Samenvatting studieboek Orientatie op geschiedenis van Marcel van Riessen, Frits Rovers (hoofdstuk 5 tot en met 10) - ISBN: 9789023247692, Druk: 3, Uitgavejaar: - (/)
,Hoofdstuk 5 – de tijd van ontdekkers en hervormers..................................................................................3
Hoofdstuk 6 – de tijd van regenten en vorsten..........................................................................................19
Hoofdstuk 7 – de tijd van pruiken en revoluties.........................................................................................31
Hoofdstuk 8 – de Tijd van burgers en stoommachines...............................................................................42
Hoofdstuk 9 – De tijd van wereldoorlogen.................................................................................................58
Hoofdstuk 10 – De tijd van televisie en computer......................................................................................82
2
,HOOFDSTUK 5 – DE TIJD VAN
ONTDEKKERS EN HERVORMERS
1500-1600
- De Renaissance
- Ontdekkingsreizen
- De Reformatie
- Nieuwe wetenschappelijke belangstelling
- De Nederlandse Opstand
3
, 5.1 – DE RENAISSANCE
De Renaissance
Vanaf de 11de eeuw ontwikkelde zich in de steden een burgerlijke cultuur, in Noord-Italië
bereikte dit in de 13de, 14de en 15de eeuw een hoog niveau. Dit ging vaak samen met interesse in
het klassieke erfgoed. De kunst bereikte een hoogtepunt door de klassieke (beeldhouw)kunst en
architectuur. De klassieke tijd kwam weer tot leven; wedergeboorte (renaissance).
Kunsthistoricus Giorgio Vasari vatte de ontwikkelingen in dit begrip. De Italiaanse elite kreeg
meer oog voor het aardse leven en menselijke behoeftes. Ook op het gebied van letteren1 ontstond
vernieuwing en nabootsing van de oudheid, dit wordt humanisme2 genoemd.
Volgens Jacob Burckhardt was er een scherpe scheiding tussen de middeleeuwen en de
nieuwe tijd door de renaissance, er was sprake van een nieuw mens- en wereldbeeld. In plaats
van ‘memento mori’ nu ‘carpe diem’. De wereld kon actief verbeterd worden door deze nieuwe
visie. Eigen verstand stond eerder boven de traditie. Deze scheiding vindt men nu achterhaald
omdat de klassieke erfenis in de middeleeuwen ook hoog werd gehouden, zoals bij de
Karolingische renaissance en de renaissance van de 12de eeuw.
Michelangelo
Als schilder, beeldhouwer en architect werd Michelangelo net als zijn vakbroeders vaker als
kunstenaar beschouwd dan als ambachtslied. Er ontstond een hoge cultuur voor de elite. Vasari
beschreef hem als goddelijk, geniaal en de grootste kunstenaar aller tijden. Men kon een
menselijke schepper zijn naar Gods voorbeeld, Michelangelo verbeterde Gods onvoltooide
schepping. Het doel van kunst was niet langer alleen om te behagen maar ook om dichter bij de
volmaaktheid van de mens te komen.
Deze zoektocht naar verborgen schoonheid van de schepping leidde tot een nieuwe kunststijl,
beeldhouwwerken kregen een ideale lichaamsbouw. ‘David’ van Michelangelo is een voorbeeld
hiervan. Voor schilderijen gold dat deze meestal nog steeds religieus waren maar in plaats van
een egale achtergrond nu op een landschap of interieur stonden, dit gaf realistische diepte en
hieruit ontstond het perspectief. Wat betreft de architectuur werd nu meer gefocust op
symmetrie, verhoudingen, cirkels en de rechte, vaak horizontale lijn.
Michelangelo werkte in opdracht van de renaissancepausen en voorzag de Sixtijnse kapel van
fresco’s, hierop beschreef hij de geschiedenis van de mens, van de schepping van Adam tot het
laatste oordeel. Ook werkte hij met onder andere Rafael aan de bouw van de nieuwe Sint-
Pieterskerk in Rome. Hiermee verplaatste het centrum in van de renaissance van Florence naar
Rome. Hij wijdde zich ook aan dichtkunst. Dit is een voorbeeld van de veelzijdigheid van de
1
Wetenschappelijk vakgebied dat zich bezighoudt met het onderzoeken van teksten
2
Humanisme is een filosofische en ethische houding die de waarde van mensen benadrukt en in het algemeen de
voorkeur geeft aan kritisch denken en bewijs.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jarivlug1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.83. You're not tied to anything after your purchase.