Summary
Samenvatting Leerdoelen probleem 7
- Course
- Institution
Uitwerking van de leerdoelen van probleem 7 - Inleiding rechtswetenschap - 2023/2024
[Show more]
Seller
Follow
boelefee
Content preview
PROBLEEM 7: Eigen Belang EerstRecht in context, Hoofdstuk 6
John Boffers is bezig met campagne voeren voor de gemeenteraadsverkiezingen. Hierin
kaart hij het probleem aan dat er veel migranten wonen in hun gemeente. Hij wil een
aparte wijk voor migranten i.v.m. overlast en gebrek aan taalvaardigheden. Ook wil hij
dat hun kiesrecht wordt afgenomen. Rechtenstudenten geven hun mening hierover,
Baruch geeft aan dat er sprake is van vrijheid van meningsuiting in onze democratie.
Hier is Alexandra het niet mee eens, volgens haar is er een grens. Zij vindt dat Boffers
vervolgd moet worden en zijn partij verboden.
Leerdoelen
1. Wat zijn de uitgangspunten/ beginselen van democratie?
Democratie betekent in het Grieks ‘de regering door velen’ of anders gezegd de regering
van, voor en door het volk. Een democratie wordt onderscheiden van de oligarchie
(regering van weinigen) en van de dictatuur (regering door een enkeling).
Er wordt onderscheid gemaakt tussen directe en indirecte democratie:
- Directe democratie: dit was vroeger in de Griekse stadstaat, de burgers mochten
direct deelnemen aan de politieke besluitvorming, b.v. het referendum,
burgerinitiatief en internetconsultatie.
- Indirecte (of vertegenwoordigende) democratie: de kern van de democratie
wordt gerealiseerd door middel van een volksvertegenwoordiging, die periodiek
door verkiezingen door de burgers wordt samengesteld.
De vertegenwoordigers moeten over het gebruik van hun bevoegdheden
verantwoording afleggen aan de kiezers.
Minimumeisen aan een democratie:
Procedurele minimumeisen, richten zich op de vorm van besluitvorming
- Stemrecht, oftewel het actief kiesrecht. Dit houdt in dat iedereen het recht heeft
om via vrije en geheime verkiezingen invloed uit te oefenen op de
vertegenwoordigende colleges.
- Het passief kiesrecht, het recht om te participeren, dus om zelf gekozen te
worden in die colleges.
Kiesrecht is terug te vinden in art. 4 Gw. De vertegenwoordigende colleges zijn de twee
kamers van de Staten-Generaal, Provinciale Staten en de gemeenteraad.
- De meerderheidsregel, in politieke besluitvorming geldt dat een meerderheid van
stemmen beslissend is.
Inhoudelijke minimumeisen, voorkomen van ondemocratische doeleinden
, - Het bestaan van politieke grondrechten, iedereen heeft het recht om naar
politieke machtsuitoefening te streven. Bijvoorbeeld de vrijheid van
meningsuiting, de vrijheid van vereniging en de vrijheid van vergadering en
betoging (art. 9 Gw).
- De rechten van minderheden moeten gegarandeerd worden. Zo kan worden
voorkomen dat de meerderheid minderheidsgroepen structureel onderdrukt.
- De controle van besluitvorming, de vertegenwoordigende colleges, zoals de
Tweede Kamer, instrumenten in handen moeten hebben om de regering te
controleren zowel vooraf als achteraf.
2. Wat zijn de uitgangspunten/ beginselen van een rechtsstaat?
De idee van de rechtsstaat drukt het ideaal uit van de heerschappij van het recht
waarmee de vrijheid van de burgers is gediend. Deze heerschappij, ook wel aangeduid
met de Engelse term rule of law, impliceert in zijn oorspronkelijke vorm dat ook de
soeverein van het recht moet gehoorzamen en moet regeren volgens het recht.
In de Nederlandse context is het gebruikelijk om van een rechtsstaat te spreken, indien
de volgende beginselen worden gerespecteerd:
- Het legaliteitsbeginsel, elk overheidsoptreden dient te berusten op een wettelijke
grondslag.
Hierdoor wordt willekeurig handelen voorkomen. Vanuit de rechtsstaatgedachte
moet d.m.v. het legaliteitsbeginsel de vrijheid niet worden beperkt door de
overheid. Het legaliteitsbeginsel strijd met doelmatigheidsoverwegingen.
- De trias politica, de organisatie van de staat dient te berusten op het principe van
machtsverdeling, waardoor wetgevende, bestuurlijke en rechterlijke
bevoegdheden worden toebedeeld aan verschillende organen, die bovendien
elkaar controleren op de uitoefening van die bevoegdheden.
De macht in handen van één macht zou ongetwijfeld leiden tot machtsmisbruik
en willekeur. De wetgever maakt de wetten, de uitvoering wordt overgelaten aan
het bestuur, die deze bevoegdheid weer ontleent aan de wetgever. De rechter is
onafhankelijk van andere machten, maar wel gebonden aan de wet.
- Grondrechten, fundamentele rechten en vrijheden van de burgers vinden
bescherming in de vorm van grondrechten, rechten die zijn vervat in regelingen
van hogere orde, waardoor zelfs de wetgever eraan gebonden is.
Grondrechten beschermen verschillende belangen van burgers.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller boelefee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now