Summary
Samenvatting Geschiedenis Memo Havo 2 Hoofdstuk 3
- Course
- Level
Samenvatting van het Memo handboek Havo 2 Hoofdstuk 3.
[Show more]
1 review
By: berniceb • 5 year ago
Seller
Followthijmensmit
Reviews received
Content preview
§2 – Het ancien régimeAl sinds de middeleeuwen was de Franse samenleving een standensamenleving. De maatschappij
was ingedeeld in groepen (standen), met ieder hun eigen plaats en taken. Je geboorte bepaalde de
stand waartoe je behoorde. Er waren drie standen. De eerste stand bestond uit de geestelijkheid.
Hun taak was om te bidden. De adel was de 2 e stand. Edelen moesten vechten in oorlogen en de
koning helpen bij het bestuur. De adel en de geestelijkheid bekleedden de allerbelangrijkste functes
van de kerk, het leger en het bestuur. Minder dan 2 procent hoorde bij de 1 e en 2e stand. De 3e stand
bestond uit boeren en burgers. De onderste laag van de derde stand bestond uit arme loonarbeiders
in de steden en boeren op het plateland. Zij moesten hard werken. Veel boeren bezaten maar een
klein stukje land of pachten land van een landheer. Na betaling van de pacht bleef er weinig voor
henzelf over. De verschillen binnen de derde stand waren dus groot.
In Frankrijk hadden de eerste en tweede stand allerlei privileges (voorrechten). Zo hoefden zij geen
belastng te betalen en hadden zij hun eigen rechtbank. Van oudsher bezaten adel en geestelijkheid
veel grond. Volgens oude afspraken moesten de boeren één of meer dagen grats voor hen werken
(herendiensten). Mensen uit de derde stand moesten wél belastng betalen en kregen bij een
misdaad strengere strafen opgelegd dan de geestelijkheid en de adel. Het betalen van belastngen
veroorzaakte grote problemen. Bijvoorbeeld de belastngen op voedsel werden verhoogd waardoor
de voedselprijzen stegen.
Aan het einde van de 18e eeuw was Lodewijk de 14e koning in Frankrijk. Net als zijn
betovergrootvader had hij alle macht in handen. Hij regeerde vanuit zijn paleis in Versailles, in de
buurt van Parijs. Bij het bestuur kreeg de koning hulp van geestelijkheid en adel. Deze manieren van
besturen werden later het ancien régime genoemd. Toen Lodewijk de 14 e koning werd, waren er
grote problemen. Frankrijk was welvarend, maar toch dreigde het bestuur in 1788 failliet te gaan.
, Lodewijks voorgangers hadden veel geld uitgegeven aan dure oorlogen. Hierdoor waren de schulden
opgelopen en moest er veel rente betaald worden. Het was bijna onmogelijk om nog meer belastng
te hefen. Om het belastngstelsel te veranderen, had Lodewijk steun van de standen nodig. Daarom
riep hij voor het eerst in 175 jaar de Staten-Generaal bijeen, een vergadering van de drie standen.
Elke stand koos zijn eigen afgevaardigden. Veel leden van de derde stand hoopten dat hun situate
zou verbeteren. In mei 1789 kwam de Staten-Generaal bijeen, maar al voordat zij spraken over
belastngen, kregen de standen ruzie.
§3- De verlichtng
Eise Eisinga bouwde 7 jaar aan zijn planetarium in zijn woonkamer.
Tijdens de wetenschappelijke revolute in de 17 e eeuw hadden wetenschappers allerlei nieuwe
uitvindingen en ontdekkingen gedaan. Logisch nadenken en het doen van experimenten zorgden
voor nieuwe kennis, Zo kregen mensen meet vertrouwen in het menselijk verstand. Mensen zouden
steeds meer kennis krijgen en verklaringen vinden (’verlicht’ worden). De wetenschappelijke
ontdekkingen leidden ook tot nieuwe ideeën over het geloof
Vanaf de tweede helf van de 17e eeuw geloofden steeds meer mensen dat de samenleving
verbeterd kon worden, als mensen meer hun verstand zouden gebruiken. Onderwijs vonden
verlichte denkers daarom heel belangrijk. Veel in de samenleving was gebaseerd op tradite of
geloof. Je moest niet alles geloven wat de koning of kerk vertelde. Langzamerhand ontstond er overal
discussie over. Zo begint rond 1650 de Verlichtng. Tijdens de Verlichtng kwam er veel kritek op de
houding van de kerk. Kerken vonden dat hun geloof het enige juiste was. Andere godsdiensten waren
bijgeloof . Omdat niemand met wetenschappelijke bewijzen de juistheid van een geloof kon
aantonen, waren veel denkers voor religieuze tolerante. Als je iets anders geloofde dan de kerk
voorschreef mocht je daar niet voor worden gestraf. Veel verlichte denkers vonden dat alle mensen
vrij en gelijk geboren waren. Niemand mocht de gezondheid, de vrijheid of het bezit van anderen
aantasten. Zo kwam er ook kritek op de standensamenleving en het absolutsme in Frankrijk, dat tot
machtsmisbruik leidde. De Engelsman John Locke meende dat een koning de macht uit handen van
het vol kreeg. Het was dan ook de taak van de koning om de rechten van burgers te beschermen. Als
hij dat niet goed deed, mocht het volk volgens John Locke in opstand komen. De Franse flosoof Jean-
Jacques Rousseau ging een stapje verder. Hij vond dat het volk zijn macht niet aan een koning moest
overdragen, maar zelf moest regeren. Rousseau wilde dus democrate, iets heel anders dan het
absolute bestuur van Lodewijk. De Fransman Charles de Montesquieu bedacht hoe je
machtsmisbruik door het bestuur zou kunnen voorkomen. Hij stelde een scheiding van de machten
voor. De macht moest in drieën worden verdeeld:
1. Het parlement maakt de weten
2. De koning en de regering voeren de weten uit
3. Rechters, die voor het leven worden benoemd, geven strafen als burgers, koning of regering
zich niet aan de weten houden
Veel absolute vorsten in Europa waren niet blij met de nieuwe, verlichte ideeën. Ze verboden boeken
waarin kritek op het bestuur of de kerk stond. Vooral in Frankrijk was de censuur streng.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thijmensmit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now