Summary
Samenvatting H2 ea
- Course
- Institution
Samenvatting van 5 pagina's voor het vak aerodynamics aan de ROC Tilburg (Heel mooi)
[Show more]
Seller
Follow
klaasroois
Content preview
Door de ontwikkeling van de elektronica en de microelektronica is rond 1950 de printplaat alsgedrukte bedrading ontstaan. In 1936 heeft de Oostenrijkse in genieur Paul Eisler de printplaat
uitgevonden. Pas vanaf 1948 wordt de printplaat voor commercieel gebruik toegepast. We kennen
verschillende benamingen voor een printplaat Printed Circuit Board PCB, Printed Wiring Board PWB.
Gedrukte bedrading is in feite niets anders dan een elektrisch circuit op een stevige ondergrond
aanbrengen, waarop tevens de te verbinden componenten aangebracht worden, zodat ze samen een
elek tronische schakeling vormen zie afbeelding 4.1. 4.1 Printplaat Het basis of dragermateriaal
moet van een zeer goed isolerend materiaal ge maakt zijn, zodat er geen lekstromen tussen de
printsporen onderling ontstaan. Nu printplaten veelvuldig toegepast worden zijn ze ook in
verschillende soorten ontwikkeld. We onderscheiden enkelzijdig bedrukte printplaten dubbelzijdig
bedrukte printplaten multilayerprintplaten flexibele printplaten. Deze worden besproken in
paragraaf 4.4. PRINTPLATEN Er worden voor de verschillende toepassingen ook verschillende
materiaalsoor ten als dragermateriaal voor printplaten gebruikt. Er wordt per materiaalsoort een
FRcode toegevoegd. FR staat voor Flame Resistance ofwel vlamwerendheid. Dit is van belang voor de
keuze van het materiaal in bepaalde toepassingen. Er zijn 4 soorten basismateriaal op basis van
papier fenol FR1 pertinax FR2 pertinax met epoxy als bindmiddel FR3 CEM1 CEM Composite
Epoxy Material. Het meest gebruikte basismateriaal voor printplaten is glasfiberepoxylaminaat FR4.
Een afgeleid materiaal van epoxy FR4 is CEM3. Ook is er inmiddels een verbeterde printplaat
ontwikkeld als vervanger voor FR4 FR5. Voor speciale toepassingen wordt ook gebruikgemaakt van
teflon PTFE polyimide kapton keramiek. Fenol FR1 Het basismateriaal fenol is een verouderd
materiaal voor het gebruik als print plaat. Het heeft slechte thermische eigenschappen. De
samenstelling is geperst papier in fenol. Fenol wordt voor verschillende doeleinden toegepast. In
fenol printplaten vooral als harslijm om het geperste papier zijn stevigheid te geven. Deze printplaten
kunnen slechts aan één kant voorzien worden van printsporen en componenten. Omdat fenol
goedkoop is werd het voor massaproductie in de consumentenelektronica veel gebruikt. Het
voordeel van dit materiaal is dat gaten niet geboord, maar geponst kunnen worden. Een nadeel van
deze prints is dat soms verbindingen op de printplaat ook nog met een geisoleerd draadje gedaan
moet worden. Fenol is ook erg breekbaar. Daarnaast is het zeer hy groscopisch neemt vocht op. Een
voorbeeld van een fenolprintplaat zie je in afbeelding 4.2. 240 PRINTPLATEN 4.2
Fenolprintplaatmateriaal Pertinax FR2 Pertinax is een elektrisch isolatiemateriaal dat wordt
verkregen door een chemi sche reactie tussen fenol en formaldehyde met papier. Pertinax is goed
elektrisch isolerend en heeft een hoge doorslagspanning. Het is ook licht hygroscopisch. Het is
jarenlang de basis geweest voor printplaten in elektrische en elektronische apparatuur. Er zijn zoveel
overeenkomsten tussen fenol FR1 en pertinax FR2, dat ze vaak als hetzelfde aangeduid worden. Deze
materialen zijn tegenwoordig verdrongen door printplaten met glasvezel versterkte epoxy FR4. 4.3
Pertinaxprintplaat Pertinax met epoxy als bindmiddel FR3 Dit materiaal is hoofdzakelijk een
Europees product. Als basis is pertinax FR2 ge bruikt, maar in plaats van fenol is epoxy gebruikt als
bindmiddel thermoharden de stof. Dit materiaal vervangt de hierboven genoemde FR1 en
FR2materialen, vanwege gunstiger eigenschappen. CEM1 CEM Composite Epoxy Material Dit
materiaal heeft ook als basismateriaal papier en wordt gecombineerd met één laag glasvezelepoxy.
De printplaat blijft daardoor dun en buigt nog makke lijk door. Hierdoor kan het materiaal niet
gebruikt worden voor printplaten met doorgemetalliseerde gaten. 241 PRINTPLATEN
Glasfiberepoxylaminaat FR4 Dit is een zeer sterk basismateriaal en zoals gezegd is het veelvuldig
toegepast als dragermateriaal voor printplaten. Zijn hoge vlamwerendheid het raakt niet beschadigd
als het gedurende 1 uur blootgesteld wordt aan 260 °C of gedurende 3 minuten aan een temperatuur
van 300 °C en stijfheid, maken dit materiaal zeer geschikt voor zwaardere Componenten en montage
van compenenten in doorgemetalliseerde gaten. Hoewel vaak gedacht wordt dat de kleur van dit ma
teriaal groen is, is het van zichzelf transparant. Door een bepaalde behandeling krijgt het zijn groene
, kleur. Glasfiberepoxy is zeer hard. Gaten kunnen daarom alleen geboord worden. Dit type printplaat
wordt gebruikt voor dubbelzijdige en multilayerprintplaten. 4.4 Glasfiberepoxylaminaat printplaat
FR4 Glasfiberepoxy laminaat FR5 FRS printplaat is gelijk aan FR4, maar heeft nog betere thermische
eigenschap pen. In specifieke gevallen zal dan gekozen worden voor FR5. CEM3 CEM3materiaal is
ook vrijwel gelijk aan glasfiberepoxylaminaat FR4, maar ge bruikt zowel geweven en nietgeweven
glasfiberlagen. CEM3 heeft gewoonlijk 2 lagen geweven glasfiber aan de buitenkant en 3 lagen
nietgeweven glasfiber in de kern. Dit fabricageproces is gunstig voor de kostprijs, maar minder
gunstig voor de buigsterkte. Het materiaal voelt zachter aan en heeft een melkwitte kleur. 242
PRINTPLATEN Enkele gegevens van veel toegepaste p Eigenschap Buigsterkte MPa 100 102 190
230 Verliesfactor 0,045 0,065 0,0894 0,035 Volumeweerstand MQcm Oppervlakteweerstand MQ
510” 5,6 1310° 310° 1,010 1,010 10° 10° 10° 1 500107 11010 ren tot 220 °C. Teflon PTFE of
PolyTetraFluorEtheen Teflonbasismateriaal voor printplaten wordt vooral toegepast als het schakelin
gen voor hoge frequenties moet dragen. Frequenties tot 1 GHz is mogelijk. Een bijkomend voordeel
van teflon is dat het bestand is tegen zeer hoge temperatu 4.5 TeflonPrintplaat PRINTPLATEN 243
Flexibele printplaten Om ruimte te besparen en voor compacte ruimten wordt ook gebruikgemaakt
van flexibele printplaten. Men gebruikt daar het materiaal polyimide onder an dere kapton voor.
Kapton is een bruinoranjegekleurd isolatiemateriaal dat in dunne vorm redelijk flexibel blijft. Het
voordeel van kapton is dat het zijn eigen schappen behoudt bij een zeer groot temperatuurbereik
269 400 °C. Kapton is een materiaal dat door DuPont is ontwikkeld. Ook wordt polyester gebruikt als
materiaal voor flexibele printen. 4.6 Flexibele printplaat 4.7 Flexrigidprintplaat 244 PRINTPLATEN
de tec het ko len ga printp voorzi bepaa Flexrigid circuit boards Er bestaan ook zijn er ook flexrigid
circuit boards. Dat zijn flexibele verbindingen een soort flatcable tussen nietflexibele printplaten. De
componenten en con nectoren worden dan gemonteerd op de starre printplaten. De starre
printplaten kunnen kleiner gemaakt worden. Door ze op een slimme manier te ordenen, kunnen de
starre printplaten in elkaar gevouwen worden tot een klein pakketje. In afbeelding 4.7 zie je daar een
voorbeeld van. We zullen ons verder met lijm aan de print enkelzijdig, dubbelzijdig, multilayer aan
één of meer kanten. De dikte van per is afhankelij an voeren. Dit aat. Voeding en dan de meeste
andere de printplaat gemonte en van soldeereilandjes pads. De afstand tussen de printsporen dient
te voldoen aan de geste ide minimumafs 4.8 nieken voor speciale printplaten. eperken tot de
standaardprintplaten en behandelen niet Basismateriaal van printplaten wordt gewoonlijk voorzien
van een koperlaag die laat gehecht wordt, afhankelijk van het type printplaat van de stroom die de
kopersporen op de printplaat zul hangt samen met de breedte van de kopersporen op de
massaaansluitingen zullen bredere kopersporen hebben componentaansluitingen. Daar waar de
componenten op erd moeten worden, zullen de sporen iets breder zijn of de specificaties.
Geleidende printsporen dienen op een tand van elkaar te liggen in verband met doorslag. Deze
afstand hangt af van de gebruikte spanning. Bij 220 volt is deze afstand minimaal 0,8 mm en bij
laagspanning ongeveer 0,3 mm. Parallel lopende printsporen vor men ook een capaciteit 2 geleiders
gescheiden door isolatiemateriaal. Een ander belangrijk punt is de lengte en de vorm van de
printsporen. Sporen dienen zo kort mogelijk te zijn, omdat ze een weerstand gaan vormen. Bochten
in de sporen dienen geleidelijk in stappen van 45° te zijn zie afbeelding 4.8. fout Geen scherpe
rechte hoeken in printsporen In de steeds kleiner wordende elektronica speelt ook EMC
ElektroMagneti sche Compatibiliteit een belangrijke rol. Dat is de mate van ongevoeligheid
PRINTPLATEN 245 voor elektromagnetische straling. Afscherming van componenten of complete
printplaten kan noodzakelijk zijn. Ook statische elektriciteit is een bron waar elektronica tegen
beschermd moet worden. MOS en CMOScomponenten zijn zeer gevoelig voor statische ontladingen
of elektrische velden die deze com ponenten kunnen beschadigen. Het behandelen van
componenten al dan niet op een printplaat vraagt speciale voorzorgsmaatregelen. In module 5 wordt
dit onderwerp uitvoerig behandeld. De kopersporen worden meestal vertind om oxidatie van het
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller klaasroois. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60434 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now