Summary
Samenvatting - Grondslagen van het (straf)recht
- Course
- Institution
Alles vh eerste semester
[Show more]
Seller
Follow
evyclaeys1209
Content preview
De grondslagen van het strafrechtWat is recht?:
Definitie? =Geen universele definitie
▪ Contingent afhankelijk van tijd en ruimte
• Vorm
• Functie -> vroeger meer gericht op religieuze waarden
▪ Focus: Belgisch statelijk recht
• Poging: gedragsvoorschriften waarvan de staat de afdwinging kan verzekeren
Gedragsvoorschriften waarvan de staat de afdwinging kan verzekeren -> kan regels
afdwingen in het recht = beleefdheidsregels worden niet afgedwongen door de staat
o Gedragsvoorschriften/rechtsregels (aan elke rechtsregel hangt een sanctie)
▪ Gebod/verbod
▪ Recht (geheel aan instellingen) is een zeer specifiek jargon en bepalend voor wat
we aanzien als recht.
▪ Ook: jargon, methode, geheel instellingen…
o Kan afdwingen
▪ In tegenstelling tot kaartregels
▪ Sanctie als overtreden
▪ Is een sanctie een reden waarvoor we geen misdaad plegen?=Niet noodzakelijk
maar kan het wel zijn
Werkdefinitie:
Min of meer samenhangend geheel (A) van waarden, begrippen en gedragsvoorschriften
waaraan van overheidswege opgelegde, minstens van overheidswege erkende, sancties
kleven (D), die langs (evenzeer genormeerde) instellingen (B) kunnen worden afgedwongen
en waarvan de bedoeling is de orde in de samenleving te organiseren, te handhaven of te
herstellen (C). -> niet vanbuiten kennen maar wel begrijpen
Min of meer samenhangend geheel:
Opbouw:
- Ordelijk geheel van regels
- Veroordeling huiselijk geweld kan invloed hebben op burgerlijk recht bij een
scheiding
Logica:
- Deeltjes sluiten mooi op elkaar aan
,Van waarden, begrippen, gedragsvoorschriften en instellingen
Waarden aan de basis
- Geen pasklare oplossing om van waarde naar regel
- We respecteren een eigendom van iemand
- We leggen verschillend ethische waarde aan de basis van de rechtregels
- Evenwichtsoef. tussen waarden die we willen beschermen
Concrete begrippen
- Betekenis afhankelijk van onderliggende waarden
- Vak- en volkstaal?
Met de bedoeling de maatschappij te ordenen door gedragsvoorschriften:
Prescriptieve ordening (hoe het zou moeten zijn)
Doel?= We proberen een orde na te streven over hoe iets zou moeten zijn
- Politieke of beleidskeuze
• Codificerende finaliteit= De waarden die aanwezig zijn beschermen in
de wetgeving Bv. Terrorisme
• Modificerende finaliteit = wanneer het recht sociaal wenselijk gedrag
gaat gaan promoten Bv. Seksueel geweld
Regulering vs. Deregulering
Waaraan van overheidswege sancties kleven:
Afdwinging kunnen verzekeren
Sanctie opgelegd door de overheid en uitgevoerd door de overheid -> Overheid komt niet
automatisch tussen -> moet naar vrederechter (Bv. een boom die in de weg staat)
Sanctie erkend door de overheid zonder (automatisch) zelf op te leggen
Geweldmonopolie voor rechtshandhaving
= Geweldmonopolie: enkel de overheid die met geweld mogen handelen
-> enige die met de dwang een sanctie kan uivoeren
,Recht en rechtsstelsels:
Civil law: belgisch, schriftelijk recht
Common law: angelsaksiche, mondelinge recht
- Belgisch statelijk recht
Recht – rechtvaardigheid – juristen en burgers – rechtspraktijk – rechtsbedeling:
Recht v. rechtvaardigheid
o Middel/Doel = Recht wordt gezien als het middel tot iets rechtvaardigheid -> recht is niet
altijd rechtvaardig. Schriftelijk bewijs staat hoger dan mondeling bewijs (veel langer
bewijswaarde) Bv. Getuige
o Rechtspositivisme v. natuurrecht
▪ Rechtspositivisme: geen noodzakelijke link, oorsprong aan de basis
▪ Natuurrecht: onlosmakelijk verbonden, uit het wezen van de mens
Juristen en burgers
o Nemo censetur ignorare legem (niemand wordt geacht de wet niet te kennen) –
rechtsdwaling = wordt niet toegestaan door de rechtbank, je wist niet dat dat niet mocht
Overregulering= zorgt voor grote kloof tussen rechters en burgers omdat alleen mensen
met een master in recht in de justitie kunnen werken.
o Juridische functies
▪ Juristen: advocaat, rechter, notaris, deurwaarder etc.
▪ Leken: jury, assessoren (bijzittende personen)
▪ Mensen geselcteerd obv specifieke vakkennis
Rechtspraktijk
o Wettelijke vs. Werkelijke land
▪ Nood aan interpretatie
▪ Regels moeten geïnterpreteerd worden om te kunnen toepassen Bv. Nieuwe
soorten drugs
Recht vs. Rechtsbedeling
o Recht hebben =/= recht krijgen
▪ Verbod eigenrichting (geweldmonopolie)
▪ Je mag jezelf geen recht verschaffen, moet via de rechtbank Bv. Boom omzagen
-> door geweldsmonopolie
o Rechtspraak of rechtsbedeling = rechtspraktijk s.s.
▪ Sanctie in concreto
, ▪ Fouten mogelijk (gerechtelijke dwaling )
• Hoger beroep
VOORBEELD: Sanda Dia: Bv. kleren verband sanda dia zonder toestemming ouders =>
hoger beroep, deze bekijken zaak opnieuw
Een recht of publiek en privaatrecht?:
1. Twee soorten verhoudingen
Essentie: verticale (relatie tussen burger en iem die openbare orde uitoefent (Overheid)) en
horizontale relaties (tussen 2 burgers)
- Onderscheid niet altijd duidelijk
o Aspecten van publiek en privaatrecht
o Onderscheid afschaffen?
▪ Jurisdictioneel monisme
Notaris = publiek rechtelijke organisatie
Onderscheid niet altijd duidelijk
Bv. wegenwerken waar overheid samenwerkt met privébedrijven (privaat-publieke
samenwerking)
Waarom onderscheid niet afschaffen?
Jurisdictioneel monisme: samenvoegen
Administratieve rechtbanken: publiekrechtelijk
Hoven en rechtbanken: privaatrechtelijk
2. Belang van het onderscheid
- Bevoegdheid rechtbanken
o Administratieve rechtbanken (en strafrechtbanken)
Bv. stadion Club Brugge -> overheid moet vergunning geven en weigert dan
naar ad rechtbank
▪ Verticale relaties: vergunning
o Burgerlijke rechtbanken
Horizontale relaties: burenhinder - > relatie tussen 2 buren dus naar Bu
rechtbank
-> Feestbuur vraagt vergunning voor discotheek. Vergunning aanvechten ? -> naar
administratieve rechtbank
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evyclaeys1209. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now