Summary
Samenvatting H3 - De Eerste Wereldoorlog - geschiedenis havo 3
- Course
- Level
Samenvatting H3 - De Eerste Wereldoorlog - geschiedenis havo 3 - FENIKS - 3.2 t/m 3.7 (behalve 3/6)
[Show more]
Seller
Follow
hanieuw
Content preview
Geschiedenis toets Eerste Wereldoorlog (3.2 t/m 3.5 + 3.7) Feniks – 3 havo3.2 Europa onder spanning
Er zijn 3 oorzaken die rond 1900 zorgden voor spanningen in Europa:
1. Industriële ontwikkelingen = door deze ontwikkelingen was er een grotere groep die
tot de toplaag van de middenklasse behoorde (fabrikanten, handelaren, bankiers,
professoren, artsen etc.). Hadden veel te zeggen, hadden personeel.
Daaronder wel een grote massa arme arbeiders. Hun situatie was wel iets verbeterd
(60 uur per week werken ipv 75, koopkracht was beter, hadden meer ontspanning).
➔ Optimisme
2. Nationalisme =
1870 – 1871: Duitse staatjes (o.l.v. Pruisen) voeren oorlog tegen Frankrijk. Duitse
staatjes wonnen → er werd een Duitse eenheidsstaat gevormd o.l.v. de koning van
Pruisen (keizer Wilhelm I). → HET DUITSE KEIZERRIJK → gevoel van nationalisme.
Negatieve gevolgen voor Frankrijk: veel mijnbouw/industrie in noordoosten werd
Duits. Ook: Fransen moesten Duitsland geld betalen.
Verder: eind 19e eeuw -> uiteenvallen van veelvolkerenstaten →
Turkse Rijk raakte gebieden kwijt -> onafhankelijkheid van Grieken, Servië, Roemenië,
Bulgarije, Oostenrijk-Hongarije en Bosnië.
Oostenrijk-Hongarije veroverde Bosnië.
3. Imperialisme = politiek van streven naar gebiedsuitbreiding door het veroveren of
afhankelijk maken van andere landen of streken.
Rond 1900: Duitsland was machtig land, sterke industrie. Keizer Wilhelm II wilde
alleen nog meer. Duitsland moest een koloniale macht worden. Frankrijk en Groot-
Brittannië hadden toen ook veel koloniën, dus waren bang voor die grote macht
Duitsland.
Daarnaast: sterk gevoel van militarisme in alle Europese landen. Landen gingen
zichzelf bewapenen -> bewapeningswedloop : grote mogendheden gingen steeds
meer en steeds sterkere wapens maken.
Bondgenootschappen:
Driebond → Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië.
Triple Entente → Frankrijk, Rusland + Groot-Brittannië die afspraken maakte met hen.
1
, Tweefrontenoorlog = Duitsland was bang dat zij aan 2 kanten zouden worden aangevallen,
vanuit het oosten door Rusland en vanuit het westen door Frankrijk.
Schlieffenplan = plan van Duitsland (o.l.v. generaal Von Schlieffen) om tweefrontenoorlog te
voorkomen. Hoe wilde hij dit gaan doen?
Rusland zou 6 weken nodig hebben om legers naar Duitsland te brengen. In die 6 weken
wilde Duitsland eerst Frankrijk veroveren om daarna tegen Rusland te kunnen vechten.
Omdat de grens bij Frankrijk te sterk was, wilde Duitsland via het noorden aanvallen (via
België, Luxemburg en Nederland). Dus eerst 40 dagen Frankrijk killen en daarna in 2 dagen
met de trein naar het oosten om de Russen op te wachten.
3.3 van moordaanslag naar wereldoorlog
Rond 1910: iedereen verwachtte oorlog (om hiervoor genoemde ontwikkelingen).
28 juni 1914: aanslag op Franz Ferdinand (kroonprins Oostenrijk-Hongarije)
Hij bezocht Sarajevo, hoofdstad Bosnië. Dit land was in handen gekomen van O-H.
In Bosnië woonden ook veel Serviërs. Veel Serviërs + overheid Servië vonden dat Bosnië bij
Servië hoorde.
Terroristische beweging De Zwarte Hand (in de persoon van Gavrilo Princip) uit Servië
pleegden aanslag op Ferdinand en zijn vrouw.
Daarna: regering O-H eisten dat zij met veel soldaten onderzoek mochten doen in Servië
naar de dood van Ferdinand. Maar dat stond Servië niet toe. O-H verklaarde de oorlog aan
Servië.
Wie sloot zich aan bij wie?
Duitsland steunde O-H
Rusland ging Servië steunen, Frankrijk steunde Rusland, Groot-Brittannië later ook.
Duitsland verklaarde vervolgens de oorlog aan Frankrijk en Rusland. Duitsland viel toen
België en Luxemburg binnen (volgens het Schieffenplan). Nederland werd toch NIET
aangevallen, omdat er een wijziging was in het plan.
Groot-Brittannië ging ook meedoen, want zij kwamen op voor de Belgen en Luxemburgers
die er niets mee te maken hadden (neutraal) maar wel in een oorlog betrokken raakten.
START GROTE OORLOG -> Eerste Wereldoorlog.
Duitsland dacht Frankrijk zo verovert te hebben. Ze maakten immers gebruik van nieuwe
technieken:
• Spoorwegen, vrachtwagen om snel te vervoeren
• Telefoons voor communicatie
• Vliegtuigen voor verkenning/bommen werpen – kanonnen.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanieuw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now