Samenvatting Nederlands Literaire geschiedenis en Max Havelaar
5 views 0 purchase
Course
Nederlands
Level
VWO / Gymnasium
Book
Max Havelaar
Samenvatting van de verlichting en de romantiek inclusief een vergelijkingstabel. Vervolgens een samenvatting van Max Havelaar inclusief vragen en antwoorden over het boek.
Answer: Een makelaar in koffie was een tussenpersoon die op de koffie veilingen van de Nederlandse Handelmaatschappij koffie kocht om verder te handelen.
2.
Wat betekent VOC?
Answer: Verenigd Oostindische Compagnie
3.
Wanneer werd Indië pas echt een kolonie?
Answer: Na de val van Napoleon, toen Nederland Indië weer terugkreeg. Er werd een bestuurd systeem opgezet, waardoor Indië pas echt een kolonie werd.
4.
Wat is het cultuurstelsel?
Answer: Het cultuurstelsel hield in dat de Javaanse boeren 1/5 deel van hun grond moesten bebouwen met producten voor de Europese markt: geen rijst maar koffie, suiker, thee en tabak. Wie geen grond had, moest 2 maanden per jaar voor de Nederlandse gouvernement werken.
5.
Droogstoppel geeft een aantal keer duidelijk aan wat zijn beroep is en waar hij woont, waarom legt hij hier zo de nadruk op?
Answer: Omdat hij reclame voor zijn bedrijf wilt maken.
6.
Geef een korte typering van Droogstoppels bezwaren tegen de literatuur.
Answer: Er worden onwaarheden verteld, dingen die nooit gebeurd zijn, literatuur bevat geen waarheid maar alleen maar leugens, en hij geloofd dat niemand mag liegen, hij houdt van de waarheid.
7.
Beschrijf het karakter van Droogstoppel, vind je hem symptahiek?
Answer: Droogstoppel toont zich zelfingenomen. Hij beschouwt zichzelf als deugdzaam, maar de oude knecht die de firma jarenlang trouw heeft gediend ontsloeg hij zonder medeleven. Hij is fantasieloos, zakelijk, materialistisch, tegen de romantiek en protestants. Hij presenteert zichzelf als een vriend van de waarheid, maar door de eigenwijze en fantasieloze manier waarop hij dat doet, maakt hij zichzelf belachelijk. Ook is hij niet sympathiek.
8.
Wat is de betekenis van de naam Batavus Droogstoppel? Wat zou de schrijver met die naam bedoelen?
Answer: Batavus verwijst naar de Batavieren, een Germaanse stam die de oorsprong zou vormen van het Nederlandse volg. Dat betekent dus iets als: door en door Nederlands. Een droogstoppel is een saai iemand zonder humor, idealen, een dorre prozaische figuur. Hij bedoelt daar waarschijnlijk mee: alles wat hem in sommige Nederlanders niet bevalt.
9.
Max Havelaar wordt ‘een vat vol tegenstrijdigheids’ genoemd. Geef een paar voorbeelden daarvan.
Answer: Op blz 39 en 40 volgt een hele reeks tegenstrijdigheden. Hij kon heel scherp zijn en tegelijk heel zacht. Hij was snel van begrip en snapte soms de eenvoudigste zaak niet. Hij hield van waarheid en recht, maar verwaasloosde soms zijn nabijgelegen verplichtingen om een groter onrecht te herstellen. Hij was moedig, maar verspilde die dapperheid aan zaken die niet te winnen waren.
10.
Wie zijn de hoofden van Lebak?
Answer: De inlandse districthoofden, de afdeling Lebak is verdeeld in een aantal onderafdelingen of districten, met een inlander aan het hoofd.
Content preview
Nederlands tw1, literaire geschiedenis en max havelaar
Middeleeuwen (500-1500) —> renaissance (1500-1700) —> verlichting (1700-1800) —> romantiek
(1800-1880) en realisme (1850-1880)
De verlichting:
Een periode in de 18e eeuw waar het gevoel ontstond dat de wereld langzaam maar zeker duidelijk,
helder, verlicht werd. (sommige ideeen uit die tijd worden nog steeds als ideaal gezien in sommige
Westerse landen)
- Inzichten uit renaissance werden verder ontwikkeld
- Bloei van van natuurwetenschap:
• Empirisme = men was niet alleen meer gefocust op wat de kerk zei of wat men van
vroeger mee kreeg maar men ging onderzoeken hoe de wereld in elkaar zat à dit
leidde tot nieuwe inzichten, men kreeg de ingeving dat via menselijk ratio (het
verstand) alles was op te lossen à rationalisme
• Ontdekkingen in natuurkunde, astronomie en biologie
- Op religieus gebied:
• Veel mensen hielden deisme aan = er bestond wel zoiets als een opperwezen maar
het vereren daarvan was zinloos à tolerantie ontstond, iedereen mocht denken en
geloven wat hij of zij wou
- Op politiek/economisch gebied:
• Trias politica ontstond, men wilde meer vrijheid op economisch terrein à
liberalisme = de overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de economie
- Op gebied van de samenleving:
• Men werd optimistisch = de mens is goed en verkeerd gedrag komt voort uit gebrek
van kennis van het goede, leert men het goede, dan zal hij ook zo handelen (vandaar
het grote belang van onderwijs en opvoeding, ze hadden het idee van een ‘maakbare
samenleving’)
De romantiek:
Een periode van 1800 tot 1880 waarin gevoeligheid, verbeeldingskracht en individualisme op de
eerste plaats stonden, deze periode heeft een grote invloed gehad op de geschiedenis, de eisen van
kunst zijn nog steeds originaliteit en individuele gevoelens en gedachtes zijn ook nog steeds
belangrijk
- Kunst moest origineel zijn
- Natuur = centraal, de natuur moest in de werken van de romantische kunst voorkomen als
de wilde onaangetaste natuur en niet de door de mens geordende natuur
- Wetenschappelijk kwam ook interesse voor eht ‘natuurlijke’, doordat de bestudering van
andere culturen ontstond = volkenkunde/etnologie, de kennis van vreemde/exotische talen.
Waardoor ook de volkskunde ontstond, de kennis van eigen taal en dialect
- Literatuur werd verder ontwikkeld, teksten werden vertaald en verhalen werden geschreven
- De muziek en het werk van eerdere componisten werd herboren
, Verlichting Romantiek
- Het gevoel dat ontstond dat de wereld - Een periode waarin gevoeligheid,
langzaam maar zeker duidelijk, helder, verbeeldingskracht en individualisme op eerste
verlicht werd plaats stonden
- Verstand (rationalisme) - gevoel
- Didactisch (publieksgericht) - Lyrisch (expressie van de kunstenaar)
- Over het hier en nu/realistisch - Vluchten uit het hier en nu (escapisme)
- Kunstenaars als opvoeders - Kunstenaars als bohémiens/nonconformisten
(kwamen in opstand, mensen passen zich niet
aan)
- Grote invloed op maatschappij: alle - Grote invloed op de kunst: huidige visie op
ideeën verwezenlijkt en worden nog kunst stamt af uit deze tijd, de individuele
steeds als ideaal gezien kunstenaar en zijn gevoel staat voorop
Kenmerken romatische literatuur:
- Lyrisch: individuele expressie van gevoelens
- Weltschmerz: onvrede met eigen tijd, en het bestaan in algemeen
- Sehnsucht: romantische verlangen naar het onbereikbare geluk, zoals bvb ideale liefde
- Contrasterende emoties
- Escapisme: vluchten uit het hier en nu
- Natuur staat centraal
in 1850 ontstond de stroming realisme, wat stond voor:
- Dat de dagelijkse realiteit objectief wordt weergegeven
- Een stroming in literaire en schilder kunst
- Een reactie op het liefelijke/ fantastische, dit wilden ze niet
Hoe dachten romantische kunstenaars over creativiteit?
Ze dachten dat er achter de zichtbare werkelijkheid nog een onzichtbare was, dit werd aangeduid
met ‘goddelijke’ of ‘oneindige’, alles wat gebeurt heeft een natuurlijke verklaring, er bestaan geen
wonderen en toevalligheden (de kerk was bang dat dit idee haar gezag aantastte).
Er ontstonden in de Romantiek nieuwe romangenres:
Historische romans, griezelromans/horror, science-fiction, detectiveverhaal en cultuur sprookjes
Thema’s in de romantiek:
- Middeleeuwen
- Natuur
- Irrationele angsten (duisternis, monsters en afwijkingen)
3 controversiële ideeën spinoza:
- Vrijheid van meningsuiting (machthebbers waren niet gediend van invloed van het volk)
- Godsdienstvrijheid (machthebbers waren daar niet blij mee, omdat zij dachten dat de bijbel
ervoor zorgde dat mensen zich goed gingen gedragen)
- Goddeloosheid ( god is geen bovennatuurlijk wezen, maar valt samen. Alles wat gebeurt
heeft een natuurlijke verklaring, er bestaan geen wonderen en geen toevalligheden. (de kerk was al
bang dat dit idee haar gezag aantastte))
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isabelvanzalk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
