Hele goede geschiedenis samenvatting over hoofdstuk 1 Jagers worden boeren uit het boek Feniks 1 havo/vwo Leerboek. Alle onderwerpen worden goed behandeld en de tekst is erg overzichtelijk door de kopjes. Kortom zeker een aanrader om te kopen!
Samenvatting Geschiedenis 1.1 t/m 1.6
Naam van tijdvak: Jagers en boeren
Jaartallen: tot 3000 v. chr.
Naam periode: Prehistorie
1.1
Schrift
Eerst was er nog geen schrift tot dat in 3300 v. Chr. schrifttekens werden
gebruikt. De eerste schrifttekens hadden de vorm van kleine spijkertjes.
Een klein deel kon die schrifttekens ontcijferen. Dit ‘spijkerschrift’ ontstond
in het Nabije Oosten, het gebied waar de werelddelen Afrika, Azië en
Europa bij elkaar komen.
Jagers en boeren
Tot ongeveer 10.000 v. Chr. trokken groepjes jager-verzamelaars rond. Ze
leefden in tijdelijke kampen en in kleine hutten maar toen landbouw
ontstond hoefde dat niet meer. Boeren bouwden boerderijen op een vaste
plek bij hun akkers en hun vee.
Zo ontstonden dorpjes sommige dorpjes werden steden. Nog later gingen
steden in het Nabije Oosten samenwerken. Dat gebeurde ook in Egypte
daar ontstond een staat, waarover de Farao’s regeerden. Zij moesten
bijvoorbeeld wetten vastleggen en belastingadministratie bijhouden dus ze
hadden een schrift nodig. In Nederland gebeurde dit veel later pas rond
30.000 v. Chr. Toen in het Nabije Oosten de eerste staten ontstonden,
leefden in ons gebied boeren in kleine dorpjes samen. Zij gebruikten nog
geen schrift maar lieten wel belangrijke sporen achter. De hunebedden
zijn daarvan een voorbeeld.
Waarom is de geschiedenis van de tijd van jagers en boeren
belangrijk?
We hoeven niet steeds meer te verplaatsen en we kunnen nu dingen
opschrijven door de jagers en boeren.
1.2
Eerste mensen
Alle godsdiensten kennen scheppingsverhalen. Hier in staat hoe god de
aarde heeft geschapen. In het midden van de 19e eeuw kwamen er nieuwe
ideeën over het ontstaan van de mens. Onderzoekers ontdekten botresten
en stenenwerktuigen, van de mensachtige. Daaruit bleek dat miljoenen
jaren geleden de mens steeds meer recht op ging lopen. Wetenschappers
kwamen tot de conclusie dat door de evolutie ruimt twee miljoen jaar
geleden de eerste mens in Oost-Afrika is ontstaan. Deze heette de homo
habilis (handige mens). Hij was kleiner en lichter en had sterkere armen
dan wij nu. Daarna ontwikkelden zich ongeveer 1,8 miljoen jaar geleden
de homo erectus. Hij liep volledig rechtop (erectus). Daarna ontwikkelde
zich verschillende mensensoorten zoals de homo sapiens (wetende mens)
daar horen wij bij.
, Neanderthalers en moderne mensen
De homo sapiens verspreidde zich over de hele wereld. 45.000 jaar
geleden leefden de mensen voor het eerst in Europa. Daar was toen al een
andere mensen soort: de Neanderthalers. Die zijn 40.000 jaar geleden
uitgestorven. De moderne mens bleef bestaan. Waarschijnlijk zorgde de
vermenging van verschillende mensachtigen ervoor dat de neanderthaler
als een aparte soort ophield met bestaan. Van de Neanderthalers en de
moderne mens zijn weinig sporen overgebleven. Beroemd zijn de
schilderingen van Chauvet (Frankrijk) die zijn 32.000 jaar oud. Daar zijn
ook botresten en schedels van dieren aangetroffen.
Wat dachten de eerste mensen?
Archeologen doen vaak onderzoek naar de prehistorie dat doen ze
doormiddel van opgravingen en sporen te bekijken. Ze onderzoeken naar
spullen uit die tijd bijvoorbeeld speerpunten. Jager-verzamelaars
begroeven hun dode groepsgenoten en ze legde daar spullen bij dat
worden grafgiften genoemd. Met grafgiften kan een status van iemand
aangegeven worden hoe mooier hoe hoger de status.
1.3
Ijstijd en steentijd
Rond 30.000 v. Chr. was er sprake van een ijstijd. Er zaten grote
poolkappen over Noord-Amerika, Europa en Azië. Nederland was niet
bedekt maar er heerste wel een poolklimaat. Op die poolsteppen leefden
rond 14.000 v. Chr. de rendier jagers. Hun jachtwerktuigen werden
gemaakt van steen daarom heet deze tijd de steentijd.
Nomaden
De jager-verzamelaars leefden in groepen van ongeveer twintig personen.
De eerste mensen aten ook wilde planten en vruchten, die ze in de natuur
verzamelden. Daarom noemen we deze mensen jager-verzamelaars. De
Neanderthalers en de eerste moderne mens gebruikte de dieren niet
alleen voor voedsel maar ook voor de vacht (kleding) en uit de botten
sneden ze werktuigen. Jager-verzamelaars waren Nomaden ze woonde
niet op een vaste plek, als het voedsel op raakte of het weer werd slechter
dan verhuisde ze. Daarom maakte jager-verzamelaars geen grote huizen.
Na de ijstijd
Rond 10.000 v. Chr. steeg langzaam de temperatuur. Daardoor smolt het
ijs en werden de poolkappen kleiner. De steppen en toendra’s verdwenen
en naaldbossen kwamen daarvoor in de plaats. Door deze klimaat
verandering stierven de mammoeten uit. De zeespiegel steeg waardoor er
aan de kust van Nederland moerasgebieden ontstonden. Boomstamkano’s
en fuiken zijn terug gevonden die zij maakten. Er was meer voedsel te
vinden in de natuur dus ze hoefden minder vaak van plaats te wisselen.
Veel van hun jachtwerken lijken op elkaar en zijn met dezelfde techniek
gemaakt. Dat moet het gevolg zijn van onderlinge uitwisseling van kennis
en materialen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Caramel123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.