Summary
Samenvatting - Deontologische aspecten (Hogent)
- Course
- Institution
Samenvatting van alle pwps + notities inclusief het handboek in verwerkt.
[Show more]
Seller
Follow
paulienvanparys2
Content preview
DEONTOLOGIEProloog: het goede doen
MORAAL & ETHIEK (1)
Deontologie = “plichtenleer” = wat we zouden ‘moeten’ doen = ETHIEK
Basis principes:
- Juist omgaan met vertrouwelijke informatie: ‘letter van de wet’
- Ethische aspecten (h)erkennen: de ‘geest van de wet’
(we gaan ons dus gaan afvragen naast het juiste of het ook het goede is, dat is ethiek!)
o Wetten en regels kunnen onrechtvaardig zijn => niet blind volgen
o Is het juiste ook het goede?
- Normatieve professionalisering = ethische lading van je beroep = we moeten de cliënt ervan
bewust maken van het goede
- Moraal = dingen die je intuïtief doet, vanuit je hart, je gaat je niet bij alles gaan afvragen of
het goed of slecht is want je voelt dat aan (door je opvoeding, je weet wat verkeerd is in de
wereld)
- Waarom dan ethische dilemma’s? Als de intuïtie niet meer lukt, als het botst, dan gaat het
over ethiek. Ethiek bestudeert de ethische rechtvaardigingen van onze handelingen.
De dingen goed doen én de goede dingen doen
Niet enkel methodisch, maar ook met ethische reflectie. ‘Buikgevoel’ vertalen naar ethische
argumenten - niet louter ‘uitvoeren’.
Vanuit de complexiteit van het werkveld en het normatieve karakter
Toename ‘ethische dilemma’s’ (rol-, loyaliteits-, en waardenconflicten)
Standpunt ethisch beargumenteren – wat is goed orthopedagogisch handelen?
Welke handelingen dragen bij aan de waarden van het beroep?
Geen oplossingen
Eigen aan ‘ethiek’ > attitude voor nieuwsgierigheid, reflectie en dialoog. Doel: ‘accountability’:
handelen en (achterliggende) visie op sociale problemen en -oplossingen bespreekbaar maken (=
meesterschap)
1
,Vraag nooit wat het juiste antwoord is want in ethiek is er geen goed of fout antwoord want dat is
normerend en ethiek is juist open!
Beroepsethisch model (integratieles – epiloog)
Focus op vertrouwen, fundament van de hulpverlening. Deontologisch perspectief (letter en geest
van de wet) als onderdeel van een beroepsethische positionering (het volgen van een code maakt
een handeling niet automatisch goed).
Sociaal-agogische professionals als technische én normatieve professionals
Doe ik de dingen goed (technische) -> professional is een deskundige
Doe ik de goede dingen (normatieve) -> professional laat zich leiden door de waarden waarvoor
zijn/haar beroep staat
DE VERWISSELBAARHEIDSGEDACHTE
= bepaalt of een theorie ethisch is
Verwisselbaarheidsgedachte : ethiek gaat niet enkel over jou alleen maar over jou in relatie met een
ander, er zit altijd een verwisselbaarheid in (als je een beslissing neemt, moet je ervan uitgaat dat
een ander in jouw plaats hetzelfde zou doen) = basis van ethiek
Een oordeel is pas moreel of ethisch als het handelen uit eigenbelang en egoïsme overstijgt.
Maar verschillende antwoorden hierop mogelijk!
Bv taart verdelen onder aantal mensen kan dmv verschillende principes (met de
verwisselbaarheidsgedachte)
- Taart in gelijke stukken = gelijke verdeling
- Verdeling volgens behoefte (meeste en minste honger) = ongelijke verdeling maar rekening
houdende met iedereens belang
- Jarige krijgt grootste stuk en hanteren dit principe vervolgens door, dus op termijn krijgt
iedereen een groter stuk van de taart = gelijke verdeling
De taart verdelen waarbij de oudsten/sterksten het meest krijgen => niet voldaan aan de
wisselbaarheidsgedachte => argumentatie kan niet gehanteerd worden door de jongsten.
DE RECHTVAARDIGHEIDSTHEORIEËN (2)
= eigen antwoord hoe we onze morele standpunten ethisch moeten rechtvaardigen
Normatieve ethiek = discipline in de ethiek die zich bezighoudt met het normatieve
2
,CONSEQUENTIALISME
Bentham: “een handeling is goed als deze de best mogelijke gevolgen oplevert/of de minst
schadelijke”
Iets is goed als het meer voordeel voor de mensen oplevert. Ultilitariteitsprincipe = the greatest
happiness for the greatest number.
DEONTOLOGIE
Kant: “een handeling is goed als deze vertrekt vanuit de juiste intentie (principe)”
Reactie op consequentialisme want daar is het gevaar dat je het proces gaat negeren en je enkel
focussen op de gevolgen.
TWEESTRIJD TUSSEN DE PERSPECTIEVEN
Normatieve ethiek gekenmerkt door een tweestrijd tussen een consequentialistisch en deontologisch
perspectief = discussie over ‘worden’ en ‘zijn’.
Consequentialisten = ze staan echt in de wereld, ze wegen af welke wereld ze veroorzaken; het
‘worden’; het goede krijgt vorm in relatie tot elkaar, wat goed is, ligt niet van tevoren vast maar
wordt door ons allemaal bepaald
Deontologen = handelen volgens universele principes waaraan we ons houden; taal van de wet en
die van het hebben van onvervreemdbare (mensen)rechten
Tram slaat op hol, jij bent de persoon aan de hendel, wat doe je? Haal je de hendel over, zal je 1
persoon doden en 5 personen redden. Als je niks doet, zal je 5 personen raken.
Volgens het consequentialisme is de hendel overtrekken een goede handeling
Volgens de deontologen is de hendel overdraaien geen oplossing
DEUGDENETHIEK
= als een soort van synthese
3
, Deugdenethiek kijkt zowel naar de principes (intenties) als de gevolgen.
Bepaalde principes zijn belangrijk = deugden. Als handelend persoon leer je voortdurend wat goede
handelingen zijn = praktische wijsheid!
o Handelend persoon staat centraal
o Een handeling is goed als deze bijdraagt aan (de vorming van) een goed persoon – handelen
naar best vermogen
o Synthese: gericht op een betere wereld en deugden als ‘juiste’ kwaliteiten
o Belang van praktische wijsheid (leerproces)
o Zorgethiek: feministische kritiek op het deontologisch perspectief
o Zorg als basisrecht – principe, maar particulier en relationeel bekijken
Een deontologisch perspectief is een oriëntatie in de hoogte. Focus op omgaan met vertrouwelijke
gegeven. Wet- en regelgeving rond privacy, discretie, beroepsgeheim, dossiervorming… Letter van de
wet én de geest van de wet!
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulienvanparys2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now