H4 Pluriforme samenleving
4.1 Wat is een pluriforme samenleving?
Een pluriforme samenleving is een samenleving waarin veel verschillen tussen mensen bestaan in
levensstijl, godsdienst en andere cultuurkenmerken.
4.1.1 Wat is cultuur?
Met cultuur worden alle waarden, normen, gewoonten en andere aangeleerde kenmerken die leden
van een groep of samenleving met elkaar gemeen hebben en als vanzelfsprekend beschouwd worden
bedoeld. Waarden en normen zijn de belangrijkste cultuurkenmerken.
Cultuur heeft een socialisatiefunctie: het is een deel van je persoonlijkheid. Ook geeft het een
gemeenschappelijk referentiekader, waardoor mensen elkaar begrijpen en gemakkelijk gedachten en
gevoelens kunnen uitwisselen. Het werkt ten slotte gedragsregulerend: het stuurt het gedrag van
mensen zodat dat geordend en voorspelbaar verloopt.
De dominante cultuur zijn alle waarden, normen, gewoonten en andere cultuurkenmerken die de
meerderheid van de bevolking met elkaar deelt en als vanzelfsprekend wordt beschouwt. Daarin
ontstaan subculturen, daar is sprake van als binnen de groep cultuurkenmerken afwijken van de
dominante cultuur.
4.1.2 Culturele diversiteit
Culturele diversiteit wil zeggen dat er veel verschillende subculturen en levensstijlen bestaan. Deze
diversiteit hangt samen met verschillende factoren:
Woonomgeving
Generatie
Maatschappelijke positie: o.a. opleiding, beroep en inkomen
Gender: bijvoorbeeld met rolpatronen, algemene verwachtingen en opvattingen over hoe
iemand zich hoort te gedragen.
Migratieachtergrond: etnische subcultuur als mensen zich onderling verbonden voelen door
hun land van herkomst en de daarbij horende waarden, normen, gewoonten en andere
cultuurkenmerken.
Godsdienst en levensbeschouwing
4.1.3 Cultuur is dynamisch
Tegenculturen zijn groepen die zich verzetten tegen (delen van) de dominante cultuur en willen
veranderen.
4.1.4 Dilemma van eenheid en verscheidenheid
Sociale cohesie is het gevoel dat je bij elkaar hoort en met elkaar verbonden bent.
4.2 Cultuur en identiteit
4.2.1 Hoe wordt cultuur overgedragen?
Socialisatie is het proces waarbij iemand bewust en onbewust de waarden, normen en andere
cultuurkenmerken van de groep of groepen waar hij bij hoort, aanleert. Door middel van imitatie en
informatie bijvoorbeeld.
Socialiserende instituties zijn groepen en organisaties die specifieke waarden, normen en gewoonten
overdragen.
, De sociale controle is de manier waarop mensen anderen stimuleren of dwingen zich aan de
geldende normen te houden. Dit kan formeel of informeel zijn. Het vindt plaats in de vorm van
positieve en negatieve sancties.
Uiteindelijk leidt socialisatie tot internalisatie: mensen maken de waarden, normen en gewoonten
zich eigen en gedragen zich automatisch zoals hun omgeving van hen verwacht.
Door socialisatie ontwikkelt ieder mens zijn persoonlijke identiteit, oftewel het beeld dat iemand van
zichzelf heeft. Dit hangt samen met je sociale identiteit: het deel van je zelfbeeld dat is afgeleid van
groepen en culturen waarmee je je verbonden voelt.
4.2.2. Waarom verschillen culturen?
Grote vs kleine machtsafstand: mate waarin machtige leden van een groep of samenleving
accepteren dat de macht ongelijk verdeeld is.
Individualisme vs collectivisme: mate waarin individuen zich deel voelen van groepen.
Masculiniteit vs feminiteit: rolverdeling tussen mannen en vrouwen.
Lage versus hoge onzekerheidsvermijding: mate van angst voor de toekomst.
Gericht op de lange termijn vs korte termijn: mate waarin de maatschappij gericht is op de
toekomst of heden.
4.2.3 Oordelen over cultuurverschillen
In de visie van cultuurrelativisme zijn culturen gelijkwaardig aan elkaar en kun je het gedrag van de
leden van een cultuurgroep alleen beoordelen naar de maatstaven van die cultuur.
In de visie van cultuuruniversalisme daarentegen ga je uit va het bestaan van universele waarden die
voor iedereen gelden.
Etnocentrisme is een manier van kijken waarbij de eigen groep wordt gezien als het middelpunt van
alles en alle andere daaraan afmeet.
4.3 Wij en zij
4.3.1 Wat is wij-zij-denken?
Er zijn ingroups en outgroups. Het wij-zij-denken gaat gepaard met stereotypen en vooroordelen.
Iedereen denkt in hokjes. Een stereotype is een vaststaand beeld van een groep mensen die je
allemaal hetzelfde kenmerk of dezelfde kenmerken toeschrijft.
Doordat we categoriseren ontstaan er vooroordelen
4.3.2 Gevolgen van wij-zij-denken
Het gevaar ervan is dat het kan leiden tot discriminatie: het ongelijk behandelen van individuen of
groepen op kenmerken die in de gegeven situatie niet van belang zijn. Dit kan bewust of onbewust
zijn.
Racisme zijn kwetsende en vernederende uitspraken over of discriminatie van mensen op basis van
huidskleur of afkomst. Van institutioneel racisme is sprake als ongelijke behandeling op grond van
huidskleur of afkomt is vastgelegd in regels en procedures van organisaties en in ongeschreven regels,
tradities en gewoonten. Bijvoorbeeld etnisch profileren van de politie.
Xenofobie is als vooroordelen uitlopen op vijandigheid ten opzichte van mensen die niet tot de eigen
etnische groep behoren.
Als tegenstelling tussen twee groepen burgers sterker worden en steeds meer tegenover elkaar
komen te staan, spreken we van polarisatie.
Het stille midden omvat mensen die geen uitgesproken standpunt innemen, twijfelen of een
genuanceerde mening hebben.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nynke06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.73. You're not tied to anything after your purchase.