Summary
Staatsrecht, Uitgebreide samenvatting uit jaar 1 van de HvA
- Course
- Institution
- Book
Staatsrecht, Uitgebreide samenvatting uit jaar 1 van de HvA Bevat 46 pagina's Cijfer met behulp van de samenvatting: 7.5
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: sofiewnijboer • 4 year ago
By: Noortjeoostenbrink • 5 year ago
Seller
Follow
LisaNadia21
Reviews received
Content preview
SamenvattingStaatsrecht Jaar 1
HvA
,Samenvatting staatsrecht week 1
1.1.1 kenmerken van de staat
De samenleving bestaat uit mensen die ieder hun individuele belangen
nastreven, zoals het hebben van een eigen inkomen, een goede woning en een
bestaan in vrijheid. Daarnaast zijn er ook collectieve belangen, zoals veiligheid,
volksgezondheid, onderwijs en het gebruik van de ruimte om ons heen, die voor
de samenleving als geheel van belang zijn.
We spreken van een staat als er een gemeenschap is van mensen op een
bepaald grondgebied, waarover een organisatie het hoogste gezag uitoefent.
Ad 1 Grondgebied
Het grondgebied van een staat, het territorium, kent grenzen die soms na talloze
oorlogen tot stand zijn gekomen en in een verdrag met buurlanden zijn
vastgelegd.
Ad 2 Gemeenschap
De gemeenschap wordt gevormd door mensen die daartoe behoren vangen ge
hun afstamming of die op eigen verzoek de nationaliteit van de staat hebben
verkregen.
Ad 3 Gezag
Het hoogste gezag van de staat is gericht op het scheppen en handhaven van
orde en recht. Om te voorkomen dat burgers voor eigen rechter gaan spelen,
mag alleen het hoogste gezag van de staat geweld gebruiken
(geweldsmonopolie). Dit het voorgaande blijkt dat het begrip staat in twee
betekenissen kan worden gebruikt. Aan de ene kant wordt hiermee het land
aangeduid, dat wordt met staat ook het gezag in de staat bedoeld, oftewel de
overheid wordt met staat ook het gezag in de staat bedoeld, oftewel de overheid.
TUSSENVRAAG 1.1
Kunnen overheid en staat als synoniem worden beschouwd?
Erkenning van een staat door andere staten wordt wel als vierde kenmerkend
element van een staat beschouwd. De staat (overheid) zorgt voor bescherming
van de burgers door de landsgrenzen te verdedigen en de orde te handhaven.
Daarnaast zorgt de overheid ervoor dat het algemeen belang wordt gediend.Het
recht dat hierop betrekking heeft, heet daarom van oudsher publiekrecht, in
tegenstelling tot het hiervoor genoemde burgerI ijk recht dat de juridische
verhoudingen tussen (rechts)personen regelt. In Nederland wordt het
publiekrecht onderverdeeld in het staatsrecht, het bestuursrecht en het
strafrecht. Het staatsrecht betreft de manier waarop de inrichting van de staat en
het optreden van de overheid zijn georganiseerd, alsmede de zo belangrijke
grondrechten van burgers waarmee we in subparagraaf 1.2.3 kennis zullen
maken.
1.2.2 Het Koninkrijk der Nederlanden
De basis voor het Koninkrijk der Nederlanden is gelegd in de zeventiende eeuw
(de gouden eeuw) toen Nederland, gebieden elders in de wereld veroverde die
rijk waren aan grondstofen en deze koloniseerde door ze onder Nederlands
staatsgezag te brengen. De Nederlandse koloniën waren NederlandsIndië (het
tegenwoordige Indonesië), Suriname en de zes eilanden van de (toenmalige)
,Nederlandse Antillen: Aruba, Bonaire, Curacao, Saba, sint Eustatius en Sint
Maarten. Indonesië en Suriname hebben zich in respectievelijk 1945 en 1975 van
het Koninkrijk losgemaakt en zijn onafhankelijke staten geworden. Aruba is in
1986 ook een zelfstandige staat geworden, maar heeft verklaard bij het
Koninkrijk te willen blijven horen.
Bonaire, Sint Eustatius en Saba (ook wel BES-Eilanden genoemd) hebben de
status gekregen van openbaar lichaam in de zin van art. 134 Grondwet (zie
subpar. 3.1.3) en zijn een soort overzeese gemeenten geworden. Het Statuut is
een staatsregeling waarin afspraken zijn vastgelegd over de onderlinge
verhoudingen in het Koninkrijk en de samenwerking. De pre ambule (dit is de
aanhef) van het Statuut vermeldt dat de voormalige koloniën ‘uit vrije wil hebben
verklaard in het Koninkrijk der Nederlanden een nieuwe rechtsorde te
aanvaarden’. t die van toepassing zijn in het gehele Koninkrijk heten rijkswetten.
TUSSENVRAAG 1.2
Waarom is het Statuut een typisch staatsrechtelijke regeling?
Nederlandse overheid heeft dan ook feitelijk de grootste stem in het Koninkrijk.
Het is verwarrend dat met de term 'het Koninkrijk' soms ook alleen de
Nederlandse staat wordt bedoeld.
1.2. Nederlanders en Vreemdelingen
De rechtspositie (dit is het geheel van rechten en plichten)
1.2.1 Nederlanderschap
Burgers die tot het Koninkrijk der Nederlanden behoren, hebben de Nederlandse
nationaliteit; anders gezegd: zij bezitten het Nederlanderschap. Dit heeft voor
hen een aantal juridische consequenties. De rechtsgevolgen van het
Nederlanderschap zijn:
1. Nederlanders hebben vrije toegang tot Nederland en mogen hier vrij ver
blijven. Dit is nergens in de wet vastgelegd maar historisch zo gegroeid.
Nederlanders zijn altijd in Nederland toegelaten en worden hier nooit uitgezet.
2. Het Nederlandse Wetboek van Strafrecht is ook (grotendeels) van toe passing
op Nederlanders die buiten het territorium van het Koninkrijk be paalde
misdrijven hebben gepleegd (art. 5 Sr). Deze wet heeft, zoals dat heet,
exterritoriale werking
3. De Nederlander die in het buitenland gevangen genomen wordt, geniet
diplomatieke bescherming, dat wil zeggen dat vertegenwoordigers van
Nederland zich ervoor zullen inzetten dat hij door de buitenlandse staat goed
wordt behandeld. Zij kunnen ook proberen te bewerkstelligen dat
Nederlanders hun straf in Nederland mogen uitzitten.
4. Nederlanders worden niet aan andere staten uitgeleverd (dit betekent:
overgedragen om berechtte worden), als niet zeker is dat zij na hun
veroordeling hun straf mogen uitzitten in Nederland (art. 4 uitleveringswet).
5. Nederlanders vallen op grond van het zogeheten personeel statuut in de Wei
algemene bepalingen (Wet AB)ook in het buitenland onder het Nederlandse
erfrecht en personen- en familierecht (art. 6 Wet AB)- Dit betekent dat een in
Nederland gesloten huwelijk ook in bijvoorbeeld Frankrijk geldig is en dat een
Nederlandse zoon in Canada aanspraak kan maken op de erfenis van zijn
vader in Nederland.
, 6. Art. 4 Gw geeft Nederlanders het recht om onder anderen de leden van
Tweede Kamer, de volksvertegenwoordiging, te kiezen (actief kiesrecht). Ook
kunnen Nederlanders zelf gekozen worden als Kamerlid ( passief Kiesrecht:).
7. Sommige openbare functies kunnen alleen door Nederlanders worden vervuld.
Dit geldt bijvoorbeeld voor de functie van burgemeester (art. 63
Gemeentewet) en die van rechter (art. lc Wet rechtspositie rechterlijke
ambtenaren), alsmede voor het vervullen van een vertrouwensfunctie als
ambtenaar (art. 125e Ambtenarenwet).
8. Nederlanders kunnen aanspraak maken op voorzieningen of uitkeringen zoals
bijstand, kinderbijslagen huurtoeslag.
Een vreemdeling (dit is volgens art. 1 lid le van de Rijkswet op het
Nederlanderschap (RWN) hij die de Nederlandse nationaliteit niet bezit) Kinderen
van een Nederlandse ouder en kinderen van de derde generatie (dit zijn Kinderen
van wie de niet-Nederlandse ouders ook in Nederland zijn geboren uit hier
woonachtige vreemdelingen) krijgen van rechtswege, dat wil zeggen
automatisch, de Nederlandse nationaliteit (art. 3 RWN)-.Hetzelfde geldt voor
minderjarigen die geadopteerd worden door een Nederlander (art. 5 RWN). Niet-
Nederlandse jongeren tussen is en 25 jaar die sinds hun geboorte in Nederland
hebben gewoond (de zogenoemde tweede generatie). kunnen Nederlander
worden door een zogeheten optieverklaring af te leggen het gemeentehuis in hun
woonplaats (art. 6 RWN). Vreemdelingen die vijf jaar legaal in het Koninkrijk
hebben gewoond (of hier al drie jaar getrouwd meteen Nederlandse partner) en
ouder zijn dan 18 jaar, kunnen bij de minister van Veiligheid en Justitie een
naturalisatieverzoek indienen en daar mee het Nederlanderschap verkrijgen (art.
7 RwN). Voorwaarde is wel dat zi geen gevaar vormen voor de openbare orde en
veiligheid, ingeburgerd zijn de Nederlandse samenleving en de Nederlandse taal
beheersen. Hiervoor moet een naturalisatie-toets worden afgelegd. Om te
kunnen slagen voor dit examen, moet de vreemdeling zich in het Nederlands
verstaanbaar kunnen maken en iets weten overwerk en inkomen, wonen,
gezondheid, verkeer, staatsinrichting en alledaagse zaken.
TUSSENVRAAG 1.3
Wat betekent het hebben van de Nederlandse nationaliteit voor de Antilliaanse
jongeren in de openingscasus?
Art. 1 van de Wet op de identifcatieplicht geeft aan met welke documenten
iemand zijn identiteit, dus ook zijn nationaliteit, kan aantonen. Dit zijn het
paspoort, het rijbewijs en vreemdelingendocumenten zoals een visum of de
verblijfsvergunning, die in de volgende subparagraaf aan de orde Komen.
1.2.2 Vreemdelingen
De Nederlander die in Nederland niet in de noodzakelijke kosten van het bestaan
kan voorzien, heeft volgens art. 11 lid 1 Wet werk en bijstand (Wwb) recht op
bijstand van overheidswege. Voor vreemdelingen geldt echter het zogeheten
koppelingsbeginsel. Volgens art. 10 lid 1 Vreemdelingenwet (Vw) kan een
vreemdeling die niet rechtmatig in Nederland verblijft, behalve in
uitzonderingsgevallen (zie lid 2), geen aanspraak maken op de toekenning van
verstrekkingen, voorzieningen en uitkeringen zoals een bijstandsuitkering. De
ambassade is feitelijk een stukje Nederlands grondgebied in het buitenland, waar
de Nederlandse staatsmacht geldt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisaNadia21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now