Zie jij ook door de bomen het bos niet meer en wil jij graag structuur voor het vak Beginselen Recht? Dan is deze samenvatting iets voor jou! En het allerleukste eraan... Mede met deze samenvatting gaat het jou lukken om minimaal een 8,5 te halen. Je kunt het, zet hem op!
,Hoofdstuk 1 ‘Recht in het algemeen’
Mens neemt deel aan grote/kleine samenlevingsverbanden
conflicten
Mechanismen zoals recht die dit tegen gaan.
Het recht tracht vrede in de samenleving te bewaren door belangen van de
gemeenschap en individuele leden van de samenleving te beschermen. Het zorgt er
ook voor dat deze regels worden gehandhaafd door geschilbeslechting.
Geestelijke/lichamelijke behoeften van een individu
belangen van anderen
Rechtsregels kunnen van betekenis zijn (gebruiken we ook bij afwezigheid van deze
tegengestelde belangen).
Rechtsregels zijn er om menselijk gedrag te ordenen en zo te uniformeren, uit het
perspectief van maatschappelijke rechtvaardigheid. Deze worden geformuleerd naar
bevoegdheden/verplichtingen welke een gebod/verbod inhouden en voortvloeien uit
een opvatting over goed/kwaad.
Positief recht Is de som van alle geldende rechtsregels (= het recht).
Objectief recht (syn) Heeft geen op zichzelf staand doel, maar dienen te worden
toegepast zodra een in de regel geschreven geval zich voordoet.
Subjectief recht Bevoegdheid die iemand in een geval aan een regel van
objectief recht ontleent: aan het objectieve recht ontleende
bevoegdheid van een persoon (dit is dus ook een recht).
Rechtsbronnen Bronnen waaruit geldend recht voortvloeit. Voor het Nederlandse
recht is dit: wet, jurisprudentie, gewoonte, verdragen/
besluiten van volkenrechtelijke organisaties waar NL toe
behoort.
Wet is elke algemeen geldende geschreven rechtsregel die afkomstig is van
een tot wetgeving bevoegd overheidsorgaan.
Rechters maken nadere regels of formuleren zelfstandig een nieuwe regel.
Als andere rechters dit ook toepassen is er sprake van jurisprudentie.
Gewoontes zijn niet vastgesteld in de wet, maar zijn wel bindende
rechtsregels.
Nationaal en internationaal recht
Soevereiniteit Bevoegdheid van elk land de eigen rechtsorde vast te stellen en
te onderhouden.
VAN BUITENAF geen macht boven zich
NAAR BINNEN overheid in beginsel de exclusieve
bevoegdheid tot wetgeving/bestuur/rechtspraak
Recht van nationale oorsprong (Nederlands recht in Nederland) en recht van
internationale oorsprong. Nationale recht bevat ook regels van internationale
oorsprong.
, Normen tussen staten zijn gewoontes geworden die zijn vastgelegd in verdragen.
Volkenrecht Deel vh internationale recht dat rechtsregels bevat over het
verkeer tussen staten onderling/ staten en volkenrechtelijke
organisaties.
Verdrag Schriftelijke, bindende regeling tussen staten onderling/ staten
en volkenrechtelijke organisaties.
Verdragen tussen staten waarvan de regeringen verplichtingen aangaan.
Verplichtingen voor de wetgevers vd aangesloten staten tot het maken/
aanpassen van de wetgeving.
Verdrage die rechtsregels bevatten die in een staat zonder tussenkomst van
wetgever in het nationale recht kunnen gelden (vb: EVRM) monisme
Regelingen waarbij bevoegdheden tot wetgeving/bestuur/rechtspraak worden
opgedragen aan een internationale org. (verdrag betreffende werking EU)
Europees Unierecht
^ Als er strijd is tussen: regel nationaal recht <> regel/besluit internationale herkomst,
dan heeft de internationale regel voorrang (voorrangsregel).
Materieel en formeel recht
Materieel recht Regels die betrekking hebben op rechten/plichten van personen
in hun onderling verkeer.
Formeel recht Regels over de wijze van procederen voor de rechter (ook wel
procesrecht), gaat over het niet nakomen van rechten/plichten.
Staatsrecht
Staatsrecht Regels die betrekking hebben op de organisatie van de Staat,
bevoegdheden van staatsorganen en op grondrechten.
Grondwet belangrijkste wettelijke fundament. Dit gaat over de inrichting vd staat en
de bevoegdheden van de belangrijkste overheidsorganen (organieke opbouw).
Hierin staan ook grondrechten: mens is meer dan een onderdaan van de staat. Zij
hebben vrijheidsrechten, politieke rechten (kiesrecht en recht om politiek ambt te
bekleden), sociale rechten (algemene welzijn).
Organieke wet is een wet die een uitwerking bevat van een grondwet.
Gewoonterecht zijn regels die geleidelijk in het parlementaire leven ontwikkeld zijn.
Bestuursrecht
Bestuursrecht Betreft bestuursactiviteiten van de overheid. ‘Beschikking!’
Awb is belangrijkste wettelijke regeling. De rechtsverhouding overheid/burger
staat centraal.
Beschikking Een besluit van een bestuursorgaan dat rechtsgevolgen vaststelt
voor een individu/rechtspersoon. Alleen geldig bij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annehn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
