Beknopte samenvatting van het Basisboek Journalistiek, zesde druk. Geschreven door Nico Kussendrager, Piet Bakker, Aline Douma, Gonnie Eggink, Eshter van der Meer en Malou Willemars.
ISBN: 9789001885564
,Inhoudsopgave
1.1: nieuws volgens het boekje.........................................................................................................4
1.2: zelf verhalen herkennen.............................................................................................................5
1.3: gevoel voor relevante krijgen....................................................................................................7
2.1: Zelf de deur uit.........................................................................................................................10
2.2: Luisteren en ondervragen.........................................................................................................11
2.3: documenten, beeldmateriaal en social media..........................................................................12
2.4: Zorgen dat het deugt................................................................................................................15
3.1: het snelle werk.........................................................................................................................16
3.2: follow-ups en verdiepende verhalen........................................................................................17
3.3: de kwaliteit van je werk bewaken............................................................................................20
4.1: je verhaal verkopen..................................................................................................................22
4.2: jezelf verkopen.........................................................................................................................25
4.3: brood op de plank?...................................................................................................................25
4.4: eerste hulp voor beginnende journalisten................................................................................27
2
, Inleiding: Wat is journalistiek?
Informatie is tegenwoordig overal en in overvloed aanwezig. De voornaamste manier
waarop de journalistiek zich onderscheidt van andere vormen van informatie is dat ze
onafhankelijk opereert. Het is de taak van de journalistiek om los van verschillende
belangen de juiste informatie te selecteren, controleren en openbaar te maken. Een
echte journalist houdt de regie in handen.
Er zijn nog vier belangrijke criteria waarin de journalistiek verschilt van andere
vormen van informatie:
Zorgvuldig
Eerlijk
Transparant
Evenwichtig
Ook moeten journalisten streven naar objectiviteit. Journalistiek vervult een soort
maatschappelijke functie. De rol van de nieuwsconsument is steeds belangrijker.
Social media maakt het makkelijker om met je lezers in gesprek te gaan.
Door het internet heeft journalistiek een groter publiek dan ooit. Dat vraagt om
professionaliteit. Dat zie je terug op ten minste vier vlakken:
Houding
Kennis
Vaardigheden
Ethisch besef
3
, Hoofdstuk 1: Nieuws(waarde)
1.1: nieuws volgens het boekje
Om te bepalen of iets nieuws is, worden in de journalistiek vaak de termen
nieuwswaarde en nieuwscriterium gebruikt. Er worden de volgende criteria
genoemd:
Actualiteit hoe recenter, hoe nieuwswaardiger.
Nabijheid hoe dichtbij speelt iets zich af?
Controverse mensen zijn geïnteresseerd in conflicten.
Uitzonderlijkheid iets vreemds of ongebruikelijks trekt de aandacht.
Impact de gevolgen van het nieuws bepalen de nieuwswaarde.
Dit is echter niet het enige rijtje met criteria. CABABA is ook een bekend rijtje:
Conflict strijd is interessant.
Actualiteit hoe verser, hoe beter.
Belang waarom willen mensen dit weten?
Afstand hoe dichterbij, hoe groter de betrokkenheid van het publiek.
Bekendheid beroemdheden zijn interessanter dan jij en ik.
Afwijking wat afwijkt van het alledaagse trekt de aandacht.
Aan hoe meer nieuwscriteria een gebeurtenis voldoet, hoe groter de kans is dat het
veel aandacht zal krijgen. In een recent onderzoek naar nieuwscriteria waarbij social
media ook is meegenomen, komen vijftien punten naar boven waaraan een verhaal
moet voldoen om gepubliceerd te worden:
Exclusiviteit
Slecht nieuws
Goed nieuws
Deelbaarheid
Presentatie
Conflict
4
, Verrassing
Entertainment
Drama
Follow-up
Elite
Relevantie
Belangrijkheid
Beroemdheid
Agenda
Nieuwsmijders zijn mensen die bewust niet het nieuws volgen, omdat het negatieve
emoties oproept en een gevoel van onmacht om er iets aan te kunnen doen.
Wat is er dan zo erg aan het nieuws? Hier volgen drie kritiekpunten van Wijnberg:
Nieuws geeft een vertekend beeld van de werkelijkheid nieuws moet
tegenwoordig vooral de aandacht trekken en is vaak afhankelijk van
advertentie-inkomsten.
Nieuws is fragmentarisch nieuws is vooral losse incidenten en te weinig
het grote plaatje. Er ontbreekt samenhang en context.
Nieuws wordt beheerst door de waan van de dag nieuwsmedia praten
elkaar teveel na. Ze voeren een soort strijd om de aandacht. Hierdoor krijgen
sommige verhalen extra aandacht, en blijven anderen weer onderbelicht.
Wijnberg stelt daar een andere vorm van journalistiek tegenover:
Verhalen moeten op het juiste moment verteld worden.
Verhalen moeten relevant zijn.
Verhalen moeten inzicht bieden.
Verhalen moeten laten zien hoe het ook anders kan in de wereld.
1.2: zelf verhalen herkennen
Nieuws vind je vooral door in de praktijk aan de slag te gaan. In heel veel gevallen is
dat niet zo moeilijk als het lijkt. Veel nieuws komt journalisten aanwaaien. Dat kun je
verdelen in de volgende categorieën:
5
, Breaking news
Gestuurd nieuws
Gepland nieuws (agendajournalistiek)
Nieuws van andere media
Nieuws waar je zelf naar op zoek gaat heet eigen nieuws. Dit is de moeilijkste vorm
van nieuws vergaren.
Kenmerken breaking news:
Het nieuws is uitzonderlijk en krijgt internationale aandacht.
Het nieuws heeft een grote impact.
Het nieuws dringt al het andere nieuws naar de achtergrond.
Kenmerken gestuurd nieuws:
Het nieuws komt vanzelf bij de journalist op het bureau.
Het nieuws is gekleurd: zo positief mogelijk voor de afzender.
Het is aan de journalist om in te schatten wat hij met dit nieuws doet.
Kenmerken gepland nieuws:
Het nieuws komt voort uit vooruitblikken op een gebeurtenis.
Het nieuws komt voort uit het bijwonen van een gebeurtenis.
Het nieuws is relevant voor het publiek.
Kenmerken nieuws uit andere media:
Het nieuws komt voort omdat andere media er ook over berichten.
Het feit dat veel mensen het erover hebben, bepaalt de nieuwswaarde.
Omdat iedereen het erover heeft, moet jij dat ook doen.
Door zelf met nieuwsverhalen te komen, draag je bij aan de pluriformiteit van de
journalistiek. Dit houdt in dat de maatschappij toegang heeft tot een gevarieerd palet
aan nieuwsfeiten en achtergronden vanuit verschillende perspectieven.
Kenmerken van eigen nieuws zijn:
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller babettesophie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.
