Dit is een samenvatting voor het vak Sociaal recht, gedoceerd in de derde bachelor handelswetenschappen. De samenvatting is gebaseerd op het boek en slides notities uit de les.
Deel 1: Inleiding ...................................................................................................................................................... 4
collectief arbeidsrecht......................................................................................................................................... 5
De collectieve arbeidsovereenkomst – cao .................................................................................................... 5
Vormvereisten CAO ......................................................................................................................................... 7
INstellingen van sociaal overleg .......................................................................................................................... 8
partijen bij collectief arbeidsrecht of ‘de sociale partners’ ............................................................................... 12
Representatieve werknemers- en werkgeversorganisaties .......................................................................... 12
Groep van Tien .............................................................................................................................................. 13
Collectieve arbeidsgeschillen ............................................................................................................................ 14
Deel 2: Arbeidsrecht.............................................................................................................................................. 15
hoofdstuk 1: algemene bepalingen van De arbeidsovereenkomstwet van 3 juli 1978 .................................... 15
Toepassingsgebied van de Arbeidsovereenkomst ........................................................................................ 15
Aangaan van de arbeidsovereenkomst ......................................................................................................... 17
Soorten arbeidsovereenkomsten .................................................................................................................. 18
hoofdstuk 2: inhoud van de arbeidsovereenkomst .......................................................................................... 22
1. Dwingend karakter van de arbeidsovereenkomstenwet .......................................................................... 22
2. Het proefbeding ........................................................................................................................................ 22
3. Het concurrentiebeding ............................................................................................................................ 23
4. Het scholingsbeding .................................................................................................................................. 25
5. Verboden bedingen ................................................................................................................................... 26
hoofdstuk 3: uitvoering van de arbeidsovereenkomst ..................................................................................... 26
1.Verplichtingen van beide partijen .............................................................................................................. 26
2. Verplichtingen van de werknemer ............................................................................................................ 27
3. Verplichtingen van de werkgever.............................................................................................................. 27
4. Aansprakelijkheid van de partijen ............................................................................................................. 27
Hoofdstuk 4: schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ......................................................... 28
1. Het begrip schorsing ................................................................................................................................. 28
2. Overmacht ................................................................................................................................................. 29
3. Het gewaarborgd dagloon ......................................................................................................................... 30
4. ARbeidsongeschiktheid ............................................................................................................................. 30
5. Jaarlijkse vakantie ..................................................................................................................................... 34
6. Zwangerschaps- en bevallingsrust ............................................................................................................ 34
7. Kort verzuim / klein verlet ......................................................................................................................... 35
1
, 8. Loopbaanonderbreking en tijdskrediet ..................................................................................................... 36
9. Verlof om dwingende redenen ................................................................................................................. 39
10. Andere schorsingen................................................................................................................................. 39
Hoofdstuk 5: jaarlijkse vakantie ........................................................................................................................ 39
1. algemene principes ................................................................................................................................... 39
2. Vakantieduur voor arbeiders .................................................................................................................... 40
3. Duur van de vakantie voor bedienden ...................................................................................................... 40
4. Met arbeid gelijkgestelde dagen ............................................................................................................... 40
5. Vakantiegeld voor arbeiders ..................................................................................................................... 40
6. Vakantiegeld voor bedienden ................................................................................................................... 41
7. Jeugdvakantie en seniorvakantie .............................................................................................................. 41
Hoofdstuk 6: einde van de arbeidsovereenkomst ............................................................................................ 42
1. Algemene (civielrechtelijke) wijzen van beëindiging ................................................................................ 42
2. Wederzijdse toestemming ........................................................................................................................ 42
3. Overmacht ................................................................................................................................................. 43
4. Ontbindend beding ................................................................................................................................... 44
5. AFloop van de termijn of voltooiing van het afgesproken werk ............................................................... 45
6. Overlijden van een an de partijen ............................................................................................................. 45
7. Arbeidsrechtelijke wijzen van beëindiging: ‘ontslag’ en ‘opzeg’ ............................................................... 46
schema: Opzeggingstermijnen - Opzegging door de werknemer ............................................................... 52
8. Ontslag wegens dringende reden ............................................................................................................. 53
9. ONregelmatige beëindiging met betaling van een beëindigingsvergoeding ............................................ 55
10. Motivering van het ontslag en kennelijk onredelijk ontslag ................................................................... 59
Hoofdstuk 7: Reglementering van de arbeid .................................................................................................... 61
1. ARbeidsduur .............................................................................................................................................. 61
2. overwerk ................................................................................................................................................... 63
3. gewaarborgde vrije dagen ........................................................................................................................ 63
4. loon ........................................................................................................................................................... 64
deel 3: socialezekerheidsrecht .............................................................................................................................. 65
Hoofdstuk 1:inleiding tot de sociale zekerheid ................................................................................................. 65
1. wat is sociale zekerheid ............................................................................................................................. 65
2. kenmerken van de sociale zekerheid ........................................................................................................ 66
3. overzicht sociale zekerheid (niet ambtenaren) ......................................................................................... 66
4. structuur van de rsz ................................................................................................................................... 67
5. sociale zekerheid werknemers .................................................................................................................. 68
6. sociale zekerheid zelfstandigen ................................................................................................................ 71
hoofdstuk 2: Arbeidsongevallen en beroepsziekten ......................................................................................... 73
Het sociaal recht bestaat uit twee belangrijke delen:
- Arbeidsrecht
o Betreft de juridische verhouding tussen WN en WG (private werkgever)
o Ondergeschikte band
o Arbeiders (geen ambtenaren)
- Sociaal zekerheidsrecht
Kenmerken van het arbeidsrecht:
- Privaat recht
- Dwingend ten voordele van werknemers:
o De wetgever gaat er bijna altijd van uit dat de werknemer in een zwakkere positie staat dan
de werkgever, vandaar dat het dwingend is ten voordele van werknemer.
▪ Voorbeeld: Werknemer zou verleid kunnen worden om voorwaarden te accepteren
om zijn werk niet te verliezen, zoals het geval kan zijn bij een alleenstaande moeder.
o Men mag ook niet afwijken van de rechten die aan de werknemers zijn toegekend, nl. geen
rechten verminderen en geen plichten verzwaren.
▪ Voorbeeld: Minimumloon, is een absoluut minimum waar men niet van mag
afwijken. Stel dat de werknemer al 3 jaar lang werkt aan een loon lager dan het
minimumloon, dan ook is het niet geldig, ook al is het contract geldig gesloten.
o Men mag wel afwijken ten voordele van de werknemer!
▪ Voorbeed: een werknemer die in 2016 een heel jaar voltijds heeft gewerkt, zal in
2017 recht hebben op 20 dagen vakantie. Dit kan je niet verminderen, maar wel
vermeerderen met bijkomende vakantiedagen.
- Verspreid over verschillende bronnen :
o wetgevende tussenkomsten
o grote inbreng van de sociale partners
- Hoofdzakelijk federale bevoegdheid
- Relatief jong recht, maar met sterke groei
- Toepassingsgebied : werknemers en werkgevers
o Het is niet van toepassing op zelfstandigen en statutaire tewerkstelling!
De rechten worden bepaald door akkoorden die worden gemaakt tussen de sociale partners: vakbonden (WN)
en werkgeversbonden (bv VBO). Bv recht op een fietsvergoeding? Er is geen wet, decreet, … van de nationale
overheid, maar je vind het wel in akkoorden die gesloten zijn tussen de sociale partners.
Op niveau van de onderneming, bedrijfstak / sector en nationaal moeten de vakbonden van WG en WN elkaar
regelmatig zien en praten over het arbeidsrecht en de arbeidsvoorwaarden die gelden binnen de verschillende
niveaus (de overheid helpt daarbij).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mldsmet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.