Summary
Samenvatting - Gezinsondersteuning (Hogent)
- Course
- Institution
Samenvatting van alle pwps + notities inclusief het handboek in verwerkt.
[Show more]
Seller
Follow
paulienvanparys2
Content preview
GezinsondersteuningHOOFDSTUK 2 : LEGIMITERING VAN
OPVOEDINGSONDERSTEUNING
1) HISTORISCHE CONTEXT
- Vroeger
o De liberale nachtwakerstaat
o Gerationaliseerde overheidsinmenging
o Sociaal-democratische welvaartstaat
o De opkomst van het neo-liberalisme
- En nu?
DE LIBERALE NACHTWAKERSTAAT
Liberaal = overheid moeit zich niet met de gezinnen
Nachtwakerstaat = staat zorgde enkel voor de veiligheid
• Opkomst industrie, veel armoede op platteland, armoede gezinnen trokken naar fabrieken
• Begin 19de eeuw moralistische periode : Interveniëren in het gezin vanuit morele en
religieuze beweegredenen -> staat kwam niet echt tussen
• Patriarchale, burgerlijke gezin = de norm
Vader was hoofd van het gezin, besliste en zorgde hoofdzakelijk voor het inkomen. De
opvoeding was enkel voor de moeder.
• Feminisering van opvoedingstaken
• Decontextualisering (geen rekening houdend met hun context) en culpabilisering (moeders
werden van alles beschuldigd, kind slecht -> moeders fout) van moeders
• Filantropie (het willen goed doen voor de mensheid): focus op moeder- en kinderzorg
-> kwamen bewegingen op om kindersterfte tegen te gaan; er ontstonden bewaarscholen
(voorloper van kleuterschool)
Huizen waren supervies, veel epidemieën, veel kindersterfte door ziektes en moeders die direct
moesten werken na de bevalling (doordat arbeiders in armoede omstandigheden leefde).
GERATIONALISEERDE OVERHEIDSINMENGING
Gerationaliseerde = de wetenschap, wat we weten uit statistieken, dat gaan we in onderwijs
brengen
Overheidsinmenging = overheid gaat hem moeien en gaat gaan bepalen wat aan bod komt in
onderwijs
• Tweede helft 19de eeuw
• Eugenetica en Statistiek als legitimering voor preventie
->> ontstaan van een aantal bewegingen en wetten
->> opkomst van wetenschap, dit is juist, we moeten meer vertrouwen op de wetenschap en
niet op de religie
• Institutionalisering en pedagogisering (kinderwetten 1901 met verbod arbeid, leerplicht
1914,..)
1
, Gezinsondersteuning
• Kinderen als kapitaal, de toekomst
->> er komen scholen waarin onderwijs wordt aangeboden
• Ouders = verantwoordelijk -> als het kind niets opbrengt, heeft het geen meerwaarde voor de
maatschappij
Arbeiders komen in opstand tgv de arbeidsomstandigheden, lage lonen, werkuren. Artsen en
wetenschappers gaven ook kritiek (arbeid niet goed voor zo’n jonge kinderen).
Verschil met vorige periode: overheid investeert in opvoeding adhv onderwijs (eerste scholen).
SOCIAAL-DEMOCRATISCHE WELVAARTSTAAT
Na de wereldoorlogen veel artikels geproduceerd over opvoeden. De maatschappij moest zich terug
gaan opbouwen. De jaren 60 kende een periode van welvaart: auto, radio en televisie werden
betaalbaar voor de gewone arbeider. Door de televisie/radio kregen de mensen een andere visie op
de maatschappij/wereld. Met een auto kan je je ook verder verplaatsen en konden mensen verder
gaan werken. Vader was ook betrokken bij de opvoeding.
• Welvaart en sociale zekerheid
• Van Welvaart naar welzijn
->> geld beschikbaar voor welzijn (gezondheid, GGZ…)
• “Verzorgingsstaat” en “Interventiestaat”
->> een staat die verzorgt en ook tussen beide komt
• Detraditionalisering en morele vrijheid
->> weg van het klassieke, traditionele beeld (vrouw, hetero huwelijk…)
->> je mag zelf kiezen (pil, gender…)
• Geloof in maakbaarheid
• Keuzevrijheid en verantwoordelijkheid
• Herculpabalisering van ouders
OPKOMST VAN HET NEO-LIBERALISME
Neo-liberalisme = overheid gaat zich terugtrekken en minder moeien maar wel de mensen nog
motiveren
• 1980, economische crisis
• Van verzorgingsstaat naar sociale investeringsstaat
->> overheid heeft geen geld meer om te zorgen voor de burgers
• Activerend discours (hoe meer mensen er werken, hoe beter het gaat met de staat) + nadruk
op preventie als legitimering: als we het kunnen voorkomen, dan hebben we minder
problemen. Doel = sociale investeringstaat
• Terug naar de nachtwakersstaat? Maar wel investeren in arbeidsmarkt en sociale orde
Veel initiatieven werden teruggeschroefd bv meer voorwaarden om een welzijnsuitkering te
krijgen
• 21ste eeuw: responsabilisering v. ouders
2
, Gezinsondersteuning
“Ouders vormen om hun kinderen succesvol op te voeden” “Geloof in maakbaarheid”
EN NU?
Terugkerend:
Ouders = steeds unieke en centrale opvoedingsverantwoordelijken
Individualisering van sociale problemen (het komt door je eigen dat je problemen hebt)
Wat is er anders?
Decreet opvoedingsondersteuning (2007), Vlaamse Overheid is verplicht om mee opvoeding
te ondersteunen, initiatieven op te richten… => breuk met verleden aangezien ze vroeger
altijd zeiden dat het aan de ouders lag
Nu zien we dat de overheid OOK verantwoordelijk is voor de opvoeding
Vroeger ->> verantwoordelijkheid van de ouder
Nu ->> gedeelde verantwoordelijkheid overheid en ouder
2) AANDACHT VOOR OPVOEDINGSONZEKERHEID
TENDENSEN
Verdwijnen/verdunning van sociale netwerken: het netwerk ga je gaan afstemmen als je je
onzeker voelt
Detraditionalisering = grote variëteit gezinsvormen, diverse opvattingen:
Bevelhuishouding = autoritaire opvoeding, vader zei wat er gebeurde, kind geen inspraak
Onderhandelinghuishouding = kind nu ook inspraak
Groeiend bewustzijn door opkomst ontwikkelingspsychologie, IHM (infant mental health =
onderzoek naar impact eerste levensjaren in zwangerschap), … anticonceptie
Naar buiten treden met opvoedingsvragen en opvoedingsonzekerheden
Deze tendensen zorgen ervoor dat de opvoedingsonzekerheid meer en meer naar
boven komt.
Overvloed aan opvoedingsboeken (geschreven door professionals). Deskundigen spelen daarop in
waardoor ouders oversteld worden door info. Dit zorgt voor een grote druk van ouders om alles
gelezen te hebben en alles volgens de norm te doen. Ben je wel een goede ouder? (dia 19-21)
3
, Gezinsondersteuning
Invloeden vanuit de tijdsgeest: (1) druk om als ouder te professionaliseren en (2) abnormaal
verhoogd risicobesef en vertaling naar preventie.
Constructie van professionals? Sommigen maken het groter om dan advies te kunnen geven.
Symptoom van onbekwaamheid? Juist omgekeerd, het onzeker zijn toont aan dat je
bekwaam bent.
OO is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen private (gezin) en publieke (overheid)
terrein.
3) HET SPANNINGSVELD TUSSEN OPVOEDINGSONZEKERHEID EN PREVENTIE
Ouders verdienen steun bij de opvoeding
Opvoeden: ouder + kind + context
Historisch: opvoedingstekort compenseren
Actueel: IVRK
OO = gedeelde verantwoordelijkheid
belang: optimaliseren context en socialisatiemilieu
2 SOORTEN ARGUMENTEN VOOR LEGITIMERING OO
1. OO als antwoord op vragen en noden van ouders: empowerment
-> Structurele inbedding in maatschappelijke dienstverlening
2. OO ter preventie van gedragsproblemen bij kinderen en jongeren: preventie
– Bv. Stijgende instroom in bijzondere jeugdzorg
=> decreet opvoedingsondersteuning
Ben ik mijn methodieken aan het toepassen of aan het luisteren naar de noden van de ouders? Zorgt
vaak voor spanning.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulienvanparys2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now