Samenvatting colleges biochemie. Eerste jaar Mondzorgkunde (2018), periode 1. Tekst is verduidelijkt met afbeeldingen en verwijzingen naar begrippen onder aan de pagina. Ik heb een 8 gehaald met deze samenvatting, zonder dat ik enige voorkennis had van scheikunde.
Biochemie
= gaat ervan uit dat alle verschijnselen in levende organismen kunnen worden verklaard door
scheikundige processen
¨ Voorbeelden
o Spiersamentrekking : vormverandering in eiwitten
o Spijsvertering : splitsreacties
o Impulsgeleiding zenuw : transport van ionen
o Tandcariës : oplossen van calciumfosfaatzouten
o Parodontitis : afbraak van bindweefseleiwitten
1.2 Kenmerken van leven
Organisme
= eenheid van leven opgebouwd uit levenloze moleculen
o Onderscheiden zich van levenloze dingen door:
1) Hoge mate ordening
2) Zelf in stand houden ordening – uitbreiding door groei + voortplanting
Þ metabolisme1 : aanmaak van moleculen die belangrijk zijn voor bestaan
Doodgaan
= metabolisme is ontregeld en loopt vast
o Oorzaken:
§ In de war raken metabolisme ® ziekte – vergiftiging
§ Tekort aan bouwstenen – energie ® uithongering
Cel
= kleinste eenheid van leven
Eencellige organismen
= al hun functies zitten in één cel
o Prokaryoten ® bacteriën
§ Membraan2
§ geen celkern
1
Stofwisseling
2
Beschermt chemische reacties cel tegen buitenwereld
,Organellen
= orgaantjes vd cel omringd door membranen
o belangrijkste in de cel: de kern ® ligt alle informatie om een cel aan te sturen
Eukaryoten
= organismen met celkern
o aparte ruimtes waarin verschillende chemische reacties kunnen plaatsvinden
1.3 Elementen van levende organismen
Moleculen
= opgebouwd uit atomen
Atomen (elementen3)
= bouwstenen van moleculen ® ong. 100 verschillende
o Levende organismen : 60, waarvan 22 essentieel voor leven
Þ bio-elementen4
o Aantal protonen = atoomnummer
Belangrijkste bio-elementen:
o H : waterstof
o O : zuurstof Vormen 95% vh celgewicht
o C : koolstof
o N : stikstof
o P : fosfor
o S : zwavel
Positief geladen ionen
Þ mineralen
o Na : natrium
o K : kalium
o Mg : magnesium
o Ca : calcium
Negatief gelaten ionen
o Cl : chloor
Sporenelementen5
o Fe : ijzer
o belangrijk: rode bloedcellen – tekort? ® boedarmoede
o Zn : zink
o Cu : koper
o Co : kobalt
o Mn : mangaan
o I : jodium
o belangrijk: schildklier stimulerend hormoon – onvoldoende? ® opzwelling +
struma
3
Element: stof die bestaat uit één type atoom
4
Elementen die bestanddeel uitmaken van levende organismen
5
Elementen die in lage concentraties aanwezig zijn in lichaam
, 1.4 Bouwstenen en biopolymeren
o Elementen vormen bouwstenen van grotere moleculen
Biomolecuul
= molecuul dat van nature voorkomt in een organisme en gevormd kan worden door
organismen
Polymeren
= keten van bouwstenen met min of meer dezelfde structuur
Bio-polymeren
= bouwstenen van complexere structuren
vb: organellen
4 typen biomoleculen
1. Eiwitten
= bouwstenen en werkpaarden6 van een organisme ® regelt chemische reacties
o opgebouwd uit aminozuren
2. Koolhydraten (polysachariden)
= energiebron
o opgebouwd uit enkelvoudige monosachariden
3. Lipiden (vetten)
= reservestof in vetweefsel – bouwstenen van membranen die organellen afgrenzen
o opgebouwd uit vetzuren + glycerol
4. Nucleïnezuren (DNA – RNA)
= opslag van erfelijke informatie
o opgebouwd uit mono-nucleotiden
(2) Lysosomen
= afbraak van stoffen
(3) Mitochondriën
= energiecentrale Organellen
(4) Nucleus
= opslag van DNA in vorm van chromosomen
(9) Endoplasmatisch reticulum
= transport/bewerking van secretie-eiwitten
betrokken bij stofwisselingsprocessen
vb: cholesterol / lipide aanmaak
6
Enzymen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nv259. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.