volledige en uitgebreide samenvatting van het van Persoon en Familierecht. Alles wat in de les werd verteld staat er in + aanvullingen met het boek waar nodig. Zelf heb ik er een 17/20 mee gehaald.
Hoofdstuk 1: Wat is personen- en familierecht
De 4 kwadranten Oorspronkelijk samengehouden door het
huwelijk
1) Seks
2) Paarvorming
3) Voortplanting
4) Ouderschap
In die nauwe samenhang zijn barsten en breuken gekomen. De
kwadranten zijn geleidelijk uit elkaar geschoven:
1) Seks & voortplanting uit elkaar
Reden: seksuele revolutie die het voor de vrouw mogelijk
maakte om seks te hebben zonder zich voort te planten.
2) Paarvorming & ouderschap
Paula Marks (denk ik): kreeg in ’70 een buiten echtelijk kind. Dit
kind kreeg niet dezelfde rechten als kinderen die binnen een
huwelijk geboren werden. Ze ging naar EHRM: deze zeiden dat
dit discriminatie is. Hierdoor worden paarvorming & ouderschap
uit elkaar getrokken.
Jaren ’80, ’90 en 2000 Kwadranten trekken zich nog verder
uit elkaar. Voortplanting en ouderschap zijn termen die niet
noodzakelijk met elkaar samengaan. Hetzelfde geld voor seks
en paarvorming.
In welke richting evolueren we nu?
Er zijn personen die zeggen dat paarvorming en ouderschap
toch iets meer naar elkaar toe moeten in de vorm van nieuw
samengestelde gezinnen. Vandaag kijkt het recht nogal
stiefmoederlijk naar nieuw samengestelde gezinnen, hoewel
hiervan vaak een stiefouder de rol van ouder op zich neemt,
wordt die rol door het recht amper erkend.
De kwadranten verschuiven dus voortdurend.
Los van de kwadranten zijn er nog een reeks belangrijke
tendensen:
Emancipatie Emancipatie van bepaalde groepen die vroeger
nogal paternalistisch behandeld werden (vrouwen, kinderen &
gehandicapten).
Individualisering Waarbij er niet meer gewerkt wordt met het
standaard traject, maar waarbij iedereen zijn eigen keuzes in
het leven maakt. Kan niet losgekoppeld worden van een
dalende tendens van de macht van de kerk.
Gaat ook gepaard met toename van de autonomie en de
contractualisering.
De autonomie van de persoon (zelf kunnen beslissen/
beschikken over zijn eigen leven) wordt steeds belangrijker.
Grondrechten Toename van grondrechten in het personen- en
familierecht.
Verfeitelijking Vroeger: Je wordt in een bepaalde categorie
geduwd waarop een bepaald recht van toepassing is (bv.
Minderjarigen). Hiervan proberen ze af te stappen en eerder te
zien waar je toe in staat bent.
Hoofdstuk 2: Personen
1. Waarover gaat het?
Het begrip ‘Persoon’: Algemeen
Wat is een person? Het begrip is niet door de wetgever
gedefinieerd. Er zijn wel onrechtstreekse aanwijzingen in het
BW.
Art. 3.38 BW
Art. 3.35, tweede lid BW
Er is een driedeling gemaakt in het recht tussen voorwerpen,
personen en dieren.
2
,Personen zijn natuurlijke personen of rechtspersonen. Ze
hebben beide rechtspersoonlijkheid (= Ze kunnen deelnemen
aan het rechtsverkeer, het recht legt hun rechten & plichten op,
ze kunnen naar de rechtbank gaan, …)
Ons recht is heel antropocentrisch (= De mens staat aan de top
van de piramide. Ze is het middelpunt van het recht.). Het is
gemaakt door de mens voor de mens.
2 soorten entiteiten kunnen als persoon deelnemen aan de
rechtsgemeenschap: de mensen (natuurlijke personen) en
entiteiten die door en met mensen gecreëerd werden
(rechtspersonen)
De antropocentrische benadering volstaat niet meer in het
recht.
Alle mensen zijn natuurlijke personen, en omgekeerd kunnen
enkel mensen natuurlijke personen zijn.
De mens verschijnt in ons recht voornamelijk in
gedematerialiseerde vorm, dus los van de materie van vlees en
bloed.
Rechtspersoon Elke andere entiteit dan de menselijke
persoon van die het recht een deelnemer aan de
rechtsgemeenschap maakt.
Alle entiteiten behoren tot 1 van de juridische categorieën (ze
vallen er dus nooit buiten of maken deel uit van meerdere
tegelijk)
Hoedanigheid van persoon: komt slechts toe aan mensen en de
door hen gecreëerde entiteiten (wordt een ‘fictieve wil’ aan
toegeschreven)
Voorwerpen & dieren hebben geen bevoegdheden, laat staan
rechten. Ze zijn het voorwerp van rechten van personen.
Ook de (prestaties van) personen kunne het voorwerp zijn van
rechten van personen, zonder tot voorwerp te worden herleid.
Moeten we dieren niet bepaalde rechten en plichten
toekennen? Voor die vraag moeten we terug naar het Oud BW.
Toen was er een tweedeling: personen & voorwerpen. Dieren
3
, stonden er niet in Dieren vallen dus onder voorwerpen voor
het Oud BW
Maar er is een toenemende de – objectivering voor dieren in het
recht.
Gewestmaterie: dierenwelzijn Dieren krijgen een bijzondere
positie
Het nieuw goederenrecht Dieren als een aparte categorie
Art. 3.38 BW
Art. 3.39 BW
Welk recht is dan van toepassing op dieren? Hoe moeten we de
dieren dan juridisch gaan behandelen? Het BW zegt dat de
dieren een aparte categorie zijn en dat ze een
gevoelsvermogen hebben, maar als we er recht op gaan
toepassen is dit hetzelfde recht als degene die we toepassen op
voorwerpen.
Art. 3.39 is dus eigenlijk louter een symbool artikel.
Dieren nemen de positie van een quasi goed in.
2. De natuurlijke persoon
Rechtspersoonlijkheid heb je vanaf je geboorte tot aan je
overlijden.
Opdat een natuurlijke persoon rechtspersoonlijkheid heeft,
moet hij levend en levensvatbaar geboren worden (art. 3.13
BW)
De Geboorte
- Vanaf wanneer krijgt het kind rechtspersoonlijkheid +
administratieve gevolgen
- Statuut van kinderen die doodgeboren worden (nooit
rechtspersoonlijkheid hebben gehad)
- Rechten van het ongeboren kind
KERNBEGRIP: LEVEND & LEVENSVATBAAR
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller imkewaeyenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.20. You're not tied to anything after your purchase.