HERSTELONDERSTEUNENDE ZORG
INHOUD
Inleiding in de herstelondersteunende
zorg
Stigma
Kernhandelingen
Samen op pad gaan
Concreet vorm geven aan
herstelondersteunende zorg
Reflectieve vaardigheden
, INLEIDING IN DE
HERSTELONDERSTEUNENDE ZORG
Psychische kwetsbaarheid
Psychische stoornis (DSM-V)
= een syndroom gekenmerkt door klinisch significante symptomen op het gebied
van cognitieve, affectieve en/ of conatieve functies van een persoon.
Cognitieve, affectieve en/ of conatieve functies
o Cognitief: bewustzijn, aandacht, oriëntatie, geheugen, waarnemen,
denken enz.
o Affectief: stemming
o Conatief: psychomotoriek, motivatie en gedrag
Oorzaak: veronderstelde disfunctie in psychologische, biologische of
ontwikkelingsprocessen.
4 voorwaarden om van een psychische kwetsbaarheid te kunnen spreken
o Afwijkend gedrag vertonen
o Lijden, ongemak of beperking veroorzaken
o Het functioneren op verschillende vlakken negatief beïnvloeden: bv.
werk, gezin, vrije tijd enz.
o Bovenstaande voorwaarden hebben een duurzaam karakter.
Psychische kwetsbaarheid
= het geheel van ervaringen, emoties, gedachten of gedragspatronen …
Die in een maatschappelijk gegeven context het persoonlijk en sociale
functioneren en het welbevinden van iemand beperken;
Hun zoektocht naar zingeving bemoeilijken;
Hun gevoel van eigenwaarde aantasten (omdat ze afwijken van (de
norm’) van de persoon zelf en/of zijn omgeving lijden hieronder.
Conclusie: het gaat dus niet over één specifieke aandoening of
diagnose.
Basisprincipes herstelondersteunende zorg
Herstelondersteunende zorg is gebaseerd op 3 basisprincipes, 3
uitgangspunten:
Herstelgericht werken
o Herstellen is de zoektocht naar kwaliteit van leven
o Herstellen is een gefaseerd proces
o Herstellen gaat niet alleen
Presentiegericht werken
Krachtgericht werken (= empowerment)
, Herstelgericht werken
Begripsomschrijving
= het ondersteunen van de zoektocht naar kwaliteit van leven.
Herstellen is de zoektocht naar kwaliteit van leven
Hierbij wordt herstel gezien als een uniek en persoonlijk proces waarin
iemand …
Weer zelfvertrouwen krijgt
Beter leert omgaan met kwetsbaarheid
Opnieuw sociale rollen vervult
Belangrijke punten
Herstel is niet hetzelfde als genezen!
o Genezen: het terugkeren naar de situatie zoals die eerder was, voor
het uitbreken van de ziekte.
o Herstel: individueel proces van helen, leren leven met de ziekte en
de gevolgen hiervan zoals stigmatisering.
Kwaliteit van leven
Levenskwaliteit situeert zich op verschillende domeinen.
Levenskwaliteit wordt ervaring als je binnen de domeinen jezelf kan zijn.
Wensen en doelen kunnen gerealiseerd worden op 8 domeinen: binnen
persoonlijke domeinen en levensdomeinen
Persoonlijke domeinen (jij als Levensdomeinen (activiteiten en
sociale rollen)
individu)
Zelfzorg en zorg voor anderen Wonen
Welzijn en gezondheid Werken
Veiligheid Leren
Sociale relaties Vrije tijd
Vier vormen van herstel
Klinisch of medisch herstel
= herstellen van de aandoening zelf. Het gaat over het verminderen of onder
controle krijgen van symptomen en over terugvalpreventie.
Men streeft naar ‘genezen’ afhankelijk van het type aandoening.
Therapie (bv. psychotherapie, medicatie enz.) worden ingezet.
Persoonlijk herstel
= herwinnen van de eigen identiteit, leren omgaan met de kwetsbaarheid.
Het gaat om …
o Het plaatsen, betekenis geven en accepteren van moeilijke
ervaringen in het eigen leven.
o Het zich bewust worden van de eigen krachten, krachten die in het
verleden werden gebruikt in het omgaan met moeilijke situaties.
Functioneel herstel
, = herstellen van de psychische functies die door de kwetsbaarheid zijn aangetast
of niet goed zijn ontwikkeld.
Het gaat om functies i.v.m. zelfregulatie: zelfbeheersing, opkomen voor
jezelf, regie nemen over eigen leven enz.
Sociaal of maatschappelijk herstel
= gericht op het verbeteren van de positie van de zorgvrager binnen sociale
relatie en maatschappij.
Voorbeelden: instaat zijn om sociaal-maatschappelijke rollen terug op te
nemen moederschap, leider van een jeugdbeweging enz.
Toelichting afbeelding
Persoonlijk herstel staat centraal: hier komen andere vormen van herstel
samen.
o Vanuit dit punt zal de zorgvrager prioriteiten stellen en betekenis
geven aan de vormen van herstel.
o Voorbeeld: wanneer je veel last hebt van de psychopathologie zal je
geneigd zijn om je te richten op medisch herstel. Maar het kan even
goed zijn dat je dit geen prioriteit vindt eerder bezig bent met
maatschappelijk herstel (bv. werk zoeken) en van hieruit
geconfronteerd wordt met beperkingen.
Binnen herstelondersteunende zorg is het nemen van klinisch herstelpunt
fout!
o Als hulpverlener neem je zo de regie volledig over van de
zorgvrager. Je bepaalt als dat dit de prioriteit krijgt en neemt dus het
eigen referentiekader als uitgangspunt wat tegenstrijdig is met de
visie.
o Door klinisch herstel centraal te zetten, dreig je onvoldoende
aandacht te geven aan andere vormen van herstel.
Herstellen is een gefaseerd proces
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller serhatkl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.13. You're not tied to anything after your purchase.