Bakker e.a. (2015): Klinisch redeneren bij ouderen
H2 Verpleegkundige theorieën bij kwetsbare ouderen
Theorieontwikkeling over verpleegkunde begon meer dan honderd jaar geleden. Vanaf de jaren
vijftig van de twinigste eeuw ziijn veel theorieën tot stand gekomen vanuit de professionalisering
behoefte van de verpleegkundige beroepsgroep. rr wordt in het boek ingegaan op:
- Grand theoriesuit de (Negeniende en) twinigste eeuw, die het hele domein van verplegen
verkennen en kaderen vanuit een bepaald concept;
- Middle-range theoriesuit de eenentwinigste eeuw, die een verziameling verschijnselen
binnen de verpleging onder de loep nemen;
- Micro-level intervenions, die de efeciviteit van één of een aantal verpleegkundige
intervenies beschrijven.
Grand theories ziijn:
- Nadruk op omgeving: F. Nighingale (1859)
- Nadruk op cliënt: zilefziorgtheorie D. Orem (1971), adaptaietheorie C. Roy (1970)
- Nadruk op interacie cliënt en veprleging: systeemtheorie I. King (1971)
- Nadruk op interacie cliënt en omgeving: holisme van M. Rogers (1970)
- Nadruk op interacie cliënt, omgeving en verpleging: Neuman Systems Model van B. Neuman
(1984). Middle-range theories binnen Neumans theorie ziijn systeemtheorie, stress- en
copingtheorie en prevenietheorie
Bij de middle-range theories ziijn er twee hoofdrichingen: diagnose gestuurde ziorg en behoefte
gestuurde ziorg. Bij diagnose gestuurde ziorg wordt vooral reducionisisch geredeneerd, waarbij de
medische en/of verpleegkundige diagnosiek een belangrijke basis is. Bij de behoeft gestuurde ziorg
wordt eerder holisisch geredeneerd, waarbij vooral de behoefte van de cliënt het uitgangspunt is
voor verpleegkundige ziorg. Als verpleegkundige is het van belang dezie twee perspecieven coninu
met elkaar te integreren
Diagnose gestuurde ziorg: systemaisch verpleegkundig handelen, classifcaies zioals NANDA, NIC en
NOC, classifcaies zioals ICF
17.1.2 – 17.1.4
Vanwege de vergrijziing en ontgroening zial de ziorg anders georganiseerd moeten worden.
Oplossingen ziijn: meer zielfmanagement van de paiënt en technologische vernieuwingen
(telemedicine, domoica, roboica, autonome monitoring, e-health en ziorg op afstand). De
ziorgvrager krijgt dus een acieve rol in de ziorg.
9a renziaamheid
Twee typen eenziaamheid worden beschreven: emoionele eenziaamheid en sociale
eenziaamheid. renziaamheid kan gevolgen hebben voor de kwaliteit van leven en de
geziondheid (verhoogde bloeddruk). Daarnaast is er een verhoogd risico op overlijden
(paragraaf 9a.1)
Bijna 40% van de volwassen bevolking in Nederland voelt ziich eenziaam, van wie ruim 8%
ernsig of zieer ernsig eenziaam. Vrouwen voelen ziich vaker emoioneel eenziaam, terwijl
, mannen vaker sociaal eenziaam ziijn. rr is een toename van eenziaamheid boven de leeftijd
van 75 jaar; het sociale netwerk wordt dan kleiner (paragraaf 9a.2 en 9a.3)
rxterne en persoonlijke factoren die het risico op eenziaamheid kunnen vergroten (paragraaf
9a.4)
Somaische funciekenmerken Ouderen ziijn kwetsbaarder voor het ontstaan
van ziiekten. De helft van de 75-plussers heeft
twee of meer chronische ziiekten. Disfuncies in
orgaansystemen kunnen ertoe leiden dat de
sociale paricipaie belemmerd wordt
Cogniieve funciekenmerken Cogniieve achteruitgang ziorgt ervoor dat het
onderhouden of aangaan van vriendschappen
bemoeilijkt wordt
Persoonlijkheid funciekenmerken ren gebrek aan sociale vaardigheden, een
negaief zielbeeld, weinig zielfvertrouwen,
gevoelens van sociale angst en sterke
verlegenheid ziijn persoonlijke eigenschappen
die het risico op eenziaamheid vergroten
Belevingsfunciekenmerken Ieder mens heeft een andere beleving van
sociale relaies. Dit heeft te maken met
iemands persoonlijke standaard
Sociale omgevingskenmerken Risicofactoren ziijn onder meer: emigraie, een
verhuiziing, scheiding, ziiekte of overlijden van
de partner, goede vrienden of familieleden,
pensionering, maatschappelijke beeldvorming,
individualisering, verziakelijking van de ziorg
Levensgeschiedenis rerder teleurstellingen in het aangaan van
contacten
Lichamelijke, psychische, sociale of gedragsmaige signalen kunnen tot het vermoeden leiden
dat er gevoelens van eenziaamheid ziijn. Met behulp van de ziogeheten PrS-structuur kan het
probleem eenziaamheid uitgewerkt worden. OM meer inziicht te krijgen in de ernst en het
type van de eenziaamheid kan gebruik worden gemaakt van de eenziaamheidsschaal
(paragraaf 9a.5)
renziaamheid kan worden aangepakt door prevenieve maatregelen (zioals het onderhouden
en uitbreiden van een goed sociaal netwerk) of door intervenies in te zieten om aanweziige
gevoelens van eenziaamheid te verhelpen of te verminderen (curaief). Vanwege het
maatschappelijke belang is er een centrale rol weggelegd voor de overheid en de gemeenten
bij het verminderen van eenziaamheid (paragraaf 9a.6)
Voor het doorbreken van de eenziaamheid is het ziaak dat de oudere er zielf mee aan de slag
gaat. De verpleegkundige kan de oudere ondersteunen door de
zielfmanagementvaardigheden te vergroten. Het is belangrijk om als verpleegkundige en
ondersteunende rol te bieden, maar het probleem niet zielf op te lossen. Moivaional
interviewing is hierbij een geschikte gesprekstechniek (paragraaf 9a..6.3)
De strategieën om eenziaamheid te verminderen kunnen worden opgedeelde in
netwerkontwikkeling, standaardverlaging en leren omgaan met eenziaamheidsgevoelens ( paragraaf
9a.7)
9b Mantelziorger onder druk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IngevanLint. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.80. You're not tied to anything after your purchase.