Summary
Samenvatting - voorlichten
- Course
- Institution
alles van de lessen van voorlichten
[Show more]
Seller
Follow
pilarvanhauter
Reviews received
Content preview
VOORLICHTENHOOFDSTUK 1: GEDRAGSDETERMINANTEN
PERSOONLIJKE DETERMINANTEN
GEDRAGSINTENTIE
= de mate waarin iemand van plan is om een bepaald gedrag uit te voeren
- Bijvoorbeeld: ik ga stoppen met roken
- Bijvoorbeeld: ik blijf dagelijks voldoende groenten eten
Dit wordt beïnvloed door: intentie hangt sterk af van andere determinanten:
Attitude Ik vind roken niet goed voor mij
Sociale invloed Mijn vriend apprecieert niet dat ik rook
Omgeving De prijs van sigaretten is enorm gestegen
Eigen- effectiviteitsverwachtingen Het lukt me gewoon niet om te stoppen
Pas wanneer voldoende determinanten hier positief aan gerelateerd zijn, zal de intentie veranderen
Positieve gedragsintentie is belangrijke voorwaarde voor gedragsverandering, maar geen garantie voor
succes
- Bijvoorbeeld: goede voornemens die niet gelukt zijn
ATTITUDE
= de houding van mensen ten aanzien van een specifiek onderwerp of gedrag
- Redelijk stabiel
o Geven mee richting aan het gedrag, maar niet gelijk aan gedrag
Bijvoorbeeld: dagelijks dertig minuten bewegen vind ik waardevol, maar dit
uiteindelijk niet doen vanwege tijdsgebrek
o Gevormd op basis van eerdere leerervaringen
Belangrijk bij het verzamelen van informatie van onze doelgroep
Totaaloordeel: roken is niet goed
- In welke mate is de doelgroep het hiermee eens
- Onderverdelen van de opvattingen
o Cognitief: hoe denkt men erover?
Bijvoorbeeld: bewegen is goed voor je hart
1
, o Affectief: hoe voelt men zich erover?
Bijvoorbeeld: bewegen is plezant
o Gedrag: wat doet men errond?
Bijvoorbeeld: ik ga vaak sporten
Uitkomstverwachtingen: opvattingen over welke gevolgen een specifiek gedrag heeft
- Vaak onderscheid tussen voor- en nadelen op korte en op lange termijn
o Bijvoorbeeld: rokende pubers
Weten dat roken slecht is voor gezondheid, maar zien dit nadeel vaak als iets op
lange termijn
“Kanker of een hartinfarct dat is iets voor oude mensen, dat speelt pas over
meer dan dertig jaar.”
Vaak zijn dan de voordelen op korte termijn belangrijker
“Roken is stoer”, “roken voelt prettig/ontspannend”
Belangrijk want: bij veel gezondheidsgedrag spelen de gezondheidsvoordelen pas op langere termijn een
rol, en worden de nadelen ervaren op korte termijn
- Bijvoorbeeld: deelnemen aan onderzoek screening borstkanker
o Voordelen op lange termijn: kan mogelijks je leven redden
o Nadelen op korte termijn: onaangenaam, levert stress op, kost tijd
SUBJECTIEVE NORM
= de gepercipieerde verwachtingen van belangrijke anderen
- Bijvoorbeeld: “Mijn vrienden verwachten dat ik gezellig meerook en meedrink”
- Bijvoorbeeld:“Mijn ouders vinden het belangrijk dat ik voorzichtig ben met mijn geld”
- Bijvoorbeeld: “Mijn partner heeft het niet graag als ik te lang stilzit voor de computer
Uitgangspunt: wanneer iemand geen aandacht heeft voor de verwachtingen van de sociale omgeving, kan
deze sociale sancties verwachten
- Bijvoorbeeld: als ik niet meerook zal men mij buitensluiten
Onderliggende structuur
- Normatieve verwachtingen:
o Wat denkt men dat de ander denkt over zijn gedrag
- Mate van gehoorzamen
o In welke mate trekt deze persoon zich daar iets van aan
Gelijkaardig concept: sociale druk of steun
- Directere invloed van anderen
o Sociale druk: Ale drinkt nog eentje
o Sociale steun: ik ben er voor je
2
, EIGEN- EFFECTIVITEITSVERWACHTING
= de verwachting die men heeft over het eigen vermogen om een bepaald gedrag te kunnen uitvoeren
- Ik kan dat of ik kan het gewoon niet
o Een van de belangrijkste voorspellers!
Kan algemeen, maar accurater op een specifiek gedrag/ situatie
Bijvoorbeeld: iemand die een bepaald vak moeilijk vindt, maar erin gelooft dat het met voldoende leren
wel kan lukken
Andere/ ook gebruikte termen: Self efficacy, Waargenomen gedragscontrole
Belangrijk: Iedereen kan zaken identificeren die ze zouden willen veranderen, maar dan moet je ook nog
geloven dat je dit kan
- Bijvoorbeeld: ik kan de meeste doelen die ik mezelf stel bereiken
- Bijvoorbeeld: zelfs wanneer het moeilijk gaat, kan ik nog goed presteren
- Bijvoorbeeld: ik geloof erin dat ik kan slagen om hindernissen te overwinnen
RISICO- INSCHATTING
= het stellen van bepaald gedrag wordt mede bepaald door de ervaren gezondheidsdreiging en de eigen
inschatting van hun kans op dat risico
- Kans: ben ik vatbaar voor het probleem
o Bijvoorbeeld: kan het mij overkomen
- Ervaren ernst: heeft het grote gevolgen volgens mij
o Bijvoorbeeld: maakt het iets uit
Uitgangspunt: Als mens proberen we risico’s te vermijden. Hoe groter en hoe ernstiger men een risico
inschat, hoe groter de kans is dat we het risico willen vermijden.
Andere termen: ervaren kwetsbaarheid, risicoperceptie
KENNIS
= Bij voorlichten staat overdracht van kennis vaak centraal en wordt het meestal beschouwd als de
belangrijkste determinant
- Kennis leidt slechts tot gedragsverandering als mensen al de intentie hadden om dit te doen, maar
niet wisten hoe
o Bijvoorbeeld: “Ik wou altijd al bloeddonor worden, maar weet niet echt waar ik me moet
aanmelden...”
Verschillende soorten kennis:
- Bewust maken van relatie tussen een gedrag en een risico
o Bijvoorbeeld:” Roken kan een hartinfarct veroorzaken.”
o Bijvoorbeeld: “Oneindige consumptie/groei is onhoudbaar voor de aarde”
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pilarvanhauter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now