Samenvatting van Organisatiepsychologie op basis van het studieboek van de LOI. Dit vak wordt onder andere gegeven in de bachelor Middle Management en de verkorte bachelor Management en leidinggeven.
Psychologie Algemeen vakgebied dat inzicht tracht te verkrijgen in het denken,
voelen en gedrag van verschillende organismen
Arbeids- en Kenmerkt zich door de bestudering van het gedrag van de mens in
organisateesychologie relate tot arbeid en dat van werkende mensen in organisates
Defnite gedrag Gedrag omvat alle actviteiten, handelingen en reactes van de mens
die waarneembaar of registreerbaar zijn
Taak arbeidsesychologie Mens en werk zo goed mogelijk oe elkaar afstemmen
Personeelsesychologie, visie Ziet de mens erimair als werknemer, met wie de organisate een
oe de mens (tjdelijke) relate onderhoudt
Organisateesychologie Houdt zich bezig met de relate tussen en individu en een seecifeke
groee binnen de organisate waar dit individu werkzaam is
Bedenker van esychologie Wilhelm Wundt (1832-1920)
Chronologische geschiedenis Scientfc management, human relatons-benadering,
van stromingen esychologie werkstructureringsexeerimenten
2e industriële revolute
Kinderwetje van Van Houten Verbood het werken in fabrieken door kinderen jonger dan 12 jaar
(1874) Wet werd oe grote schaal ontdoken en was daarmee alles behalve
een succes
Vraag die centraal stond in Hoe kon de menselijke arbeid zo efcicnt mogelijk worden ingezet,
deze eeriode in combinate met de technologische verworvenheden en
eroductetechnieken
Kernvraagstukken eeriode 1 Productviteit 2 Arbeidsinzet 3 Afstemming mens-machine
hadden betrekking oe (3)
Visie arbeider Arbeider is van nature lui en eroduceert daarom niet veel
Militair model van de
bedrijfsorganisate:
Er ontstond een scheiding Denkwerk en controle moesten worden overgelaten aan het
tussen elannen en uitvoeren management of stafunctes en het uitvoerende werk moest worden
van arbeid gedaan door het lagere eersoneel: vertcale arbeidsdeling Het
arbeidseroces werd daarnaast oegeselitst in zo klein mogelijke
deelhandelingen: horizontale arbeidsindeling
Wanneer een arbeider niet 1 De handvaardigheid eer deelhandeling neemt toe 2 De
meer het hele eroduct oeleidingskosten eer arbeider nemen af 3 Er gaat geen tjd meer
vervaardigt, maar slechts een verloren door afwisseling van handelingen 4 Mechanisering van
klein onderdeel hiervan, dan afzonderlijke handelingen in eenvoudiger dan van het gehele
heef dat een aantal eroducteeroces
economische voordelen (4)
Scientfc management
Grondlegger scientfc F W Taylor (1856-1915)
management
Taylor zocht een antwoord oe 1 Hoe kunnen we vaststellen wat een arbeider werkelijk en in
twee vragen redelijkheid kan eresteren 2 Hoe zorgen we dat de arbeider dit ook
daadwerkelijk doet
Met 4 methodes erobeerde 1 Een wetenschaeeelijke analyse van het werk 2 Een goede
hij een antwoord te krijgen oe selecte en training van arbeiders 3 Een "vriendelijke
,deze vragen samenwerking" tussen het management en de arbeiders, waarbij
het management alle eroblemen van de elanning en organisate
voor haar rekening diende te nemen 4 Het aanbrengen van een
koeeeling tussen de wetenschaeeelijk vastgestelde dagtaak en een
fnancicle erikkel via een uitgekiend tariefsysteem
Human relatons-benadering
Belangrijke conclusies human 1 Arbeiders vormen ondeling groeeen die er eigen normen,
relatons onderzoeken (3) waarden, bindingen en oevatngen oe na houden 2 Naast
ratoneel-economische moteven wordt menselijk gedrag ook
beïnvloed door emotes, vriendschaeeen en relates met anderen 3
De leidinggevende zal rekening moeten houden met de normen en
informele contacten (en de invloed die hiervan uit kan gaan) onder
de werkenden
2 kritekeunten oe human 1 De hr-benadering gaat uit van het harmoniemodel Volgens dit
relatons-benadering model zouden de belangen van het bedrijf en de werknemers
earallel loeen De vraag is of dat zo is 2 De ver doorgevoerde
selitsing van taken werd niet of nauwelijks aangeeakt Werkbeleving
van monotoon werk verandert niet wezenlijk
Werkstructurering en taakverruiming
Werkstructurering Het streven om werk en werkorganisate zo veel mogelijk aan te
eassen aan de wensen en mogelijkheden van de mens D m v
werkstructurering kunnen we de inhoud van de arbeid zodanig
veranderen dat voor de werkenden een zinvol geheel ontstaat
Het Ahmedabad-exeeriment Groeeen samen verantwoordelijk stellen voor het eroces en een
groeesbeloning iev stukloon
De treasury deeartment- Brainstormsessies met als gevolg een reeks van maatregelen met als
studie bij AT&T doel het vergroten van de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid
in de taken van de medewerkers
Praktjkexeerimenten bij Snellere feedback oe kwaliteit, waardoor eindkwaliteit vooruit ging
Philies (tussen 1960 en 1977) en de arbeidsbeleving eositever werd
2 soorten verlies bij loeende 1 Afstemverliezen doordat de ene individu sneller werkt dan de
bandsystemen ander 2 Systeemverliezen als gevolg van variates over de tjd in het
temeo van de individuele werknemer
Intrinsieke motvate De motvate waarbij de werknemer de bevrediging van zijn
behoefen haalt uit de inhoud van zijn werk
Organisatevernieuwingsfase Periode begin jaren 80 waarin de koers naar werkstructurering wat
duidelijk begon af te tekenen
Waar lag de nadruk oe in de 1 Een integrale aaneak van de organisate 2 Het systeemontwere
organisatevernieuwingsfase 3 Een grotere betrokkenheid van werkers zelf bij de oezet van
(4) erojecten 4 De lokale verantwoordelijkheid voor de
organisatevernieuwing
Heden
Hoe kunnen organisates Createver, fexibeler, innovatever en klantgerichter oestellen Dit
inseelen oe de betekent dat de organisate maatregelen moet nemen om aan deze
consumentenmarkt nieuwe eisen te kunnen voldoen
Oe welke manieren kan de 1 Er worden business units gecrecerd die elk verantwoordelijk zijn
organisate maatregelen voor hun eigen winst (het eroces van diferentate en seecialisate)
,nemen om aan de nieuwe 2 Het aantal hicrarchische niveaus wordt verminderd; dit betekent
eisen te kunnen voldoen (4) dat verantwoordelijkheden lager in de organisate komen te liggen
3 De mate van bureaucrate wordt verminderd; dit betekent een
reducte van het aantal regels en erocedures 4 Ondersteunende
afdelingen zoals vervoers- en onderhoudsdiensten worden
verzelfstandigd
De werknemer van nu moet 1 Kunnen combineren en concluderen en daarnaast in staat zijn
over de volgende vermogens snel dingen te kunnen doorzien 2 Geconcentreerder kunnen
beschikken (4) werken 3 Goede besluiten kunnen nemen 4 Mee kunnen gaan in
ontwikkelingen in communicate- en informatetechnologie en deze
ontwikkelingen ten volste inzeten
Emeirische wetenschae Gaat ervan uit dat alle kennis afomstg is van de ervaring
3 onderzoeksmethoden die 1 Veldstudie 2 Veldexeeriment 3 Laboratoriumexeeriment
gebruikt worden in de
emeirische wetenschae
2 soorten veldstudie Exelorateve en hyeothese toetsende veldstudie Exelorateve wordt
ook aangeduid met 'descrietef onderzoek'
Veldexeeriment In het veld wordt een eroef gedaan oe een aantal variabelen
waarvan de onderzoeker denkt dat dit een beeaald efect heef
4 kenmerken veldexeeriment 1 Er worden groeeen gemaakt Een groee ondergaat een
"exeerimentele behandeling" en een andere groee krijgt geen
behandeling 2 De groeeen (of andere belanghebbenden) weten
niet dat ze onderdeel zijn van een exeeriment 3 Beide groeeen
dienen oe alle mogelijk relevante kenmerken gelijk te zijn 4 Aan
het eind van de behandeling worden beide groeeen met elkaar
vergeleken oe de variabele waar de onderzoeker een efect
verwacht
Bezwaren oe veldexeeriment 1 Ethisch verantwoord? 2 Lastg om storende variabelen uit te
sluiten 3 Het is de vraag of in het veld aan de eis van onwetendheid
van elkaar kan worden voldaan
Laboratoriumexeeriment Variabelen worden onderzocht in een situate die wordt nagebootst
uit de werkelijkheid om erachter te komen onder welke condites
iets werkt en hoe het werkt
4 voordelen 1 Meerdere variabelen en condites kunnen gelijk gehouden
laboratoriumexeeriment worden 2 Kunt ervoor zorgen dat er geen storende variabelen zijn
3 Hoge werkdruk is uit te sluiten 4 Reeliceerbaar
Bezwaren oe Kunstmatgheid: leidt er vaak toe dat de deelnemers niet zo gevoelig
laboratoriumexeeriment zijn voor dat wat onderzocht wordt of juist gevoelig zijn voor
toevallige omstandigheden
Exeerimentele Er wordt getracht een zo natuurlijk mogelijke reeresentate te geven
arbeidsesychologie van een originele werksituate, waarbij erofessionele werknemers
de te bestuderen objecten zijn
Voordelen exeerimentele Alle variabelen worden in het onderzoek betrokken; nadelen van het
arbeidsesychologie (2) veldonderzoek worden vermeden Men bestudeert de variabelen in
zijn natuurlijke context Hiermee worden de nadelen van het
laboratoriumonderzoek vermeden
Nadeel exeerimentele Hoge kosten Vraag is of de kwaliteit in de toekomst de voorkeur
arbeidsesychologie krijgt boven het afzien van investeringen
, De deelgebieden van arbeids- en organisateesychologie
Organisateesychologie Attudes
Besluitvorming in groeeen
Communicate
Conficten
Groeeserocessen
Leiderschae
Organisatecultuur
Organisateontwikkelingoorganisateverandering
Organisatestructuur
Arbeidsesychologie Arbeidserestates
Burn-out
Functeanalyse
Satsfacte
Stress
Taakkenmerken
Werkbelastng
Ziekteverzuim
Personeelsesychologie Beloning
Looebaan en beroeeskeuze
Ontslag
Oeleiding
Personeelsselecte
Personeelsbeoordeling
Testen
Training
Uitstroom
Overzicht van de drie stromingen
Scientfic management Human relatons Werkstructurering en
taakverruiming
Oevatng over de Geld als motverende Sociaal wezen Wil interessant werk
mens kracht Heef ook emotes
Ratoneel
Oevatng over Taakvereenvoudiging Taakintegrate
organiseren Taakselitsing Geef de werknemer
Verelaats zoveel
verantwoordelijkhede verantwoordelijkheid
n naar hoger niveau als maar kan
Oevatng over Dirigeren en Behandel de Zelfcontrole
leiderschae controleren werknemer met Leiding richt zich oe
Leiding richt zich oe vriendelijkheid en groeeen
individuen reseect
Let oe
groeeserocessen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sjtdewildt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
