Hoorcollege aantekeningen Sociale Psychologie deel 2
38 views 0 purchase
Course
Sociale Psychologie
Institution
Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Book
Social Psychology
Hoorcollege aantekeningen van het vak Sociale Psychologie voor deeltentamen 2. Het gaat om de hoofdstukken 9 tm 14. Colleges werden gegeven door Voskens.
Voorbeelden sociale normen:
- Groep-specifiek
- Cross-culturele eigenschappen
Hoe kennen we die normen?
- Prescriptieve (injunctieve) normen: expliciete (wetten) en/of impliciet (ongeschreven)
- Descriptieve normen: wat anderen denken, voelen en doen
- Dus: wat doen mensen (descriptief) versus wat zouden mensen moeten doen
(prescriptief/injuctief)
Ontstaan van sociale normen:
- Mensen worden beïnvloed door de ideeën, emoties, en het gedrag van anderen
- Interactie tussen individuen maakt dat hun gedachten, gevoelens en gedragingen meer op
elkaar gaan lijken (bijv. onderzoek Newcomb: studenten gaan meer op elkaar lijken als ze bij
elkaar op de campus zitten (in dit geval werden ze linkser) > je past je aan aan de omgeving
waarin ze zit, zo ontstaan sociale normen
- Deze reflecteren: de geaccepteerde/geprefereerde manieren van denken en handelen in de
betreffende groep
- Kritiek: causaliteit: mensen op campus misschien al meer links georiënteerd
- Autokinetische illusie van Sherif: kijken naar lichtpunt in donkere kamer, lichtpuntje gaat
bewegen > kijken of in de groep de afstand van lichtpuntje bewegen meer bij elkaar liggen
- Resultaten: als ze alleen zijn dan veel verschil, maar in groepsessies (meer dan 1)
samen oordeel geven en dan langzaam naar elkaar toe groeien en het eens worden
met 1 bepaalde afstand
- Conformiteit: week later aan individuen vragen > zelfde inschatting als groep
- De beweging van gedachten, gevoelens en gedrag in de richting van een sociale norm
- Sherif’s studie: ambigue stimulus + bij objectieve stimulus nog steeds conformeren?
- Asch: lengte schattingen > non-ambigue situaties
- Driekwart tenminste 1x verkeerd antwoord, helft ten minste 6x verkeerd, kwart blijft
bij eigen standpunt (dus goede antwoord)
Functies van conformiteit
Informationele invloed (mastery):
- Gedreven door verwachting dat we het eens zijn
- Zie ook false consensus effect (overschatting gedeelde inzichten > wat jij denkt zal iedereen wel
denken)
- Vaak verstandig, je kan wel goed merken wat anderen doen, bijv. kijken naar reviews, anderen
volgen bij gevaar
- Treedt vooral op wanneer: situatie is ambigue (wat wordt er van je verwacht), onzeker over
jezelf, grotere aantallen (werkelijk of verbeeld)
- Validering eigen oordeel: sneller conformeren bij hoger aantal anderen dat een incorrect
antwoord geeft (Asch)
Normatieve invloed (connectedness):
- Erbij willen horen, niet geridiculiseerd
- Angst voor ridiculisering en de pijn van uitsluiting
- Onderzoek Eisenberger et al: ‘ostracism’ > frisbee gooien met anderen, op een gegeven moment
kreeg hij geen frisbee meer en voelde hij zich uitgesloten > onderzoek op computer met
zogenaamd andere mensen, op een gegeven moment krijg jij geen bal meer, wordt
, buitengesloten > hetzelfde gebied in hersenen geactiveerd bij echte pijn
- Williams: gevolgen van uitsluiting: heftige emoties zoals verdriet en boosheid, lagere zelfwaarde,
lager gevoel van ergens bijhoren, lagere gevoelens van controle, lagere gevoelens van betekenis
> niet afhankelijk van persoonlijkheid, iedereen vindt het vervelend
Conformiteit:
- Conformeren niet oer se intern: publiek (alleen maar zeggen, eigenlijk vind je het niet),
voornamelijk normatief
- Internalisatie/acceptatie: privé en publiek, zowel informationele als normatieve invloed
- Opgelegde conformiteit: bijv. kledingvoorschriften van je werk, zelf kiezen dat je bij een groep
wilt horen (hipsters) > heeft te maken met gedeelde attitudes
Consensus vorming binnen groepen
Referentiegroepen: conformeren we naar iedereen?
- Voor eenvoudige vaardigheden: iedereen
- Voor complexe vaardigheden: vergelijkbare anderen
- Voor sociale, persoonlijke oordelen: “soortgenoten”
We conformeren naar relevantie referentiegroepen
- Hoe groter het aantal gedeelde kenmerken, hoe meer identificatie, hoe groter de cohesie, hoe
groter de impact van de groep
Functionaliteit referentiegroep:
- Bij de bepaling van toekomstig gedrag > laat je je kinderen inenten, toch maar meedoen aan
postcodeloterij > kijken naar anderen in je omgeving
- Bij de validering van eerder gedrag/prestaties > als je een 6 haalt is het slecht, maar als iedereen
lager heeft dan een 6 dan is het goed
Hoe ontwikkelen normen zich binnen groepen?
- Zoeken naar compromis: als de groep verdeeld is, maar ook in balans > groepen bewegen naar
elkaar toe (bij consensus/compromis)
- Polarisatie: bij al een bestaande voorkeur > bijv. van neutraal naar positief > je praat met
mensen in de groep die het al een goed idee vinden, dan jij ook sneller
- Verklaring polarisatie:
1 Bij oppervlakkige informatieverwerking:
- Consensus is al genoeg voor overreding
- We willen nog beter de norm van de groep vertegenwoordigen
2 Bij systematische informatieverwerking:
- Meerderheidsargumenten zijn talrijker
- Sneller gedeeld want weinig weerwoord
- Worden vaak met meer overtuiging gebracht
Extreme polarisatie leidt tot sterke conformiteit > voorbeelden: cohesieve groepen die onder
tijdsdruk beslissen (groupthink), terroristische cellen, sektes
Sektes:
- Definitie: aanhangers van (met name godsdienstige) gezindheid die op punten afwijkt van een
meer oorspronkelijke bron
- Groeperingen die zich afsplitsen van een kerngemeenschap op grond van afwijkende
opvattingen over een geloofspunt
- Kenmerken:
- Duidelijke leiderschapsstijl: autoritair, dominant, charismatisch
- Zelfbenoemde leiders: met messias-kenmerken
- Hiërarchische organisatie: met favorieten van de leider
- Grote afstand tot de buitenwereld: letterlijk geografisch isolement, figuurlijk geestelijk
, isolement
- Informationeel en normatief: nieuwe ultieme oplossing voor al je levensproblemen of
‘kwaad op aarde’, geeft mensen een sterk gevoel ergens bij te horen
- Grote controle over gedrag van leden: ultieme conformiteit aan de normen in 7 stappen
- Stapsgewijze gedragscontrole
1 Voorbereiding ‘vergroten kwetsbaarheid’ en onzekerheid, bijv. heel weinig slaap
2 Controle over sociale omgeving, tijd, vergroten afhankelijkheid (geen eigen geld/eten)
3 Blokkeer afwijkende informatie, zoals meningen, contact met buitenaf
4 Vergroot twijfel over centrale waarden, normen, zelfbewustzijn, etc
5 Reduceer persoonlijke macht en controle, vergoot hulpeloosheid en afhankelijkheid
6 Gebruik sterke negatieve, emotionele ‘arousal’ als straf (vernedering, reduceer status, angst)
7 Intimidatie bij afwijkend gedrag/denkwijze
- Mechanismen: kwetsbare individuen, isolatie (geen sociale verificatie/steun), extreme
groepsdruk, dreigingen met uitsluiting, bemoeilijken uittreding
- Voorbeelden: Heaven’s Gate, sekte waarbij ze geloofden in dat de aarde gerecycled werd en ze
van de aarde af moesten > zelfmoord plegen
- Jonestown met Jim Jones, 909 doden
Minderheidsinvloed
Emmeline Pankhurst: sterke invloed gelijke rechten vrouwen in VS > met een kleine groep
vrouwen gevochten voor gelijke rechten (Suffragettes)
Minderheid heeft met name invloed wanneer:
1 Alternatieve consensus wordt geboden:
- Kleine maar groeiende groep
- Onderlinge verstandhouding
- Consistent over tijd
2 De minderheid deel van de ingroup is:
- Door eerst met de meerderheid eens te zijn op (irrelevante) andere onderwerpen
3 Systematisch denken wordt gefaciliteerd als de meerderheid onzeker wordt in eigen overtuiging
4 Dezelfde kracht als meerderheid:
- Bieden van een sociale identiteit
- Invloed via publieke en private acceptatie
- Zowel oppervlakkig als systematisch
Hoorcollege 9 – Hoofdstuk 10
The social self
On being alone:
- People tend to think that being alone fosters self-discovery, contemplation and increased
spirituality > they can discover who they are, determine who they want to be, or recover their self-
esteem
- Conversely, people in complete isolation report fear, insomnia, memory lapses, depression,
fatigue and general confusion
- Being shunned or ostracized from a group causes heightened distress, physical pain, decrease
in self-esteem, more aggression, more pro-social behavior > cyberball taakje
- Our mental abilities seem linked to our capacity to form and sustain relationships
- When given the result of an extensive personality test: ‘the odds are you’ll end up being
alone more and more’, people act more aggressively and perform worse on a cognitive
aptitude test
- Groups are an antidote to loneliness by:
1 Organizing and integrating connections with other individuals
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximeklingers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
