Dit document bevat aantekeningen van alle college's van methodologie 1 (jaar 1), en kan daarom meteen gebruikt worden als samenvatting. Ik had een 9,6 voor de SOWISO toets en een 7 voor het SPSS tentamen!
Methodologie
Blok 1: Studiedesigns, frequentie- en
associatiematen
Frequentiematen: prevalentie, cumulatieve incidentie & incidentiedichtheid
Associatiematen (= effectmaten): relatief risico (RR) & odss ratio (OR)
--> afgeleide associatiematen: risicoverschil, number needed to treat, attributieve proportie
onder geexponeerden & attributieve proportie voor de totale populatie
Risico = de kans dat 'iets' optreedt in een gegeven tijd
--> studiedesigns met looptijd: cohort
Uitkomst Geen uitkomst Totaal
Determinant a b c
Geen determinant d e f
Totaal g h i
Relatief risico (RR): (a / c) / (d / f)
--> het risico op 'uitkomst' voor mensen met 'determinant' is xxx keer zo veel groot als dat van
mensen met 'geen determinant'
RR < 1: bescherming
RR > 1: verhoogd risico
RR = 1: geen verband
studiedesigns met looptijd: cohort, experimenten
Odds ratio (OR): ((a / c) / (b / c)) / ((d / f) / (e / f))
--> 'determinant' geeft xxx keer zoveel odds op 'uitkomst'
RR < 1: bescherming
RR > 1: verhoogde kans
RR = 1: geen verband
studiedesigns zonder looptijd: transversaal, patiënt-controle
OR en RR zijn sterk verschillend bij hoge risico's, en sterk gelijkend bij lage risico's (zeldzame
aandoeningen)
OR heeft altijd grotere waarde dan dezelfde RR
Cumulatieve incidentie (CI) = kans op aandoening in een periode
Incidentiedichtheid (ID): aantal events / totale tijd at risk = events per persoonsjaar
- alternatief voor RR (die is gebaseerd op volledige looptijd studie)
- vanaf moment dat 'event' (zoals sterfte of ziekte) optreedt bij proefpersoon, is die niet meer 'at risk'
- voor een groep deelnemers kun je het aantal events relateren aan de totale tijd at risk
- voordelen: minder gevoelig voor looptijd studie, minder gevoelig voor uitval, toepasbaar bij
dynamisch cohort (verschillend aantal proefpersonen in loop van tijd)
- nadelen: in praktijk lastig om persoonstijd bij te houden, aanname dat risico constant is
Incidentiedichtheidsratio (IDR) = deling van incidentiedichtheden van 2 groepen die verschillen in
status van de determinant --> groep A heeft op elk moment x keer zoveel kans op uitkomst als groep
B
, Risicoverschil (RV): CI blootgestelde groep - CI niet-blootgestelde groep --> bij blootstelling is er x%
meer kans op uitkomst
Number Needed to Treat (NNT): van belang bij effectiviteitsstudies, 1 / RV --> x aantal mensen
moeten niet zijn blootgesteld om de uitkomst bij 1 persoon te voorkomen
Attributieve proportie onder geëxponeerde (APe) / bij blootstelling (APb): om ziekte te kunnen
toeschrijven aan een specifieke veroorzaker/blootstelling, (CI blootgestelde groep - CI niet-
blootgestelde groep) / CI blootgestelde groep OF 1 - (1 / RR) --> bij blootstelling kan x% van alle
gevallen van de uitkomst worden toegeschreven aan hun rookgedrag
Attributieve porportie voor de gehele populatie (Apt): van belang als een mogelijke interventie
wordt gericht op omgeving, (CI totaal - CI niet-blootgestelde groep) / CI totaal --> x% van alle gevallen
van de uitkomst kom doordat x% van de doelgroep blootstelling heeft
Onderzoeksdesigns:
- case/patiënt-controle studie
- prospectief cohort onderzoek
- transversaal onderzoek
- RCT
- ecologische studie
Case control onderzoek:
- alleen determinant meten (doorgaans terugvragen)
- meten in heden
- uitkomstmaat: OR
- voordelen: efficiënt, kost relatief weinig tijd
- nadelen: niet gemakkelijk om de populatie nauwkeurig te definiëren waar de controles uit
moeten komen, misschien onbetrouwbare informatie
Prospectief cohort onderzoek:
- populatie met mensen die nog ‘at risk’ zijn
- zowel determinant als uitkomst meten
- uitkomstmaten: RR of RV
- cumulatieve incidentie of incidentiedichtheid berekenen
- voordelen: kans op fouten kleiner dan bij case control
- nadelen: bereidwilligheid om aan de studie mee te doen hangt samen met de uitkomst
(onderschatting effect), mensen kunnen tijdens studie uitvallen, neemt veel tijd in beslag,
kostbaar door veelvuldige metingen
Transversaal cohort onderzoek:
- populatie met zowel voldoende determinant als uitkomst
- zowel determinant als uitkomst meten
- meten in heden
- uitkomstmaat: OR
- voordelen: kans op foutieve informatieve is kleiner dan bij case control
- nadelen: kan oorzaak-gevolg verband verkeerd interpreteren
Randomized Controlled Trial (RCT):
- populatie met mensen die nog ‘at risk’ zijn
- onderzoeker selecteert precies de determinant
- deelnemers randomiseren over verschillende experimentele groepen
- uitkomstmaten: RR of RV
- cumulatieve incidentie of incidentiedichtheid berekenen
- voordelen: kans op fouten veel kleiner dan bij andere onderzoeksdesigns
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fabiennewaitz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.