Ethische kaders – ethisch debat, morele stress en levenseindezorg
1. Ethische keuzes?
Ex: ethische hoe wordt dat geboren? Via trigger geboren op subjectieve manier
Ex: Een ethische keuze wordt voornamelijk gemaakt obv subjectieve achtergronden (fout)
Triggers = (spontane) morele intuïtie – contrastervaring – controverse – ervaring
- Contrastervaringen: buikgevoel, lastig zijn
- Controverse ervaring: (EX) vanuit contrast bv verwondering van een collega over iets denkt en bijsturen van
eigen gedachten (geboren vanuit een relatie)
Systematisch – kritisch beargumenteerd (-> bvb PEM) VS emotioneel/intuïtief
Verankerd vs morele stress (->addendum)
EX: vanuit morele verontwaardigging kunnen we dingen gaan doen die eigenlijk niet oké zijn (=onethisch handelen)
2. Naar een ethisch debat
Vanuit objectiviteit of subjectiviteit:
→Subjectief: persoonlijk goedvinden/eigen overtuiging
→Objectief: juist of fout, 1 (opgelegde) waarheid
- Discussie/reflectie overbodig
= te enge bril
Intersubjectief (= vanuit wie jij bent in gesprek gaan met andere):
→Waardenconflicten
- Owv fundamenteel moreel pluralisme
→Analyse en argumentatie
- Moreel beraad
→Via teamgerichte dia-loog
3. Diverse cirkels van zorg en overleg:
Macro: maatschappelijk niveau
- Bv: comité bio-ethiek
Meso: instellignsniveau
- Bv: ethische commissies ZH
Micro: interpersoonlijk en persoonlijk niveau
- Persoonlijke ethische reflectie
1
1. Ethische keuzes?
Ex: ethische hoe wordt dat geboren? Via trigger geboren op subjectieve manier
Ex: Een ethische keuze wordt voornamelijk gemaakt obv subjectieve achtergronden (fout)
Triggers = (spontane) morele intuïtie – contrastervaring – controverse – ervaring
- Contrastervaringen: buikgevoel, lastig zijn
- Controverse ervaring: (EX) vanuit contrast bv verwondering van een collega over iets denkt en bijsturen van
eigen gedachten (geboren vanuit een relatie)
Systematisch – kritisch beargumenteerd (-> bvb PEM) VS emotioneel/intuïtief
Verankerd vs morele stress (->addendum)
EX: vanuit morele verontwaardigging kunnen we dingen gaan doen die eigenlijk niet oké zijn (=onethisch handelen)
2. Naar een ethisch debat
Vanuit objectiviteit of subjectiviteit:
→Subjectief: persoonlijk goedvinden/eigen overtuiging
→Objectief: juist of fout, 1 (opgelegde) waarheid
- Discussie/reflectie overbodig
= te enge bril
Intersubjectief (= vanuit wie jij bent in gesprek gaan met andere):
→Waardenconflicten
- Owv fundamenteel moreel pluralisme
→Analyse en argumentatie
- Moreel beraad
→Via teamgerichte dia-loog
3. Diverse cirkels van zorg en overleg:
Macro: maatschappelijk niveau
- Bv: comité bio-ethiek
Meso: instellignsniveau
- Bv: ethische commissies ZH
Micro: interpersoonlijk en persoonlijk niveau
- Persoonlijke ethische reflectie
1
