Samenvatting Geschiedenis van Belgie (100% slaagkans
78 views 3 purchases
Course
Geschiedenis van België
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
In dit document worden alle lessen van 'Geschiedenis van België' samengevat. Dankzij deze samenvatting heb ik een 19/20 kunnen halen op mijn examen. Alles staat in de samenvatting...
Bye bye belgium -> rtbf die aankondigt onafhankelijkheid Vlaanderen aankondigt
Velen geloofden dit
Handboek kopen
Opbouw van de cursus
1) Het ontstaan Belgie (18de – 19de eeuw)
2) Bestaande staat Belgie
Opgedeeld in aantal grote periodes
3) Thematische insteek in elke periode
Drie breuklijnen
Gemaakt door politicologen (lipset en rokkan; in belgie toegepast door luc huyse)
- Sociaaleconomische: patronaat/kapitaal vs arbeid
- Levensbeschouwelijke: klerikaal vs antikerikaal (het is niet omdat de liberalen tegen
de rol van de kerk zijn, wilt dat niet zeggen dat ze niet gelovig zijn)
- Communautair
Hoe leer je dit? Vanaf het begin tot het einde, chronologisch leren (zelf vergelijkingen
maken)
Beperkingen van dit model
- Op lange termijn, niet elke breuklijn even belangrijk was, dit wisselde af
Vb communautair: voor groot deel 19de eeuw was dit minder belangrijk dan 20ste
eeuw
Vb: levensbeschouwelijke: centraal in 19de eeuw (vooral katholieken en liberalen),
maar na wo2 is dit minder
- Er is wisselwerking tussen breuklijnen
Vb vandaag: communaitair vandaag gaat niet meer over taalwetgeving (wat vroeger
wel belangrijk was)
- Er zijn andere dossiers die hun weg zijn gevonden waaruit ook partijen zijn gegroeid
Vb: milieu
Vb: migratie
Het handboek
- Doorlopende teksten volledig kennen
- Kaderteksten moet je niet in detail leren (wel lezen!)
- Vragen ecxamen
3 grote (breuklijnen bijvoorbeeld over de hele stof)
Enkele kleine (zoals politici enzo)
Data en wetten moeten we kennen
,Het ontstaan van Belgie (voor 1830)
- Structuur
Bestond Belgie voor 1830?
- Romantische “schrijvers” die zochten naar wortels van Belgie, zo konden ze aantonen
dat het bestaan van belgie een logische uitkomst was, ze verdedigen de stelling dat
Belgie in het hart van de mensen al lang bestond -> nationalistische geschiedschrijven
Hiervoor zoeken ze een bewijs bij Caesar: de Bello Gallico
Gallie was opgedeeld in 3 stukken, waarvan 1 stuk de Belgen omvat (anderen zijn de
aquitaniers en kelten)
1ste vaststelling voor de romantici: de naam Belgie bestond al
En stond er nog in de tekst: onder alle galliers waren de Belgen de dappersten
Dus we waren er al EN we waren ook moedig
Ook bv: ambiorix: een grote held (in tongeren)
Kaart
- 1ste vaststelling:
Ons gebied ging tot in zwitserland door en ging door frankrijk
- 2 de vaststelling/probleem
Ambiorix was een Eburoon en geen belg
Tegenover de mensen die vonden dat belgie al lang bestond stonden de mensen die stelden
dat Belgie een artificiele creatie was in 1830, er waren rellen en die waren niet met de
bedoeling om een eigen identiteit tot stand te komen
Henri Pirenne
- Grootste Belgische historicus, internationaal bekend
- Een groot en belangrijk luik van zijn werk: ontstaan van steden uit economische
dynamieken (hij had veel aandacht voor de steden die zich in onze regio hadden
ontwikkeld in ME)
- Grote Histoire de Belgique geschreven
1 van de grote mijlpalen in Belgische geschiedschrijving
7 volumes
- De visie van Pirenne (powerpoint)
Les pays-bays (noorderlijke en zuiderlijke nederlanden)
Voor de bourgondische hertogen aankwamen bij ons, was er al een volk van de
nederlander
de nationale eenheid, de eenheid van de regering ging al vooraf
wat bedoelde hij precies? in deze regio was de economische situatie al goed (zoals
laken) – in de steden zijn er versch sociale klassen – het is een tweetalig gebied (frans
, en middelnederlands) dat door elkaar liep en dit was uniek, dit was er al voor de
bourgondiers komen
deze these werd doorloop van tijd bekritiseert:
1) over welke steden spreekt hij nu juist? Het gaaf vooral over graafschap
vlaanderen of hertogdom brabant en niet over de hele nederlanden
2) het belgie in 19de en 20ste eeuw projecteert hij op de steden in de middeleeuwen
3) er is geen indicatie in die periode dat die mensen in de verssch graafschappen en
hertogdommen zich zagen als verbonden, ze zien zichzelf als bv gentenaar, er was
geen nationale identiteit
De visie van Stengers
- gaat belgie al voor 1830 situeren, maar korter dan Pirenne (1795)
het morele belgie
een belgie dat een zelfbewustzijn had ontwikkeld
allee door dit morele belgie is de onafhankelijke staat kunnen uitvloeien
bij pirenne ging de beschaving vooraf aan de staat, hier is het omgekeerd: etat avant
civilisation, er zijn instellingen die maken dat er een bewustzijn groeit van “deze
stukken horen bij elkaar” en daardoor ontstaat belgie
staatkundige situatie voor het einde van de 18de eeuw
- territoriale verbokkeling: het hangt niet aan elkaar en ziet er niet uit naar het belgie
dat we vandaag kennen
het is stapgsgewijs waarbij er een zekere centralisatie (het is traag, bescheiden…
maar er zijn ontwikkelingen waarbij de versch brokken toch uitendelijk bij elkaar
gaan horen
processen die hierbij helpen: spaanse habsburgers, bourgondische hertogen en
oostenrijke habsburgers
kaart 13de eeuw (voor bourgondische hertogen)
- rode lijn is de hedendaagse grens
- 1ste vaststelling
het gaat door tot in franrkijk, er zijn stukken van luxemburg en duitsland
vlaanderen ligt voor een groot stuk in frankrijk
- 2de vaststelling
Geen vormen van provincies zichtbaar
- 3de vaststelling
Prinsbisdom luik: een aparte entiteit die eigenlijk tot aan de FR apart evolueert
Heeft een heel specifieke gesch gehad en hoort strict genomen niet tot de Lage
Landen
2de kaart: einde 14de eeuw
- Graaf van vlaanderen had geen directe opvolger
Graafschap ging over naar een verdere erfgenaam namelijk naar de hertog van
bourgondie -> Filips de Stoute
, De verdere bourgondiers gaan proberen nog van de leengoederen te verkrijgen om
zo een middenrijk van te maken tussen france en duitsland waarvan zij koning
zouden worden
Door combinatie van een slimme huwelijkspolitiek & militaire operaties om bepaalde
stukken te bedwingen om onder bourgondisch gezag te vallen & financiele middelen
- Al de hertogdommen en graafschappen onder 1 hoofd
Ze probeerden ook te centraliseren, dit zou een embryo van een staat kunnen zijn
(het gaat te ver om te zeggen dat dit het begin van belgie is: territoriaal is het anders
dan Belgie vandaag & de mensen gaan zich niet identificeren als nationaal iets &
bourgondische hertogen)
3de kaart
- Karel de stoute zijn dochter; maria van Bourgondie is getrouwd met een oostenrijkse
prins (maximiliaan van oostenrijk, een habsburger)
Lage landen worden overgeerfd en krijgt een soort van entiteit
Pragmatieke sanctie (door Keizer Karel): beslissing die stelt dat de landen over de
toekomst altijd samen gaan overgeerfd worden
1) Onder karel (tegenstander protestantisme) begint de reformatie -> christendom =
katholieken vs protestanten
Aanhang voor protestantisme/reformatie is groot bij ons, dit zorgt voor
2) Zijn volger: filips 2
Heel fanatieke katholiek, probeert protestantisme uit te roeien
Mensen gaan zich verzetten
Er gaat een grens getrokken (1585: val van antwerpen) worden tussen zuidelijke
Nederlanden en noorden (wat eig een grens is tussen Belgie en nederland):
protestanten gaan naar noorden & katholieken blijven Zuiden
In stappen naar de revolutie van 1830 (1)
5 rode draden
- Internationale dimensie
- Wie oefent de macht uit binnen dit land
- Wat kan je vaststellen in termen van de modernisering van de SL
- De rol van de kerk
- Samenhang van de gewesten, hoe sterk centraliseert dit
Oostenrijks regime en reactie daartegen (brabantse omwenteling)
- Oostenrijkers zijn dus habsburgers
- Jozef II
Keizer in oostenrijk in 1780
Hij wou veel veranderen op korte termijn dat iedereen in lage landen tegen hem was
en dat leidde tot een opstand waarbij het oostenrijks gezag wegviel
- Kaart
Kaart lijkt meer op Belgie vandaag, grenzen stabiliseren zich
jozef II
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gustdesmet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.47. You're not tied to anything after your purchase.