Summary
Samenvatting Taal & Spraak kennisdoelen, jaar 3, Logopedie
- Course
- Institution
Samenvatting/ overzicht van de leerdoelen voor het kennistentamen van Taal & Spraak
[Show more]
8 reviews
By: jasmijnruland • 2 year ago
By: maryn95x • 2 year ago
By: marjannedemarie • 4 year ago
By: evanderv2109 • 5 year ago
By: milenkavlasblom • 5 year ago
By: edorhout • 4 year ago
By: vejemamo • 5 year ago
Seller
Follow
Anoniems
Reviews received
Content preview
Taal & Spraak jaar 3 blok a/bTaalstoornis gecombineerd met lees en/of spraakproblemen (LEES)
Voorbereidend lezen
○ Ontluikende geletterdheid: kinderen hebben door dat letters bestaan (voorschoolse periode)
○ Beginnende geletterdheid: eerst fonologisch en daarna fonemisch
fonologisch
- omgaan met klanken
- splitsen van woorden in lettergrepen
- verbinden van lettergrepen tot een woord
- eindrijm (Jan rijmt op pan)
- objectiveren = /paddenstoel/ ais een langer woord dan /boom/
fonemisch
- besef dat woorden uit fonemen bestaan
- beginrijm (Kim en kip beginnen allebei met de k)
- opdelen van korte woorden in losse klanken = auditieve analyse
- samenvoegen van klanken tot een woord = auditieve synthese
- temporeel ordenen = volgorde onthouden
- bepalen van de klankpositie (v is de beginklank van vuur)
Tussendoelen beginnende geletterdheid
1. Boekoriëntatie
• illustraties en tekst vormen samen een verhaal
• boeken lezen van voor naar achter, bladzijden van boven naar beneden, regel van links naar rechts
• bewustzijn van verhaalopbouw
• verhaal voorspellen met behulp van de omslag van het boek
2. Verhaalbegrip
• begrijpen van de taal en in staat zijn conclusies te trekken en te voorspellen
• opbouw van het verhaal kennen, dus de hoofdpersoon, plaats en tijd, het probleem, de oplossing, etc.
• voorgelezen verhaal naspelen/ navertellen
3. Functies van geschreven taal
• weten dat geschreven taalproducten, zoals briefjes, een communicatief doel hebben
• weten dat symbolen, zoals logo’s, verwijzen naar taalhandelingen
• onderscheid kennen tussen lezen en schrijven
• weten dat tekenen en tekens produceren mogelijkheden bieden tot communicatie
4. Relatie tussen gesproken en geschreven taal
• taal vastleggen op papier of met audio/ visuele middelen
• weten dat geschreven taal uitgesproken kan worden
• het kunnen lezen en schrijven van woorden als globale eenheden (bv. de eigen naam)
,5. Taalbewustzijn
• objectivatie
= onderscheid maken tussen de vorm en betekenis van woorden
• fonologisch bewustzijn
= woorden in zinnen onderscheiden en woorden in klankgroepen verdelen zoals kin-der-wa-gen
• fonemisch bewustzijn
= eindrijm (pan rijmt op Jan) en beginrijm (Kees en Kim beginnen allebei met een K)
fonemen als de kleinste klankeenheden in woorden onderscheiden, bv. p-e-n
6. Alfabetisch principe
• ontdekken dat woorden opgebouwd zijn uit klanken/letters en de foneem-grafeem koppeling
• onbekende, klankzuivere, woorden lezen door foneem-grafeem koppeling
7. Functioneel schrijven en lezen
• schrijven van functionele teksten zoals lijstjes, briefjes en verhaaltjes
• zelfstandig lezen van prentenboeken en eigen en andermans teksten
Taken van de leerkracht & ouder
- De leerkracht werkt in groep 1 en 2 aan de tussendoelen door:
- herhaald voorlezen
- aanbieden schriftbeeld
- spelletjes spelen rondom het fonemisch bewustzijn
- lettermuur, letterhoek, ed.
- De ouder draagt bij door:
- prentenboeken (voor) te lezen
- voorbeeldgedrag te tonen door bijvoorbeeld de krant te lezen
- te wijzen op geschreven taal in huis zoals een boodschappenlijstje
- ‘schrijfproducten’ belonen zoals invented spelling (= spontaan schrijven van wat je ziet, hoort, meemaakt)
- klankspelletjes doen
Evidence based?
‘Trainen van ouders in samen boeken lezen, conversatie met het kind en het doen van schrijfspelletjes is effectief
voor wat betreft de doelen waar de interventie zich op richt.’
Wat kan er misgaan?
Kinderen met een risico op lees- en schrijfproblemen:
- Opgroeien in een taalarme omgeving (er wordt bijvoorbeeld niet of weinig voorgelezen thuis)
- Onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal
- Gehoorproblemen
- Spraak/taalontwikkelingsstoornis
- Dyslexie in de familie
- Problemen in de benoemsnelheid
Aan het eind van groep 2 onvoldoende presteren op fonemisch bewustzijn, klank-teken koppeling en
automatisering = een groot risico op leesproblemen (Smits, 2000)
,Onderzoeken voorbereidend lezen
Toetspakket Beginnende Geletterdheid (Aarnoutse)
Het toets pakket is bedoeld voor leerkrachten van groep 1 t/m 3 om kinderen te kunnen opsporen die uitvallen
op het gebied van de beginnende geletterdheid.
• Rijmtoets
- afname in groep 1
- bedoeld om een zwak fonologisch bewustzijn te signaleren
- bv. kip/ bed/ wip: welke rijmt?
• Letterkennistoets 1 en 2
- afname in groep 2
- bedoeld om zwakke letterkennis te signaleren
• Analysetoets
- afname in groep 2
- bedoeld om kinderen te signaleren met een zwakke, fonemische analyse
- meet het herkennen of onderscheiden van de begin- en eindklank van de woorden
• Synthesetoets 1
- afname in groep 2
- signaleren zwakke, fonemische synthese
- meet het samenvoegen van afzonderlijke klanken tot een woord, bv. m-aa-n > maan
• Synthesetoets 2
- afname in groep 2
- signaleren zwakke, fonemische synthese
- meet het toevoegen, weglaten en samenvoegen van klanken tot een woord
• Synthesetoets 3
- afname in groep 3
- signaleren zwakke, fonemische synthese
- meet het samenvoegen van afzonderlijke klanken tot een woord
• Benoemsnelheid
- afname in groep 2 en 3
- signaleren van kinderen die zwak zijn in het benoemen van cijfers en letters
- meet de snelheid van het benoemen van bekende cijfers en letters
• Woordenschattoets 1 & 2
- afname in groep 1 en 2
- signaleren van kinderen die zwak zijn in het taalbegrip
- meet de kennis van woorden
, Kleutertaken en signaleringslijst voor kleuters 2.0 (Smits) protocol preventie groep 1-2
Het doel is het volgen van de beginnende lees- en schrijfontwikkeling bij kleuters en hoe de leerling zich
ontwikkeld op het gebied van beginnende geletterdheid.
Moment van afname: 2 maal per jaar
in januari en juni
afname door de leerkracht
• Auditieve analyse
- beginklanken van woorden
- eerst 5 korte woorden en dan 10 woorden
- als het de leerling niet lukt, wijst de leerkracht bij het produceren de klank aan
- scoring: goed antwoord = 2 pnt
gelijktijdig of goed na opschrijven = 1 pnt
geen of fout antwoord = 0 pnt
- max. 20 pnt
- in groep 2 een score onder de 20 betekent extra aandacht nodig voor het fonemisch bewustzijn
• Auditieve synthese
- samen 10 woorden verzinnen en opschrijven
- leerkracht zegt het woord in losse klanken en vraagt welk woord het is
- scoring: goed antwoord = 1 pnt
geen of fout antwoord = 0 pnt
- max. 10 pnt
- in groep 2 een score onder de 7 betekent extra aandacht nodig voor het fonemisch bewustzijn
• Letterkennis
- kind kleurt alle letters op een letterblad die hij/zij kan zeggen
- leerkracht controleert of het kind die letters daadwerkelijk wel kan zeggen
- max. 25 pnt
- in groep 2 in januari <6 letters betekent extra aandacht nodig voor letterkennis
- in groep 2 in juni <12 letters betekent extra aandacht nodig voor letterkennis
• Spontane spellingen
- leerkracht laat het kind zijn/haar eigen naam opschrijven en vraagt nog enkele woordjes op te schrijven
- scoring: letterreeksen die geen relatie hebben met de klankstructuur = 1 pnt
enkele letters zijn correct = 3 pnt
woord is fonetisch correct uitgeschreven = 5 pnt
- max. 25 pnt
- kleuters die een halfjaar voor formeel lezen en schrijven niet of nauwelijks schrijven of achterlopen in de
schrijfontwikkeling hebben extra aandacht nodig
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anoniems. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now