Burgerlijk recht
= regelt de essentiële verhoudingen tussen de burgers onderling en bevat de algemene en essentiële begrippen
van het recht. Het kan onderverdeeld worden in het familierecht en het vermogensrecht
• Familierecht
= bevat de regelingen die inherent zijn aan de persoon zoals naam, nationaliteit, bekwaamheid alsook
de regels m.b.t. de familiale verhoudingen tussen personen zoals huwelijk, afstamming, ouderlijk
macht en regels m.b.t. het familiaal vermogensrecht
• Vermogensrecht
= regelt de betrekkingen tussen rechtssubjecten en goederen (zakenrecht) of tussen rechtssubjecten
m.b.t. goederen (verbintenissenrecht)
BASISBEGRIPPEN FAMILIERECHT
PERSONENRECHT
1. Begrip persoon of rechtsperoon
Een persoon of een rechtssubject
= elk wezen, hetzij fysiek of juridisch, dat geacht wordt rechten en plichten te kunnen hebben
• ≠ dier = rechtsobject
Rechtsbekwaamheid
= de geschiktheid om drager van rechten en plichten te zijn
Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijke personen en rechtspersonen
• Natuurlijke personen
= Alle mensen
o De mens is een rechtssubject van geboorte tot dood
o Soms: ook een verwerkt, ongeboren kind
§ Vb. erfrecht
• Rechtspersonen
= zijn abstracte juridische constructies die door of krachtens een wet of een decreet zijn opgericht
o Beschikken over een zelfstandig vermogen, rechten, plichten en doelstellingen
o Ze zijn strafrechtelijk aansprakelijk
o Nemen als rechtssubjecten deel aan het rechtsverkeer maar geniet niet van familierechten
o Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke rechtspersonen
§ Publiek: de federale staat, gewest, provincie, VRT, …
§ Privé: vennootschappen, vzw, VUB
2. Attributen van persoonlijkheid
= geheel van kenmerken die toelaten een persoon in familie en maatschappij te identificeren
Naam
= woord waarmee een persoon geidentificeerd wordt in de maatschappij
• Er zijn specifieke regels die bepalen hoe de naam wordt verkregen en kan worden gewijzigd:
, o Artikel 335 BW bepaalt dat het kind naar keuze de naam draagt van de vader, de moeder of
van beide in een vrij gekozen volgorde
§ Bij gebrek aan keuze draagt het kind de naam van beide ouders in alfabetische
volgorde
o Niemand mag publiekelijk een andere naam of andere voornamen dragen dan de namen die
vermeld zijn in zijn akte van geboorte
o De ambtenaar van de burgerlijke stand mag in de akte van de geboorte geen voornamen
opnemen die aanleiding geven tot verwarring die dan het kind of derden kunnen “schaden”
o Volgens bepaalde procedures kan er wel van namen en voornamen veranderd worden
• Ook rechtspersonen hebben een naam, de maatschappelijke benaming die een bijzondere
rechtsbescherming geniet
Geslacht
• Aanpassing van de registratie van het geslacht is mogelijk
o Een meerderjarige persoon kan zich wenden tot de ambtenaar van de burgerlijke stand, de
persoon moet dan verklaren dat hij de overtuiging heeft dat het geslacht dat vermeld staat op
de geboorte akte niet overeen stemt met zijn innerlijke beleefde genderentiteit.
o De ambtenaar voert een onderzoek omtrent die overtuiging
§ Positief: Dan zal de persoon voor de tweede keer moeten verschijnen voor de
ambtenaar van de burgerlijke stand die dan een akte zal opnemen waarbij de gender
wordt aangepast
o Dit steunt op het beginsel van zelfbeschikking
= recht op eigen keuze en zelfstandigheid
Nationaliteit
= de juridische band tussen een persoon en een staat en die wederzijdse rechten en plichten veroorzaakt
• Belgische nationaliteit wordt verkregen door:
o Afstamming
o Adoptie en toekenning
o Nationaliteitsverklaring
= geboorte in België of 5/10 jaar wettelijk verblijf en bijkomende voorwaarden
o Naturalisatie
§ Door uitstraling van België = aan België buitengewone diensten bewezen (sporters)
§ Erkende staatloze (2 jaar)
• Het kan ook worden verloren of herkregen
Woonplaats
= Is de plaats waar men zijn hoofdverblijf heeft gevestigd en geacht wordt aanwezig te zijn voor het uitoefenen
van zijn rechten en het vervullen van zijn plichten
• Wordt gekenmerkt door eenheid van bestendigheid
• ≠ woning of verblijfplaats (plek waar je ingeschreven bent)
• Voor rechtspersonen is de woonplaats de maatschappelijke zetel, dat is de administratieve hoofdzetel
van waaruit de rechtspersoon werkelijk wordt geleidt
• ≠ woonplaats strafrecht (plek van privacy)
Handelingsbekwaamheid
= geschiktheid om de rechten en plichten die men heeft zelf uit te oefenen, zonder tussenkomst van derden
(≠ rechtsbekwaamheid)
• Minderjarigen, geesteszieken, beschermde personen, … hebben geen of slechts beperkte
handelingsbekwaamheid en moeten derhalve vertegenwoordigd of bijgestaan worden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller awamariedg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.03. You're not tied to anything after your purchase.