Samenvatting
Virologie en Parasitologie [TLSC-VIRPAR5V-13_1_V]
Parasitologie
, Page 2 of 54
Contents
Les 1a: Parasieten algemeen......................................................................................................................... 4
Inleiding................................................................................................................................................................4
De eigenschappen/definitie van parasieten en parasitaire infecties bij de mens..............................................7
De plaats van parasitaire infecties binnen de infectieziekten.............................................................................7
De taxonomische plaats van parasieten in het dierenrijk onderverdeeld in protozoa, helminthen en
arthropoda...........................................................................................................................................................8
De soortnamen van medisch belangrijke parasieten en de specifieke morfologische en fysiologische
kenmerken...........................................................................................................................................................8
Het vóórkomen van parasitaire infecties in Nederland en in de wereld en de begrippen endemische- en
importinfecties; prevalentie, morbiditeit en mortaliteit.....................................................................................9
De specifieke transmissieroute van parasieten en de begrippen porte-d’entree, milieu, tussen- en
eindgastheer........................................................................................................................................................9
De parasiet-gastheer interactie in relatie tot pathogeniciteit.............................................................................9
Immunopathologische reacties op parasitaire infecties.....................................................................................9
Levenscyclus van de parasiet als hulp bij de diagnose......................................................................................10
Technieken en protocollen voor de parasitologische diagnostiek....................................................................10
Bestrijding van parasieten en preventie van parasitaire infecties....................................................................13
Les 1b: Bloedprotozoa................................................................................................................................. 13
Les 2a: Bloed een weefselprotozoa.............................................................................................................. 18
Toxoplamsa gondii.............................................................................................................................................18
Leishmania donovani, tropica, brasiliensis........................................................................................................20
Tryponasoma brucei..........................................................................................................................................21
Les 2b: Darm en urogenitale protozoa......................................................................................................... 24
Entamoeba Histolytica.......................................................................................................................................25
Giardia lamblia, intestinales, duodenalis...........................................................................................................27
Darm-protozoa (eencelligen): Dientamoeba.....................................................................................................28
Darm-protozoa (eencelligen): Cryptosporidium................................................................................................29
Urogenitale protozoa (eencelligen): Trichomonas............................................................................................30
Les 3: Nematoden....................................................................................................................................... 31
Strongyloides stercoralis....................................................................................................................................32
Ascaris lumbricoides (spoelworm).....................................................................................................................33
Toxocara spp. (spoelworm)................................................................................................................................34
Mijnwormen.......................................................................................................................................................34
Ancylostoma brasiliense (mijnworm van hond of kat)......................................................................................35
Trichuris trichiura (zweepworm).......................................................................................................................35
Enterobius vermiculairs (priemworm of aarsmade)..........................................................................................36
(feces)diagnostiek..............................................................................................................................................37
Les 1a: Parasieten algemeen
Inleiding
Tabel 1: Een aantal termen die gebruikt worden bij parasitaire infecties.
Term Uitleg
Parasitologie De kennis over (de leer van) parasieten en parasitaire infecties.
Gastheer De gastheer is het organisme waarin of waarop de parasiet leeft. De parasiet kan tijdens
zijn levenscyclus van gastheer wisselen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen parasieten
die maar één gastheersoort parasiteren (monoxeen) en parasieten die van gastheersoort
kunnen wisselen (heteroxeen, bijvoorbeeld de lintworm Taenia saginata die voor de
levenscyclus afhankelijk is van zowel de mens als het rund). Daarnaast wordt er een
onderscheid gemaakt tussen gastheren waarin de ongeslachtelijke vermenigvuldiging van
de parasiet plaats vindt (tussengastheer) en gastheren waarin de geslachtelijke
vermenigvuldiging/ontwikkeling van de parasiet plaats vindt (eindgastheer).
Een groot aantal parasieten, die de mens infecteren worden ook aangetroffen in andere
dieren. Deze dieren (gastheren) kunnen daarom optreden als infectiebron voor de mens;
we spreken dan van reservoir gastheren.
Transmissie Overdracht (transmissie) van parasieten van de ene gastheer naar de andere kan op
verschillende manieren plaatsvinden. Bijvoorbeeld door direct (lichaam)contact tussen
de gastheren (bijvoorbeeld bij vlooien, mijten, luizen), door het eten van vlees
(bijvoorbeeld lintwormen) of vruchten (bijvoorbeeld vossenlintworm) die parasieten,
larven of eieren van parasieten bevatten, door contacten met huisideren (bijvoorbeeld
Taxoplasma). Een aantal parasieten, voornamelijk protozoën maar ook wormen, worden
overgebracht door ongewervelde dieren, zoals muggen, vliegen en teken. Deze worden
de vectoren
van de parasiet genoemd.
Vectoren Ongewervelde organismen zoals muggen, vliegen en teken, die zorgdragen voor de
overdracht (transmissie) van de parasiet van de ene mens naar de andere.
Levenscyclus De hele cyclus van vermingvuldiging en (a)seksuele voortplanting van de
parasiet in de verschillende gastheren en de transmissie tussen deze gastheren.
Prepatente De prepatente periode van een infectie is de tijd dat een parasiet aanwezig is in de
periode gastheer, voordat een parasiologisch bewijs van de aanwezigheid van de parasiet
gegeven kan worden. Dit is bijvoorbeeld de periode tussen het infectiemoment en het
tijdstip dat wormeieren in de ontlasting verschijnen of dat parasieten in het bloed
worden gevonden.
Zoönose Een parasitaire infectie van zoogdieren, waarbij de mens als gastheer kan optreden.
Zoogdieren vormen het reservoir van waaruit de mens geïnfecteerd
raakt.
Commensaal Een parasiet waarvan de gastheer geen (aantoonbaar) nadeel van ondervindt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lindecox. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.55. You're not tied to anything after your purchase.