Hoorcollege 8 Agressieve en regelovertredende
gedragsproblemen
De meeste aanmelding bij jeugd-GGZ worden gedaan over gedragsklachten (49%)
- Agressie is gedrag dat anderen schade toebrengt, dit is opzetelijk en zonder toestemming
van de ander (de ander wil de schaden juist vermijden).
- Regelovertredend of antsociaal gedrag: gedrag in strijd met de op dat moment voor de
persoon geldende regels (formeel of van ouders; weglopen van huis, de tafel niet afruimen,
schelden enz.)
- Delinquente/criminaliteit: gedragingen die volgens de wet strafaar zijn (vanaf 12 jaar)
Agressie
Resource control: de mate waarin een kind beschikt over gewilde en schaarse materiele
(voedsel/speelgoed) en sociale hulpbronnen (aandacht/vrienden).
Afliate?
Er zijn veel verschillende soorten agressie die in de literatuur genoemd worden, hoe het onderzocht
wordt, maakt ook uit welke mate van agressie eruit komt. Over het algemeen kan onderscheidt
worden gemaakt tussen:
- directe (openlijke) agressie: omvat fysieke en openlijke verbale gedragingen gericht op
anderen.
o Fysiek: slaan/schoppen
o Verbaal: schreeuwen/beledigen/uitschelden
o Materieel: iemands spullen afpakken/kapot maken.
- Indirecte/relatonele/sociale agressie: gedragingen gericht op aantasten van sociale relates
van het slachtofer, directe confrontate wordt meestal vermeden. (roddelen, iemand
belachelijk maken, negeren, anderen tegen diegene opstoken)
Jongens vertonen vanaf drie jaar meer fysieke agressie. Relatonele en sociale agressie gebeurt even
vaak (verschil is verwaarloosbaar).
Vitaro deed onderzoek naar de hypothese dat kinderen
niet minder agressief worden, maar fysieke agressie
inruilen voor indirecte agressie. Uit het onderzoek bleek;
- Dat er verschillende ontwikkelingspaden zijn voor
zowel fysieke agressie als voor indirecte agressie.
o Fysieke agressie:
Low: die altjd laag zijn in fysieke
agressie en dit ook blijven (5%)
Low desister: die een klein beetje agressie vertonen, maar daarna ook
afnemen (36%)
Moderate-desister: die redelijk hoog beginnen in agressie, maar dat ook
afneemt (grootste percentage; 44%).
High: die altjd hoog zijn (15%).
o Indirecte agressie
Low: die altjd laag blijven (verreweg de meeste kinderen 68%)
, High rising: waar het gedrag toeneemt met de leefijd 32%).
Kinderen die hoog zijn in fysieke agressie lopen een risico, zijn niet gelief bij leefijdsgenoten,
vroegtjdig schoolverlaten, criminaliteit, fysieke agressie in gezin later, bijvoorbeeld partner
mishandeling. Deze stjgende groep zijn voornamelijk jongens
De groep die stjgt in indirecte agressie zijn voornamelijk meisjes.
Hypothese voor een deel waar: Er is dus wel een aanzienlijk deel dat fysieke agressie inruilt voor
indirecte agressie (14%; vooral meisjes). Maar bij een deel (62%) is dat niet zo; is een afname in
fysieke agressie en gaat niet meer Indirecte agressie vertonen.
Reactieve agressie: hot blooded aggression defensieve reacte op een waargenomen bedreiging
die gepaard gaat met een gevoel van verlies van controle en woede.
- Hebben een hoge emotonaliteit; aandachtsproblemen, hyperactviteit
- Moeilijk temperament; lage intelligente
- Hardvochtge opvoeding; afwijzing door peers (ervaring bedreiging en vijandigheid)
- Afwijkingen in beginfases van het SIP-model
Proactieve agressiee cold blooded aggression gericht op belonging; opzetelijk en weloverwogen
vertonen van agressie om een doel te bereiken: Instrumenteel: om speelgoed te krijgen of privileges;
Pesten: om te domineren en intmideren.
- Overgevoelig stress-responsessysteem/ lage emotonaliteit; Weinig empathie, schaamte,
schuld
- Observatoneel leren bekrachtgd agressie: rolmodel in het gezin; omgang met proactef-
agressieve peers; agressie loont
- Afwijkingen in eindfases van het SIP-model
Er zijn verschillende interventes om agressie minder te maken; ‘ik kies voor zelfcontrole’ richt zich
vooral op reacteve agressie het gaat om het leren omzeten van boze gedachtes naar neutrale of
gewenste gedachtes dit gebeurt aan de hand van trainingen.
Uit onderzoek bleek deze intervente efectef, uit ouder en leerkrachtrapportages bleek een grotere
afname in gedragsproblemen, zowel meteen na afoop als na 3 maanden.
Pesten
Pesten is een proacteve vorm van agressie waarbij de intente is om leed aan de betrokkenen te
veroorzaken, er is vaak herhaling over langere tjd en machtsverschillen tussen dader en slachtofer.
We spreken niet over pesten wanneer er reacteve agressie is, als het incidenteel is, als de dader en
slachtofer een gelijke posite hebben zowel fysiek als psychologisch of status; als het zich beperkt tot
één vorm (bijv. direct).
Wanneer je zelfrapportage (links) invult dan krijg je minder hoge cijfers van daders, slachtofers dan
wanneer je aan kinderen dingen vraagt over andere kinderen (peer nominates; rechts).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessawijsman1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.