HFDST I PSYCHOLOGIE ALS WETENSCHAP
1. Kenmerken van wetenschap
Psychologie is een wetenschap. Elk mens is immers zelf het onderwerp van het onderzoek.
domein
Elke wetenschap heeft een domein. Bij psychologie is dat de mens. Zowel zijn innerlijke
psyche als zijn gedragingen. Maar ook zijn interactie met de context.
De behavioristen: bestudeerden observeerbare gedrag
Cognitieve psychologen: problemen proberen verklaren vanuit de hinderlijke denkpatronen,
het denken als domein
Psychologen binnen systeemdenken: onze communicatie onder de loep
Freud:
Grondlegger klinische psychologie
Niet wetenschappelijk genoeg
Weense dokter met theorie, onderwerp seks
Psychoanalyse
Darwin:
De aard kan agressief zijn en empatisch
De evolutiepsychologie
Gedrag van mensen bestuderen in licht van evolutie
Hypothesen en theorieën
Een theorie opgebouwd uit: getoetste stellingen en inzichten
Een hypothese: wetenschappelijke stelling die nog niet bewezen is
Deze twee hangen samen met een bepaald gebied van de werkelijkheid
Systematische en hiërarchische ordening:
Bv: is er een invloed op studiesucces vanuit familie?
Reductie
Elke wetenschap is vereenvoudiging van de totale werkelijkheid.
kracht van wetenschap ligt in isoleren deelsystemen. We proberen het bewustzijn te
verklaren door het te vertalen naar fundamentele deelfacetten.
Bv: H2O, water is zoveel meer dan reductie H20, niemand heeft ooit H20 gedronken of erin
gezwommen.
,We moeten ons beperken tot de analyse van de deelsystemen, zoals het waarnemen van
uitgestoten geluiden, en de totaliteit ontglipt ons.
Elke psychologische theorie faalt sowieso als ze een individuele mens willen beschrijven en
verklaren.
Intersubjectieve overeenstemming
= iets geldig of waar is voor een groep mensen onderling
Bv: god, ufo’s
Het is niet omdat een grote groep mensen in ufo’s gelooft dat ufo’s ook bestaan.
Inter: tussen
Intra: binnen in een dezelfde persoon
Wetenschap streeft naar intersubjectieve overeenstemming tussen diegenen die zich aan
wetenschappelijke spelregels houden.
Betrouwbaarheid van psychologische kennis= relatief en geen absoluut begrip
Voordeel van dergelijke vaktermen: precies omschreven, een economische en efficiënte
communicatie mogelijk maken
Voortgang
Elke wetenschap evolueert.
Paradigma: is een stelsel van met elkaar samenhangende wetenschappelijke visies,
theorieën, begrippenkaders en onderzoeksmethoden. Iedereen verdient een volwaardige
plek in de samenleving.
Paradigma’s volgen zich op en de overgangen ertussen zijn bruusk.
!! cyclische voortgang
Kritisch
Men vraagt zich af of het verzamelde feitenmateriaal niet gekleurd is door subjectieve
vooronderstellingen en verwachtingen.
Wetenschappelijk forum voorgelegd omdat ze niet honderd procent objectief kunnen zijn.
De methodologie: de discipline die omschrijft aan welke spelregels moet worden voldaan om
tot betrouwbare wetenschappelijke kennis te komen.
Behaviorisme enkel strenge wetenschappelijke methodologie en kiest ervoor om enkel te
bestuderen wat objectief observeerbaar is.
1) Mensenkennis
Mensenkennis vs wetenschappelijke psychologische kennis
Mensenkennis heeft iedereen. Wetenschappelijke kennis is verkregen via strikte
onderzoeksmethoden.
Betrouwbaar
Nauwkeurig
Abstract
Dan algemene mensenkennis.
Mensenkennis is:
Subjectief
Waardegeladen
Cultuurgebonden
Niet noodzakelijk universeel
3.2 Niet-psychometrische methoden
Geen strikte statistische of cijfermatige onderbouw. Geen statistieken voor nodig
, Observatie
= een fundament voor de psychologie
Specifieke manier van observeren: participerende observatie.
Men zal in de psychologie systematisch waarnemen en registreren.
Introspectie
= naar binnen kijken
De persoon kijkt als van op een afstand naar zijn eigen gedachten, gevoelens, verlangens,
motieven en gedragingen.
Het is een vorm van innerlijke zelfwaarneming.
Interview
Meer of minder gestructureerd
Een valkuil is het stellen van suggestieve vragen en projectie, waarbij de eigen gedachten
aan de geïnterviewde toegeschreven worden.
Anamnese
= studie van de ontwikkeling van een bepaalde problematiek, karaktertrek
Men tracht te achterhalen welke gebeurtenissen in het verleden van invloed kunnen
geweest zijn.
Het is altijd subjectief, door de persoon zelf.
Gevalstudie of casestudy
Samenbrengen van alle materiaal en informatie die we hebben.
Intensieve bestudering van één praktijkgeval. Globaal inzicht in een gegeven problematiek.
Multidisciplinaire benaderingswijze:
- Medische gegevens
- Anamnese
- Vragenlijsten
- Interview
- Testuitslagen
Voordelen:
- Diepgaande en gedetailleerd
- Verkennen thema
Nadelen:
- Resultaten niet zomaar te veralgemenen
Projectieve technieken
= persoon schrijft eigen karaktertrekken, emoties en motieven toe aan iets of iemand buiten
zichzelf, volledig of grotendeels onbewust.
- Ongestructureerd betekening loos materiaal
- Projectieve testen
Thematische apperceptie test / children apperception test
Roschachtest
- Projectie bruikbaar bij diagnostiek en therapie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emiliedewilde04. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.