijke beeldhouwer. De kunstenaar
streeft niet naar realisme. De symbolische weergave is het hoofddoel van de
vroegchristelijke kunst. Uit angst voor afgoderij en beeldenverering worden de beelden van
de mensfiguren niet vrijstaand gemaakt, maar zitten ze altijd vast aan een sarcofaag of een
achtergrond. De taferelen verwijzen naar de wonderen die God heeft gedaan.
Kenmerken vroegchristelijke kunst
- menselijke afbeeldingen zijn gestileerd weergegeven
- godsdienst staat centraal
- symbolen worden veel gebruikt
- bijbelse verhalen dienen als inspiratiebron
- architectuur van de kerken is gebaseerd op de Romeinse basilica
Invloed op latere stromingen
De vroegchristelijke vormgeving, symboliek en voorstellingen worden in de Byzantijnse
kunst overgenomen en verder verfijnd.
Middeleeuwen 405-1453
Het Oost-Romeinse rijk gaat in de vijfde eeuw over in het Byzantijnse rijk. In dit rijk komt in
de zevende eeuw het islamitische geloof op. De invloed van de islamitische cultuur blijft in
de veroverde gebieden nog lang zichtbaar in de kunsten. Wanneer het West-Romeinse rijk
uit elkaar valt, ontstaat er chaos. Er vinden volksverhuizingen en plunderingen plaats. Te
midden van deze chaos kunnen mensen rust vinden in de kloosters. Na de val zorgt Karel
de Grote rond 800 voor meer stabiliteit in het westen. Onder zijn bewind vormt het
christendom een verbindende factor tussen de verschillende volken die in Europa leven.
Legers ondernemen de eerste kruistochten om het Heilige Land te veroveren op de
moslims. De wetenschap in Europa staat geheel in de dienst van de kerk. De moslims zijn
echter vrij om te onderzoeken wat ze willen. Hierdoor liggen zij wetenschappelijk voor op het
Westen. In Europa neemt men veel kennis van de Arabieren over.
Vanwege de dominante positie van de Kerk van Rome zijn de beeldende kunst en
architectuur sterk beïnvloed door het christelijk geloof. In de kunst zijn veel religieuze scènes
te zien. Deze kunst wordt gemaakt door monniken in opdracht van de Kerk. Het gaat hierbij
niet om de kunstenaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller danielle1908. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now