Summary
samenvatting praktisch bestuursrecht
- Course
- Institution
- Book
Een duidelijke samenvatting waarin alle belangrijke wetsartikelen zijn benoemd!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
nicajager10
Reviews received
Content preview
Samenvatting Praktisch BestuursrechtHoofdstuk 1
1.1 Wat is bestuursrecht?
Het openbaar bestuur treedt in verschillende hoedanigheden en op
verschillende manieren op en behartigt daarbij het algemeen belang. Het
heeft te maken met de rol die het openbaar bestuur heeft in de
samenleving. Het openbaar bestuur dient de samenleving zo te besturen
dat burgers en organisaties daar op een fatsoenlijke manier met en naast
elkaar kunnen leven.
Het algemeen belang is dus eigenlijk datgene wat in ieders belang zou
moeten zijn. Het openbaar bestuur zelf is een abstract begrip. Het
handelen van het openbaar bestuur gebeurt namelijk door een persoon of
een groep personen in de hoedanigheid van een bestuursorgaan.
Bestuursorganen: personen of colleges die met enig openbaar gezag
bekleed.
Het bestuursrecht bevat regels, ook wel rechtsnormen genoemd, met
betrekking tot:
- De organisatie van het openbaar bestuur
- Het verlenen van bestuursbevoegdheden aan bestuursorganen
- De rechtsnormen waaraan het openbaar bestuur zich moet houden
bij de uitoefening van die bestuursbevoegdheden
- Rechtsnormen die gelden voor de burgers en regels voor de
handhaving ervan
- De juridische bescherming voor de burgers tegen het optreden van
het openbaar bestuur
In ons rechtssysteem worden rechtsregels onderscheiden in een
publiekrechtelijk en een privaatrechtelijk deel, waarbij in het eerste
deel de relatie- overheid burger centraal staat.
- Het publiekrecht is het recht dat de verhouding tussen burgers en
de overheid regelt. Onder het publiekrecht vallen: bestuursrecht,
staatsrecht, strafrecht en belastingrecht.
- Het privaatrecht het recht dat betrekking heeft op geschillen
tussen burgers onderling, tussen bedrijven onderling of burgers en
bedrijven. Het civiel recht wordt ook wel burgerlijk recht of privaat
recht genoemd, zoals het personen- en familierecht en
vermogensrecht etc.
1.2 Legaliteitsbeginsel
Nederland is een democratische rechtsstaat, waarin alleen organen met
regelgevende bevoegdheid wetten kunnen uitvaardigen. Het openbaar
bestuur voert die wetten uit, maar is daar zelf ook aangebonden. Het
openbaar bestuur mag daarom alleen als openbaar bestuur optreden als
1
,dit in de wet is vastgelegd. Deze zogenoemde wetmatigheid van bestuur
wordt het legaliteitsbeginsel genoemd.
Wetten die worden vastgesteld door de formele wetgever, dat wil
zeggen door de volksvertegenwoordiging (de Staten- Generaal) en de
regering samen, worden wet in formele zin genoemd.
Elke wet die algemeen verbindende voorschriften bevat waaraan iedereen
voor wie die wet is bedoeld gevonden is, wordt wet in materiele zin
genoemd.
Verklaring van geen bedenkingen (Vvgb)
Is een instemming van een ander bestuursorgaan voor het verlenen van
de omgevingsvergunning. Zonder de verklaring van geen bedenkingen
kan het bevoegd gezag de omgevingsvergunning niet verlenen.
Specialiteitsbeginsel
Tenzij de wet anders bepaald, moet het openbaar bestuur bij alles wat het
doet belangen afwegen. Als behartiger van het algemeen belang moet het
openbaar bestuur dit belang afwegen tegen de belangen van individuele
burgers. Het specialiteitsbeginsel beperkt die afweging tot het kader
van de belangen waarvoor een speciale wet is bedoeld.
Kort samengevat: Voor het optreden van het openbaar bestuur is ene
grondslag in de wet nodig (legaliteitsbeginsel) en bij het afwegen van de
belangen moet het openbaar bestuur binnen het kader blijven van de
toepasselijke wet (specialiteitsbeginsel)
1.3 Bronnen van bestuursrecht
Voor het bestuursrecht zijn drie rechtsbronnen van belang:
- Wet- en regelgeving van verdragen
- Jurisprudentie
- Ongeschreven recht, met name enkele algemene beginselen van
behoorlijk bestuur
Let op!: verdragen, beleidsregels en vergunningsvoorschriften behoren
niet tot de wet- en regelgeving!
Bestuursrechtelijk normenstelsel
Verdrag Staat der Nederlanden
Wet- en regelgeving:
EU-verordening en EU-richtlijnEuropees
Parlement/Raad/Commissie
Grondwet Formele wetgever (regering en
Staten-Generaal)
Wet in formele zin Formele wetgever (regering en
Staten-Generaal)
Algemene Maatregel van Bestuur Regering
(AMvB)
Ministeriële regeling Minister
2
,Provinciale verordening Provinciale Staten
Gemeentelijke verordening/ Gemeenteraad/
Waterschap verordening waterschapsbestuur
Geen wet- en regelgeving:
Beleidsregels en Op alle niveaus van het openbaar
vergunningsvoorschriften bestuur
Verdragen zijn afspraken tussen staten. Enkele belangrijke verdragen
voor het bestuursrecht zijn:
- Het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van
de mens (EVRM)
In 1950 door de raad van Europa is ondertekend, is een
internationaal verdrag voor de bescherming van de rechten van de
mens en de fundamentele vrijheden in Europa. Hierin zijn de
persoonlijke vrijheidsrechten voor burgers vastgelegd
- Het verdrag van de Europese Unie (EU-verdrag)
De EU- verdragen bevatten diverse bepalingen voor het vrije
verkeer van personen, diensten, goederen en kapitaal binnen de
Europese Unie.
- Het verdrag betreffende de werking van de Europese Unie
(EU- werkingsverdrag)
Is een verdrag gesloten tussen de lidstaten van de Europese Unie. In
het VwEU staat wat de bevoegdheden van de Europese Unie zijn en
op welke manier de Eu die bevoegdheden kan uitoefenen.
Deze verdragen en Europese verordeningen hebben rechtstreekse
werking, dat wil zeggen dat de daarin opgenomen regels rechtstreeks in
Nederland van toepassing zijn. Dit betekent dat Nederlandse Burgers zich
direct kunnen beroepen op dergelijke bepalingen, zoals art.3 EVRM.
Europese richtlijnen zijn gericht tot lidstaten en hebben in beginsel
geen rechtstreekse werking. Het Europese bestuursrecht wordt deels
uitgevoerd door het openbaar bestuur in Nederland en deels door organen
van de EU aan wie de Nederlandse staat bestuurstaken heeft afgestaan.
Grondwet, wet in formele zin en AMvB
De grondwet bevat, afgezien van de belangrijke grondrechten, weinig
regels voor de burgers. Dit is de hoogste wet in formele zin die dus net als
de andere wetten in formele zijn door de formele wetgever is vastgesteld.
Het AMvB is van lagere orde en wordt vastgesteld door de regering.
Ook ministeriele regelingen bevatten hoofdzakelijk algemeen
verbindende voorschriften voor burgers en kunnen daarnaast
bevoegdheden toekennen aan bestuursorganen.
Hetzelfde geldt voor provinciale verordeningen, gemeentelijke
verordeningen en waterschap verordeningen:
3
, - De regels in een provinciale verordening gelden alleen voor het
grondgebied vna de provincie.
- De regels in een gemeentelijke verordening gelden alleen binnen
de gemeentegrenzen.
- Waterschap verordeningen hebben dezelfde rang als
gemeentelijke verordeningen en zijn van toepassing op het
grondgebied van het waterschap.
Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) is een gemeentelijk
verordening met normen die voor iedereen in de gemeente gelden.
Beleidsregels zijn eigen richtlijnen voor het openbaar bestuur en gelden
alleen voor het orgaan van het openbaar bestuur dat ze heeft vastgesteld
of waarvoor ze zijn bedoeld.
Vergunningsvoorschriften zijn normen die gelden in het individuele
geval, namelijk voor degene aan wie de vergunning is verleend.
- Vergunningsvoorschriften kunnen bestaan uit rechtsnormen
afkomstig van wetten en lagere regelingen en uit regels die het
bestuursorgaan dat de vergunning verleent, voorschrijft. Derden
kunnen van het bestuursorgaan verlangen dat het erop toeziet dat
de vergunninghouder zich aan de voorschriften houdt.
Gelede normstelling
Hiermee wordt bedoeld dat normen voor een bepaald geval (mede)
worden bepaald door normen in verschillende regelingen die dikwijls in
een hiërarchische verhouding tot elkaar staan.
- Gelede normstelling komt in het bestuursrecht veel voor en ontstaat
doordat diverse organen van het openbaar bestuur elk op hun eigen
niveau normen kunnen of moeten stellen.
1.4 Algemeen en bijzonder bestuursrecht
In het bestuursrecht valt een algemeen en een bijzonder deel te
onderscheiden. Het algemeen bestuursrecht bevat regels die op alle
terreinen van het bestuurlijk optreden van toepassing zijn.
- Dit zijn bijvoorbeeld regels voor de toekenning van
bestuursbevoegdheden aan bestuursorganen en voor de
handhaving van rechtsnormen en besluiten.
Het bijzonder bestuursrecht bevat regels die speciaal zijn opgesteld
voor de bijzondere gebieden waarop het openbaar bestuur actief is.
- Het kan daarbij gaan om ordende overheidstaken zoals politie,
defensie, waterstaat, milieubeheer, ruimtelijk ordening en
economische ordening.
Het openbaar bestuur heeft ook verzorgende overheidstaken zoals,
onderwijs, cultuur, wetenschap, sociale zorg en gezondheidszorg. De
rechtsgebieden in het bijzonder bestuursrecht heten bijvoorbeeld:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nicajager10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now